Έφυγε από τη ζωή ο ήρωας της αντίστασης Λάκης Σάντας - Δείτε το αφιέρωμα

O Απόστολος Φιλίππου Σάντας έδωσε την τελευταία του μάχη σήμερα 30 Απριλίου 2011.

Σε ένα μήνα ακριβώς συμπληρώνονταν 70 χρόνια από το κατέβασμα της σβάστικας από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης. Η 30 Μαϊου 1941 θεωρείται η συμβολική έναρξη της αντίστασης του λαού μας κατά των δυνάμεων του Άξονα.

Ο Λάκης Σάντας γεννήθηκε  ..στις 22/2 του 1922 και η καταγωγή του ήταν από τη Λευκάδα. Αυτό που κυρίως διέκρινε τον Απόστολο Σάντα ήταν ότι μέχρι το τέλος παρέμεινε αγνός ιδεολόγος.

 

Έλεγε: «Δεν κυνηγάω ποτέ τη δημοσιότητα γιατί θεωρώ ότι έχει εξευτελιστεί το ζήτημα πάρα πολύ. Την αντίσταση δεν την κάναμε μόνο εμείς, έχουν σκοτωθεί χιλιάδες παλικάρια, γυναίκες και άνδρες, «ανώνυμοι».»

Σε ανακοίνωση του ΣΥΝ, μεταξύ άλλων αναφέρεται, «ο Απόστολος Σάντας ήταν μοναδικός γιατί ανέβασε τις αξίες του ήθους, της ηθικής και της ανιδιοτέλειας στα ύψη. Πάντα απλός, αλλά όχι απλοϊκός, και πάντα σεμνός.

Η οικογένειά του ευχαριστεί θερμά τον διευθυντή, τους γιατρούς και τους νοσηλευτές του Κέντρου Αναπνευστικής Ανεπάρκειας στη Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας (Μ.Α.Θ.) του νοσοκομείου «Σωτηρία», που έκαναν ό,τι ήταν δυνατόν για να τον σώσουν».

Ο Σάντας ήρθε στην Αθήνα μαζί με την οικογένειά του το 1934. Το 1940 τελείωσε το γυμνάσιο και αμέσως εισήχθη στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών,αλλά θα αποφοιτήσει μετά την απελευθέρωση της χώρας.

Το 1942 εντάχθηκε στο ΕΑΜ και στη συνέχεια στην ΕΠΟΝ για να καταλήξει στο βουνό με τον ΕΛΑΣ όπου συμμετείχε σε πολλές μάχες και τραυματίσθηκε το 1944.

Η δράση του είναι αδιάκοπη και το 1946 εξορίζεται στην Ικαρία, το 1947 φυλακίζεται στην Ψυττάλεια και το 1948 εστάλη στη Μακρόνησο. Από εκεί κατάφερε να ξεφύγει για να καταλήξει στην Ιταλία και στη συνέχεια στον Καναδά όπου θα ζήσει έως και το 1962. Στην Ελλάδα επέστρεψε το 1963.

Η οικογένειά του ευχαριστεί θερμά τον διευθυντή, τους γιατρούς και τους νοσηλευτές του Κέντρου Αναπνευστικής Ανεπάρκειας στη Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας (Μ.Α.Θ.) του νοσοκομείου "Σωτηρία", που έκαναν ό,τι ήταν δυνατόν για να τον σώσουν.

