Η ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Της ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΘΑΝΟΠΟΥΛΟΥ*

Τα προβλήματα σε όλο το φάσμα της εκπαίδευσης, έξι μήνες μετά την έναρξη λειτουργίας των σχολείων, βαθαίνουν και πληθαίνουν.

Οι αιφνίδιες αλλαγές σε θεσμικό επίπεδο, νόμοι, εγκύκλιοι κ.λπ., δείχνουν τους στόχους των μνημονιακών κυβερνήσεων και των δανειστών-εντολέων τους: την πολιτική της ύφεσης, του ξεπουλήματος, της οικονομικής και κοινωνικής εξαθλίωσης, που περιλαμβάνει και την κατεδάφιση της ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΚΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ σε όλες τις βαθμίδες της, με αναπόφευκτα τραγικές συνέπειες για τη νέα γενιά και την κοινωνία.

Το «διαίρει και βασίλευε» λειτούργησε και συνεχίζει να λειτουργεί διασπαστικά στην εκπαιδευτική κοινότητα, που απαρτίζεται από το εκπαιδευτικό δυναμικό όλων των βαθμίδων, τους γονείς και κυρίως τους μαθητές. Η απόκρουση όμως των μέτρων που χτυπούν την παιδεία είναι αδύνατο να επιτευχθεί μονομερώς και αποσπασματικά. Χρειάζεται κοινό μέτωπο, συστράτευση προς τη σωστή κατεύθυνση και σε πολιτικό επίπεδο.

* Ο προϋπολογισμός που ψήφισε η τρικομματική κυβέρνηση για το 2013 στήνει την εκπαίδευση στο εκτελεστικό απόσπασμα. Οι δαπάνες για την παιδεία κατέβηκαν στο ...

2,51% του ΑΕΠ. Η 4^η τακτική δόση των λειτουργικών δαπανών του 2012 «χάθηκε», στο πλαίσιο των τεράστιων περικοπών που έγιναν για να «σωθεί η πατρίδα», πιέζοντας τη λειτουργία των σχολικών μονάδων σε οριακό σημείο. Πολλά σχολεία αδυνατούν να καλύψουν βασικές ανάγκες λειτουργίας τους, γραφική ύλη, συντήρηση φωτοτυπικών, αγορά αναλώσιμων υλικών και κυρίως, φυσικά, αυτή της θέρμανσης!

* Στα μέσα της χρονιάς και διά στόματος του υπουργού Παιδείας, υπάρχουν 1.600 κενά στα δημόσια σχολεία! Ταυτόχρονα, οι διαθέσιμες πιστώσεις μπορούν να καλύψουν μόλις 124! Πολλοί μαθητές των Γενικών και Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑΛ) δεν έχουν διδαχθεί καθόλου μαθήματα κατεύθυνσης ή ειδικότητας από την αρχή της σχολικής χρονιάς, εξαιτίας των κενών σε εκπαιδευτικό προσωπικό. Γεννάται πλέον ζήτημα άνισης μεταχείρισης των μαθητών μας, με βάση τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος (αρ. 4 όλοι οι πολίτες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου αρ.16 παρ 1,2, η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του κράτους παρ.4, όλοι οι Έλληνες έχουν δικαίωμα δωρεάν παιδείας…) και ειδικότερα αυτών που θα κληθούν να δώσουν πανελλαδικές εξετάσεις.

* Ταυτόχρονα σχολεία συγχωνεύτηκαν και συγχωνεύονται, τμήματα συμπτύσσονται ακόμα και στο μέσο της σχολικής χρονιάς, φτάνοντας δε και σε προφορικές εντολές σύμπτυξης, ενώ με βάση την κείμενη νομοθεσία οι όποιες συμπτύξεις τμημάτων είναι παράνομες (διατάξεις του άρθρου 7, παράγραφος 4, του νόμου 3848 (ΦΕΚ 71/τΑ’/ 19.05.2010) «Αναβάθμιση του ρόλου του εκπαιδευτικού – καθιέρωση κανόνων αξιολόγησης και αξιοκρατίας στην εκπαίδευση και λοιπές διατάξεις.») με τις οποίες σαφώς ορίζεται ότι κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους δεν είναι δυνατή η μεταβολή του αριθμού των τμημάτων, για την ακρίβεια: «… Η απόφαση αυτή (του αριθμού των τμημάτων) μπορεί να τροποποιείται μόνο για εξαιρετικούς λόγους με απόφαση του περιφερειακού διευθυντή εκπαίδευσης μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους».

