Όλυμπος: Ένα Ελντοράντο τουριστικής και πολιτιστικής ανάπτυξης

Είναι πια καιρός να δούμε το ισχυρότερο αναπτυξιακό εργαλείο της χώρας, τον τουρισμό, από άλλη σκοπιά. Ανατρέχοντας στα διάφορα διαφημιστικά σποτ που προβάλλουν τουριστικά την Ελλάδα διαπιστώνεται οτι η χώρα μας παραμένει ένας καλοκαιρινός προορισμός με κυρίαρχα τα στοιχεία της θάλασσας, του ήλιου, των ακτών και των νησιών μας. 

Παρά το γεγονός ότι ο τουρισμός αποτελεί τον στυλοβάτη και τον ισχυρό πυλώνα της ελληνικής οικονομίας, ιδιαίτερα τα χρόνια της κρίσης, θα πρέπει να επισημανθεί ότι η μονοθεματική προσέγγιση του ως «ήλιος και θάλασσα» περιορίζει τη δυναμική του ελληνικού τουριστικού προϊόντος και επηρεάζει τη χρονική του διάρκεια. Μία περίοδος τεσσάρων το πολύ μηνών για τις περισσότερες περιοχές της χώρας, περιορίζει σημαντικά τα έσοδα που θα μπορούσαν να προκύψουν από την ανάπτυξη νέων τουριστικών προϊόντων και δράσεων χωρίς να απαιτούνται απαραίτητα και νέες υποδομές.

Σε μία χώρα με ιδιαίτερο φορτίο πολιτισμού, η σύζευξη τουρισμού – πολιτισμού είναι πλέον μονόδρομος.

Το παράδειγμα του Ολύμπου και της γύρω περιοχής του είναι από τα πλέον χαρακτηριστικά. Ένα βουνό με ...

παγκόσμια φήμη και μία πολυθεματική τουριστική περιοχή σε κομβικό χωροταξικά σημείο, αποτελούν πρόκληση για έναν κεντρικό σχεδιασμό βασισμένο στη σύνδεση πολιτισμού-τουρισμού. Η όλη περιοχή «τοποθετημένη» κεντρικά στη Βόρεια Ελλάδα, πάνω στους κυριότερους οδικούς και σιδηροδρομικούς άξονες της χώρας και των Βαλκανίων, σε απόσταση λιγότερο της μιας ώρας από το δεύτερο μεγαλύτερο αεροδρόμιο και λιμάνι μας, αποτελεί μοναδικό σημείο για στοχευμένη αναπτυξιακή προσέγγιση με προσέλκυση μέγκα επενδύσεων και ανάπτυξη μέγκα διαστάσεων και οφέλους που ξεπερνά κατά πολύ τους τοπικιστικούς σχεδιασμούς.

Η παραθαλάσσια γύρω περιοχή, με αμμώδεις ακτές 80 χιλ., η εκπληκτική ενδοχώρα με ονομαστά τοπικά προϊόντα, αμπελώνες και γαστρονομικές προκλήσεις, η ύπαρξη σύγχρονου χιονοδρομικού κέντρου και πασίγνωστων παραδοσιακών οικισμών αλλά και οι σημαντικότατοι αρχαιολογικοί, ιστορικοί και θρησκευτικοί τόποι, το υπερβατικό φυσικό τοπίο με υδροβιότοπους και παρατηρητήρια σπάνιων πουλιών, θα μπορούσαν να αποτελέσουν πόλο έλξης επισκεπτών όλο το χρόνο. Με διεθνοποιημένους πλέον πολιτιστικούς φορείς και θεσμούς όπως το Φεστιβάλ και ο Μαραθώνιος Ολύμπου και τις αναδυόμενες τεράστιες αγορές της Κίνας και της Ιαπωνίας που ενδιαφέρονται για πολιτιστικού περιεχομένου θεματικές, οι προοπτικές που ανοίγονται είναι τεράστιες. Τα παραδείγματα περιοχών που επένδυσαν προς αυτή την κατεύθυνση είναι πολλά και χρήσιμα: Τοσκάνη, Βρετάνη, Προβηγκία αλλά και η πολύ νεώτερη και αλματωδώς αναπτυσσόμενη Napa Valley στην Καλιφόρνια.

Τι λείπει; Ένα συγκροτημένο εθνικό πλέον σχέδιο που θα βασίζεται σε μια σύμπλευση θεσμών και δομών κεντρικά και τοπικά και θα δημιουργεί νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες και προοπτικές βιώσιμης ανάπτυξης σε αγαστή συνεργασία με την τοπική κοινωνία.

Ένα σύγχρονο αναπτυξιακό πλάνο εθνικής εμβέλειας με σοβαρό σχεδιασμό που θα βασίζεται στην αειφόρα ανάπτυξη της περιοχής και όχι σε φαραωνικά σχέδια όπως στο παρελθόν με περιβαλλοντικές επιπτώσεις και τελική υποβάθμιση του τουριστικού προϊόντος.

Στόχος είναι η δημιουργία ενός ισχυρότατου place brand παγκόσμιας εμβέλειας. Η Σαντορίνη και η Μύκονος το έχουν πετύχει. Με τελικό αποτέλεσμα την προσέλκυση επισκεπτών υψηλής αγοραστικής δύναμης πέρα από τα στενά όρια της Βαλκανικής, την αύξηση της μέσης ταξιδιωτικής δαπάνης και επομένως την αύξηση των συνολικών εσόδων και όχι αυτής των αφίξεων.

Ο Όλυμπος και η γύρω περιοχή μπορούν να αποτελέσουν ένα τεράστιο αναπτυξιακό εργαλείο για όλη τη χώρα, ένα ελντοράντο τουριστικής και πολιτιστικής ανάπτυξης.

Η ανάπτυξη και η προβολή του ξεπερνά τα τοπικά σχέδια και τις πιθανές τοπικές αντιπαλότητες.

Η εκπόνηση ενός σοβαρού και στοχευμένου εθνικού αναπτυξιακού σχεδίου με παραμέτρους αειφορίας, πολιτισμού, τουρισμού είναι πλέον επιβεβλημένη. Η στιγμή είναι τώρα!

(*)Η κυρία Έφη Μπάσδρα είναι καθηγήτρια στην Πανεπιστήμιο Αθηνών.