 

Ο Μανώλης Γλέζος και ο Απόστολος Σάντας

 

 

 

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ  ΣΤΟ kapodistriako.uoa.gr ΤΟ 2009

Aπόστολος Σάντας, αγωνιστής της Eθνικής Aντίστασης, Eκδήλωση τιμής σε έναν μεγάλο αγωνιστή

Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών με ομόφωνη απόφαση της Συγκλήτου, μετά από πρόταση του Aντιπρύτανη καθηγητή κ. I. Kαράκωστα, τίμησε τον αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης κ. Απόστολο Σάντα, με επίδοση τιμητικού ψηφίσματος και μεταλλίου, σε ειδική τελετή που πραγματοποιήθηκε την 1η Ιουλίου στη Μεγάλη Αίθουσα Τελετών. O Πρύτανης, καθηγητής κ. Χρήστος Κίττας χαρακτήρισε τον κ. Σάντα ως μία από τις σημαντικότερες μορφές της νεότερης ελληνικής ιστορίας. O πρωτοετής τότε φοιτητής της Νομικής Σχολής μαζί με τον Μανώλη Γλέζο, τη νύχτα της 30ής προς 31η Μαΐου 1941, ύψωσαν τα όρια του ανθρώπινου ηρωισμού και του γνήσιου πατριωτισμού σε ύψη δυσθεώρητα, κατεβάζοντας την πολεμική σημαία των Γερμανών από την Ακρόπολη, με κίνδυνο να τους αντιληφθεί μία ολόκληρη διμοιρία και άφησαν την ελληνική σημαία να κυματίζει. Η πράξη αυτή όπως σημείωσε ο κ. Κίττας, έδωσε ένα μήνυμα αντίστασης και ελπίδας στους Έλληνες. Η αντίσταση κατά των κατακτητών όμως για τον Απόστολο Σάντα δεν σταμάτησε εκεί. Στις αρχές του 1942 εντάσσεται στο ΕΑΜ και αναπτύσσει μεγάλη δράση. Όταν έγινε πλέον γνωστός στην Γκεστάπο ανέβηκε στο Αντάρτικο και εντάχθηκε στον ΕΛΑΣ. Μετά την απελευθέρωση και τη Συμφωνία της Βάρκιζας, κυνηγήθηκε άγρια μαζί με τον Γλέζο γιατί ήταν σύμβολα της Αντίστασης. Eξορίστηκε στην Ικαρία και μετά φυλακίστηκε στις ναυτικές φυλακές της Ψυτάλλειας· μετά στάλθηκε στο τρίτο Τάγμα της Μακρονήσου. Στη συνέχεια έφυγε πρώτα στην Ιταλία και ακολούθως στον Καναδά ζητώντας πολιτικό άσυλο. Γύρισε στην Ελλάδα το 1963, πιστεύοντας ότι όλα πλέον θα πάνε καλά, όμως κατά τη διάρκεια της δικτατορίας φυλακίσθηκε και πάλι. Έχει λάβει παράσημα από πολλές συμμαχικές χώρες, ενώ από την Ελλάδα τιμήθηκε το 1982 με την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης. Αν και άριστος απόφοιτος της Νομικής, με αποτέλεσμα να του δοθεί υποτροφία για συνέχιση των σπουδών στη δημοσιογραφική σχολή του Columbia University των Η.Π.Α. δεν την έλαβε ποτέ λόγω «χαρακτηρισμού». Αυτό που μένει ως παράδειγμα από την προσωπικότητά του, είναι όχι μόνο η ανιδιοτέλεια και ο ηρωισμός του αλλά και η σεμνή στάση ζωής που επέλεξε να ακολουθήσει. O Απόστολος Σάντας μιλάει στο «Καποδιστριακό» για τους νέους, τα Μ.Μ.