* Οι εκπαιδευτικοί βιώνουν μέρα με την ημέρα την οικονομική εξαθλίωση με τις συνεχιζόμενες περικοπές και φοροεπιδρομές και ταυτόχρονα την προσπάθεια απαξίωσης του έργου τους στην κοινωνία, από τα κυβερνητικά κλιμάκια και τα «παπαγαλάκια» των ΜΜΕ, που ταυτόχρονα θωρακίζουν το σχεδιασμό τους με όλο το θεσμικό πλαίσιο που προωθούν, τους νόμους για το πειθαρχικό δίκαιο και την αργία και διαθεσιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων, την «αξιολόγηση» όπως την εννοούν, συνδεδεμένη με βαθμολογική και μισθολογική εξέλιξη, την απόλυση αναπληρωτών αν υπερβούν αναρρωτική άδεια 15 ημερών κ.ά. Ένα πλέγμα νόμων και εγκυκλίων για να φιμώνονται όλες οι αντιδράσεις του κλάδου.

Το Υπουργείο Παιδείας κλιμακώνει την επίθεσή του στα δικαιώματα και τις εργασιακές σχέσεις των εκπαιδευτικών. Υλοποιώντας τη μνημονιακή πολιτική της συγκυβέρνησης επανακαθορίζει τις περιοχές μετάθεσης για τους εκπαιδευτικούς έτσι ώστε, για το μεγαλύτερο μέρος της χώρας, κάθε νομός να θεωρείται πλέον μια περιοχή μετάθεσης. Είναι προφανές ότι το μέτρο αυτό εντάσσεται στην πολιτική «ορθολογικής αξιοποίησης του εκπαιδευτικού προσωπικού», που στην πράξη σημαίνει ότι ο εκπαιδευτικός θα μπορεί να τοποθετείται και να συμπληρώνει ωράριο σε σχολεία που θα απέχουν μεταξύ τους δεκάδες ή και εκατοντάδες χιλιόμετρα, και θα βρίσκεται συνεχώς σε καθεστώς εργασιακής ανασφάλειας και περιπλάνησης.

*Στο παζλ αυτό εντάσσεται και ο νέος νόμος που αφορά και την ειδική αγωγή. Τα ΣΜΕΑΕ αλλάζουν δομή και ως φαίνεται «ορισμένα» θα λειτουργήσουν ως υποστηρικτικά κέντρα (??) σε δίκτυα δημόσιων και ιδιωτικών σχολείων που θα αποφασιστούν από τους Περιφερειακούς Δ/ντες, ενώ μεγάλο τμήμα των παιδιών των ειδικών σχολείων θα εισαχθούν στις κανονικές τάξεις. Κανείς όμως εκ των ιθυνόντων δεν λέει με τι όρους θα γίνουν όλα αυτά, με τι προσωπικό, σε τι αριθμό μαθητών σε κάθε τάξη, με ποιες δομές παράλληλης στήριξης ή τμημάτων ένταξης, με ποια «ανύπαρκτα» κονδύλια, με ποια υλικοτεχνική υποδομή??

Χαρακτηριστική αναφορά θα πρέπει να γίνει στην υποβάθμιση και απαξίωση τόσο των σχολείων της ειδικής αγωγής, όσο και των μουσικών και καλλιτεχνικών σχολείων, που βιώνουν κενά σε βασικές ειδικότητες και ειδικό προσωπικό, αλλά ακόμα και στις μεταφορές των μαθητών.

*Ταυτόχρονα, με τις 6 Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου που κυρώθηκαν στις 15/1/13, με τη διαδικασία του κατεπείγοντος και με τη δικαιολογία εκπλήρωσης δανειακών υποχρεώσεων και εκταμίευσης των δόσεων, εκτός της νομοθέτησης η οποία καταργεί την ασυλία της χώρας ως προς τις διεκδικήσεις των δανειστών, περιλαμβάνεται επίσης μεγάλος αριθμός άρθρων που δεν συνδέονται με κανένα τρόπο με τις δανειακές υποχρεώσεις και εξυπηρετούν ευθέως την κυβέρνηση και τους συμμάχους της.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα το άρθρο 31 όπου δίνεται η «δυνατότητα» σε ΝΠΔΔ, δηλαδή σε Πανεπιστήμια, ΤΕΙ, νοσοκομεία και ΟΤΑ να ιδρύουν ιδιωτικά σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ιδιωτικά κολλέγια, δηλαδή Ιδιωτικά Πανεπιστήμια, ιδιωτικά ΙΕΚ και φροντιστήρια ξένων γλωσσών ως εταιρείες. Απελευθερώνεται η κερδοφόρα αγορά προϊόντων εκπαίδευσης για να δοθούν δώρα στους πολιτικούς φίλους της κυβέρνησης, μαζί τον εργαστηριακό εξοπλισμό και τα κτήρια που έχουν και χρησιμοποιούν τα ΑΕΙ!