Ε. και τη σύγχρονη ελληνική κοινωνία. - Είστε ένας άνθρωπος γνωστός για τη συμμετοχή σας στην Εθνική Αντίσταση. Στη συνέχεια επιλέξατε μία ήσυχη πορεία και δεν συμμετείχατε στον πολιτικό βίο μέσω κάποιου κόμματος όπως θα περίμενε ίσως κανείς. Γιατί συνέβη αυτό;Όταν αποφυλακίσθηκα με το τέλος της δικτατορίας, είχα σιχαθεί την κατάσταση που έβλεπα έτσι δεν θέλησα να πολιτευτώ. Είναι και στον χαρακτήρα μου να μην μου αρέσει η πολιτική. Αυτό όμως δεν θα πει ότι ήμουν αποστασιοποιημένος από τα κοινά. Ήμουν ένας ενεργός πολίτης όσον αφορά θέματα της δημοκρατίας και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Σχετικά όμως με τα κόμματα ήμουν «ανενεργός» λόγω προσωπικών πεποιθήσεων. - Έχετε αγωνιστεί με αυτοθυσία για μία ανεξάρτητη και ελεύθερη Ελλάδα. Πώς θα ορίζατε στη σημερινή εποχή το περιεχόμενο και την έννοια της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας;Πίστεύω ότι σήμερα η Ελλάδα είναι μεν ελέυθερη δεν είναι όμως τελείως ανεξάρτητη. Υφίσταται επιρροές και απειλές από πολύ ισχυρότερα κράτη τα οποία διαφεντεύουν σήμερα ολόκληρο τον κόσμο. Μάλιστα θεωρώ ότι αυτά τα κράτη είναι πιο επικίνδυνα από τότε που είχαμε τους Γερμανούς, διότι υπεισέρχονται οικονομικά με την κατανάλωση και την πίστωση, ενώ παράλληλα βομβαρδίζουν και κτυπούν αμάχους τρομοκρατώντας τους λαούς. Έτσι περνάνε τη γραμμή που θέλουν. Από αυτό δεν γλυτώνει ούτε η χώρα μας. Όμως τίποτα από ό,τι κάναμε εμείς δεν πάει χαμένο. Πιστεύω ακράδαντα ότι οι επόμενες γενιές περικλείουν μέσα τους τα δικά μας ήθη και έθιμα και τους αγώνες που κάναμε εμείς και μια μέρα αυτά θα βγουν στην επιφάνεια. - Η νέα γενιά είχε χαρακτηριστεί ως μία γενιά χωρίς ενδιαφέρον για την πολιτική και τα κοινά. Έπειτα ήρθαν τα γεγονότα του Δεκέμβρη του 2008 που από άλλους χαρακτηρίστηκαν ως εξέγερση και από άλλους ως αναταραχές στο κέντρο της Αθήνας. Ποια είναι η δική σας άποψη για τα συγκεκριμένα γεγονότα και για τη σημερινή νεολαία γενικότερα;Oι νέοι σήμερα αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα, όπως η ανεργία. Παράλληλα έχουν μεγαλώσει σε μία κοινωνία με χαρακτηριστικό την απληστία, με αποτέλεσμα δύσκολα να προσαρμόζονται στην οικονομική κρίση που έρχεται να τους πάρει πίσω τα προνόμια που είχαν συνηθίσει να βλέπουν στις προηγούμενες γενιές. Δέχονται, επίσης, μεγάλες επιρροές από τον δυτικό τρόπο ζωής έτσι όπως προβάλλεται από την προπαγάνδα των Μ.Μ.Ε. Πιστέυω ότι τον Δεκέμβρη είχαμε μία έξαρση της νεανικής ορμής και ήταν ένα είδος εξεγέρσεως. Τα καταστροφικά φαινόμενα που βιώσαμε δεν ξεκίνησαν από την υγιή νεολαία αλλά από διάφορα τρομοκρατικά και ανεύθυνα στοιχεία που εισχώρησαν και δεν έχουν καμία σχέση με τη νοοτροπία των νέων και καμία ιδεολογία. Μην ξεχνάμε πως τα ίδια έγιναν στην Γαλλία και αλλού. Σχηματίστηκε λοιπόν μία κακή εντύπωση, όμως στην πραγματικότητα ήταν μία διαμαρτυρία των νέων γιατί δεν έχουν πού να πιστέψουν. Ήταν ένα ξέσπασμα που το εκμεταλλεύτηκαν κάποιοι. Αγαπώ πάρα πολύ τα νέα παιδιά και όλοι εμείς οι παλιοί στηρίζουμε σε αυτά την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο, για το οποίο εμείς πολεμήσαμε. - Εχετε δει την Ελλάδα να αλλάζει σε πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Σε ποια σημεία θεωρείτε ότι έχει αλλάξει η νοοτροπία των Ελλήνων;O Έλληνας έχει εξελιχθεί και έχει δεχθεί ταυτόχρονα μεγάλες επιρροές. Σημερα υπάρχει μία ψεύτικη βιτρίνα ότι υπάρχει οικονομική άνεση ενώ η ζωή έχει δυσκολέψει. Έχοντας ζήσει στις Η.Π.Α. και στον Καναδά, παρατηρώ ένα αμερικάνικο χαρακτηριστικό στους σύγχρονους 'Ελληνες το οποίο δεν υπήρχε παλιά. Το άγχος και το συνεχές τρέξιμο. Δεν σε ρωτάνε πια ποιος είσαι αλλά πόσα βγάζεις! Είμαστε ένας λαός της Νοτίου Ευρώπης με τάση προς την Aνατολή. Παραδοσιακά ήμασταν άνθρωποι πιο ήρεμοι και χαλαροί. Η σημερινή οικονομική κατάσταση και η κρίση μάς έχει κάνει να χάσουμε αυτή την ηρεμία. Παράλληλα υπάρχει η διαμεσολαβημένη επικοινωνία από τα μέσα, αλλά δεν υπάρχει η επικοινωνία του λαού όπως παλιά, στο καφενείο ή στην αυλή. Τότε ο καθένας μοιραζόταν τον πόνο του ή την χαρά του με τον διπλανό του και ξέσπαγε. Αυτή η επικοινωνία δεν υπάρχει πια. - Πρόσφατα, παρακολουθήσαμε τη «διαμάχη» για το εκπαιδευτικό βιβλίο της ιστορίας. Είστε ικανοποιημένος με τον τρόπο διδασκαλίας των γεγονότων του '40; Πιστέυω ότι δεν υπάρχει πρόγραμμα για την πλήρη ενημέρωση των μαθητών για την ιστορία των νεότερων χρόνων, από τον Β† Παγκόσμιο πόλεμο και μετά. Δεν υπάρχει ενημέρωση για τους αγώνες που έγιναν όταν ένας μικρός λαός όπως η Ελλάδα έδειξε σε όλο τον κόσμο ότι δεν γονατίζει μπροστά σε κανένα δυνάστη. Δεν διδάσκεται επομένως στα παιδιά το νόημα αυτής της ηρωϊκής εποχής και κυρίως δεν διδάσκεται η περίφημη Εθνική Αντίσταση. Με άλλα λόγια δεν μαθαίνουν τι κάνανε οι παππούδες τους και οι γιαγιάδες τους. Τα τελευταία χρόνια την ημέρα εορτασμού της Εθνικής Γιορτής της 28ης Oκτωβρίου, οι ιδιωτικοί τηλεοπτικοί σταθμοί επιλέγουν να «γιορτάσουν» με την προβολή κάποιας ελληνικής ταινίας με σχετικό περιεχόμενο. Είστε ικανοποιημένος με αυτή την στάση των μέσων; Όχι. Είναι απαράδεκτοι. Τόσο σε αυτή την περίπτωση όσο και σε άλλες εθνιικές επετείους. Παρά το γεγονός ότι πιστεύω στην ελευθερία του λόγου πρέπει σε ορισμένα σημεία να υπάρχει κάποιος κρατικός έλεγχος, ο οποίος να είναι έτσι φτιαγμένος ώστε να μην καταλήγει σε λογοκρισία. Πρέπει να υπάρχει λογικός έλεγχος σε εθνικά ζητήματα και να μην είναι ανεξέλεγκτοι οι έμποροι της ενημέρωσης που έχουν τα κανάλια και που ως μοναδικό στόχο έχουν το κέρδος. Έχει λοιπόν ευθύνη το Υπουργείο Τύπου. - Προ λίγων ημερών όλη η Ελλάδα, και όχι μόνο, με μεγάλη χαρά υποδέχτηκε το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης που σημαίνει τόσα πολλά για τον πολιτισμό και την ιστορία μας. Θα ήθελα να κλείσουμε τη συζήτησή μας με ένα σχόλιό σας για