Ενώ με το σχέδιο Αθηνά για την Ανώτατη Εκπαίδευση κλείνουν ή συγχωνεύονται σχολές και τμήματα, με μείωση περίπου κατά 12000 στον αριθμό εισακτέων για την επόμενη χρονιά.

* Οι γονείς βιώνουν, πέρα από τη βάναυση επίθεση στα εισοδήματα και τη ζωή τους, την ανυπαρξία ικανών δομών δημόσιας και δωρεάν εκπαίδευσης με στόχο τη μόρφωση των παιδιών τους. Η εκπαίδευση γίνεται βαθύτατα ταξική ρίχνοντας στον «καιάδα» τους νέους μας, το αύριο της κοινωνίας μας. Το εκπαιδευτικό σύστημα που προορίζεται να δώσει τα απαραίτητα εφόδια για την κοινωνική και οικονομική ένταξη των παιδιών και για τη βελτιστοποίηση της ποιότητας της ζωής μας, αντιμετωπίζεται τώρα και τείνει να μεταβληθεί σε κακέκτυπο προβληματικής… εταιρείας!

Όσο για τους μαθητές…

Δικαιούνται να μας κοιτάζουν στα μάτια και να ρωτούν «γιατί σ’ εμάς; Γιατί το επιτρέψατε;». Με παράπονο, με θυμό, με τόσο μεγάλο δίκιο!

Ο σχεδιασμός και η πραγμάτωση όλων αυτών των μέτρων για όλο το φάσμα της εκπαίδευσης, επιχειρηματολογείτε από την τρικομματική κυβέρνηση ως αναγκαίος εξορθολογισμός διόρθωσης όλων των στρεβλών που υπάρχουν. ΤΩΝ ΣΤΡΕΒΛΩΝ ΠΟΥ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΟΛΑ ΤΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΧΡΟΝΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΑΝ!!! Θέσεις ανύπαρκτες που εξυπηρετούσαν ημέτερους, αποσπάσεις χωρίς κριτήρια, τμήματα που λειτουργούσαν σε πελατειακή βάση εκλογικής περιφέρειας κ.α. Τις στρεβλώσεις όμως δεν τις «διορθώνεις» θεσμοθετώντας χειρότερες, τις αλλαγές δεν τις κάνεις στην εκπαίδευση με μειώσεις κονδυλίων, με άρση του δημόσιου χαρακτήρα, με πνεύμα τρομοκρατίας, με σχολεία απρόσωπα τεράστιων τμημάτων, με εκπαιδευτικούς που φρόντισαν οι ίδιοι να λοιδορήσουν, προκειμένου να τους απαξιώσουν στην κοινωνία, με εκπαιδευτικούς εξαθλιωμένους οικονομικά. Η σύνδεση με την αγορά εργασίας, η ιδιωτικοποίηση των πάντων έχουν ως βασική θέση τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές και τα μνημόνια, οδηγούν δε με μαθηματική ακρίβεια στην μαθητική διαρροή ενός μεγάλου τμήματος των παιδιών μας και στην διεύρυνση των ταξικών αντιθέσεων.

Η παιδεία είναι κοινωνικό αγαθό και το σχολείο χώρος γνώσης και πολιτισμού. Η γνώση είναι δικαίωμα και τα παιδιά μας δεν πρέπει να είναι οι μελλοντικοί πελάτες, άνεργοι, ημιαπασχολούμενοι, εξαρτώμενοι και φοβισμένοι.

Οι αλλαγές στην εκπαίδευση πρέπει πρωτίστως να μελετώνται, να χρήζουν διαδικασιών όλων των εμπλεκομένων και να γίνουν εκ βάθρων- από την προσχολική ως την ανώτατη εκπαίδευση, έχοντας όμως πράγματι ως κυρίαρχο στοιχείο ότι η παιδεία δεν είναι εμπόρευμα!!

Οι πολιτικές αυτές πρέπει να βρουν σθεναρή αντίσταση από όλους, εκπαιδευτικούς, γονείς, μαθητές και εν γένει κοινωνικό σύνολο. Αντίσταση που πρέπει να είναι μετωπική και πολιτική, με δράσεις όλων των μορφών      (κινηματικών, απεργιακών, δικαστικών). Αντίσταση που πρέπει να στοχεύει στην συνολική ανατροπή αυτών των πολιτικών.

Τα παιδιά μας δεν πρέπει να μετρούν τα μνημόνια, με γονείς που αδυνατούν να επιβιώσουν και εκπαιδευτικούς απαξιωμένους.

Τα παιδιά μας πρέπει με όπλο τη γνώση να μπορούν να ονειρεύονται ένα μέλλον με αξιοπρέπεια, ένα μέλλον που τους αξίζει!!!

* Η Κατερίνα Θανοπούλου είναι εκπαιδευτικός ειδικής αγωγής.