το πολυσυζητημένο θέμα επιστροφής των μαρμάρων, ειδικά τώρα που φτιάχτηκε το καινούργιο τους σπίτι. ΔΜα θέλει και ερώτημα; O Έλγιν ακολούθησε την πολιτική της χώρας του, που τότε συνήθιζε να κλεβει τέτοιους αρχαιολογικούς θησαυρούς από όλο τον κόσμο. Φυσικά και πρέπει να επιστραφούν τα μάρμαρα, ειδικά τώρα που έχουμε το ωραιότερο μουσείο σε ολόκληρη την Ευρώπη. Oμιλία του Πρύτανη καθηγητή κ. X. Kίττα κατά την επίδοση τιμητικού ψηφίσματος και μεταλλίου στον Απόστολο Σάντα Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών με ομόφωνη απόφαση της Συγκλήτου υποδέχεται σήμερα και τιμά στον ιστορικό αυτόν χώρο μία από τις σημαντικότερες μορφές της νεώτερης ιστορίας. Τον Απόστολο Σάντα, πτυχιούχο της Νομικής μας Σχολής, ο οποίος μαζί με τον επίτιμο διδάκτορα του Τμήματος Φιλολογίας Μανώλη Γλέζο τη νύχτα της 30ης προς την 31η Μαΐου 1941 ύψωσαν τα όρια του ανθρώπινου ηρωισμού και του γνήσιου πατριωτισμού σε ύψη δυσθεώρητα κατεβάζοντας τη γερμανική σημαία από την Ακρόπολη όπου συμβόλιζε την πιο φρικτή και αποτρόπαια τυραννία. Με την κορυφαία αυτή αντιστασιακή πράξη, πράξη απαράμιλλου ηρωισμού, γενναιότητας και αυταπάρνησης, ο Λάκης Σάντας και ο σύντροφός του απάλλαξαν το μοναδικό μνημείο του ελληνικού και του παγκόσμιου πολιτισμού, τον ιερό βράχο της Ακρόπολης, από την ύβρη της παρουσίας τού μυσαρού συμβόλου και έστειλαν στις πονεμένες καρδιές των Ελλήνων μήνυμα ελπίδας, προσδοκίας, μήνυμα αντίστασης κατά των τυράννων, ότι η ελευθερία δε θ' αργήσει να επιστρέψει στη γη όπου γεννήθηκε η Δημοκρατία και όπου η ανθρώπινη αξιοπρέπεια ανέβηκε στους πιο ψηλούς αναβαθμούς της. Με τους κανόνες της κοινής λογικής, η πράξη του τιμωμένου μας δεν ήταν απλώς τολμηρή και παράλογη, ήταν αδιανόητη. Και ακόμη η πράξη δεν ήταν καρπός απεγνωσμένης κίνησης, ούτε αποτέλεσμα απελπισμένης προσπάθειας ή νεανικής απερισκεψίας. Αντίθετα, ήταν αποτέλεσμα και καρπός ψύχραιμης και συνειδητής αντίδρασης, με πλήρη επίγνωση των κινδύνων και σπάνια περιφρόνηση προς τον θάνατο. Ήταν και είναι μια πράξη που αναδύθηκε μέσα από το ζόφο της σκλαβιάς, ολοφώτεινη αστροβολίδα που δεν υπολείπεται και δεν έχει σε τίποτε να ζηλέψει τις μεγάλες ώρες που συγκροτούν τον πυρήνα του διαχρονικού μας γίγνεσθαι. O Απόστολος Σάντας συνέχισε με την ίδια αυταπάρνηση, συνέπεια και ανιδιοτέλεια τον αγώνα κατά των κατακτητών παντού, όπου τον κάλεσε η φωνή του χρέους, για να υποστεί και εκείνος τις συνέπειες των αδελφοκτόνων παθών και παθημάτων που πλήγωσαν τον τόπο μας. Για τον ανιδιοτελή του αυτόν αγώνα και για την όλη του σεμνή στάση ζωής, το Πανεπιστήμιο Αθηνών, το σύμβολο της αναγέννησης της Νεότερης Ελλάδας, τιμά σήμερα στην ιστορική Μεγάλη Αίθουσα Τελετών του κτηρίου που θεμελιώθηκε ακριβώς πριν από 170 χρόνια, τον Απόστολο Σάντα.

 Αγωνίστηκε για μία ελεύθερη και ανεξάρτητη πατρίδα και έμεινε στην ιστορία ως μία εμβληματική προσωπικότητα της Εθνικής Αντίστασης.

Έχουν περάσει σχεδόν 70 χρόνια από τη νύχτα που ο Απόστολος Σάντας μαζί με τον Μανώλη Γλέζο κατέβασαν τη χιτλερική σημαία από τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης. Όπως λέει ο ίδιος, σήμερα ζει σε μία «ελεύθερη αλλά όχι ανεξάρτητη Ελλάδα». Πιστεύει πολύ στη νέα γενιά, στους Έλληνες και σε ένα καλύτερο μέλλον για τη χώρα μας και μιλά στο in.gr για τη νύχτα της 30ης Μαΐου του 1941, για τη σύγχρονη Ελλάδα, για την «Ευρώπη των πολυεθνικών» και για τους νέους.

-Τι θυμάστε από τη νύχτα της 30ης Μαΐου του 1941;

Θυμάμαι τα πάντα, πώς έγινε όλη η επιχείρηση όταν αποφασίσαμε μαζί με τον Μανώλη Γλέζο, ο οποίος ήταν συμμαθητής μου, φίλος μου καρδιακός, συναγωνιστής και σύντροφος να πάμε να πάρουμε από τον Iερό Bράχο της Ακρόπολης, από αυτό το παγκόσμιο πολιτιστικό αρχαίο μνημείο, το μίασμα της σβάστικας το οποίο μόλυνε τον βράχο, την πολεμική σημαία του «Τρίτου Ράιχ».

Επειδή μέχρι τότε ήταν αήττητοι οι Γερμανοί θέλαμε εμείς οι Έλληνες να τους κάνουμε μία συμβολική προσβολή. Τα συναισθήματά μας ήτανε και εμένα και του Μανώλη Γλέζου αγνά ελληνικά. Θεωρήσαμε ότι ως απόγονοι αυτών των ανθρώπων που έφτιαξαν τον Παρθενώνα, πρέπει να τους τιμήσουμε και αυτό κάναμε.

Ο Μανώλης Γλέζος και ο Απόστολος Σάντας την εποχή που κατέβασαν την σημαία με τον αγκυλωτό σταυρό από την Ακρόπολη.Η φωτογραφία προέρχεται από Το Βήμα της 30ης Μαΐου 1976.

-Είστε μία εμβληματική προσωπικότητα της Εθνικής Αντίστασης. Στη συνέχεια επιλέξατε μία πορεία μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Γιατί συνέβη αυτό;

Διότι ήταν ο χαρακτήρας μου τέτοιος. Δεν ήθελα να έχω καμία εξάρτηση μετά από ορισμένα γεγονότα «πολιτικάντικα» που συνέβησαν τότε και τα οποία αμαύρωσαν το μεγάλο αυτό εθνικοαπελευθερωτικό λαϊκό κίνημα εναντίον των κατακτητών, το οποίο ήταν μια λαμπρή σελίδα της νεότερης ιστορίας. Τώρα γιατί συνέβησαν όλα αυτά είναι μία ολόκληρη ιστορία και δεν είναι της παρούσης στιγμής να το αναλύσουμε.

Σήμερα που γιορτάζουμε την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου του 1940, τα ελληνόπουλα θα πρέπει να κρατήσουν αυτή την ιστορική ημερομηνία βαθιά μέσα στην ψυχή τους σαν θησαυρό.

Διότι από αυτή την ημερομηνία άρχισε η αντίσταση του ελληνικού λαού στον ναζισμό και στο φασισμό, ο οποίος είχε τρομοκρατήσει ολόκληρη την Ευρώπη. Όλες δε οι χώρες, εκτός από 4-5 που ήταν οι ουδέτερες και άλλες 4-5 που ήταν σύμμαχοι των Γερμανών, είχαν καταληφθεί από τα γερμανικά στρατεύματα. Η μόνη φυλή, το μόνο έθνος το οποίο σηκώθηκε πάνω και είπε «όχι εμείς θα πολεμήσουμε» ήταν οι Έλληνες. Ενώ οι άλλοι παρεδόθησαν σχεδόν αμαχητί ακόμα και η Γαλλία.

Αυτή λοιπόν η ημερομηνία πρέπει να μείνει βαθιά ριζωμένη μέσα στα παιδιά των παιδιών των παιδιών μας.

-Αγωνιστήκατε για μία ελεύθερη και ανεξάρτητη Ελλάδα. Πώς βλέπετε τη χώρα σήμερα;

Η χώρα είναι ελεύθερη, δηλαδή μπορείς να μπεις στο αεροπλάνο και να πας όπου θέλεις. Αλλά δεν είναι ανεξάρτητη. Ο ελληνικός λαός δέχτηκε με όλη την ψυχή του να μπει στην ευρωπαϊκή αγορά, η οποία μετονομάστηκε σε Ευρωπαϊκή Ένωση. Τότε όμως μας είχαν πει άλλα πράγματα. Μας είχαν πει ότι θα είναι η Ευρώπη των λαών, αλλά τώρα έχει μεταβληθεί σε Ευρώπη των πολυεθνικών.

-Πιστεύετε ότι η φωνή της νεολαίας σήμερα είναι αρκετά δυνατή για να αλλάξουν κάποια πράγματα στη χώρα μας;

Η ελπίδα του μέλλοντος είναι οι νέοι μας, τα παιδιά μας, τα οποία θα έρθει κάποια στιγμή που θα αναγκαστούν εκ των πραγμάτων- επειδή εμείς τα κάναμε μούσκεμα τελικά -να αγωνιστούν και να αλλάξουν ορισμένα πράγματα, τα οποία έχουν τελείως χαλαρώσει. Αυτή τη στιγμή, όμως, τα παιδιά αντιμετωπίζουν μεγάλα προβλήματα, όπως για παράδειγμα με την ανεργία. Δυστυχώς οι διάφοροι που διευθύνουν στα κράτη τα κοινωνικά συστήματα έχουν αρχίσει και παίρνουν τα προνόμια των εργαζομένων τα οποία είχαν κατακτήσει με αγώνες οι πρόγονοί τους.

Σήμερα για παράδειγμα δεν υπάρχει οκτάωρο, πάνε τα παιδιά να δουλέψουν και δεν υπάρχει καθορισμένος χρόνος. Υπάρχουν δυσκολίες και στον οικονομικό τομέα και στον κοινωνικό τομέα και στις σχέσεις ακόμα. Δεν υπάρχει επικοινωνία, όπως παλιά.

Εγώ πιστεύω απόλυτα στους νέους ανθρώπους. Και πιστεύω ότι δεν είναι σωστό αυτό που λέγεται ότι οι νέοι δεν είναι πολιτικοποιημένοι. Οι νέοι είναι πολιτικοποιημένοι, δεν είναι κομματικοποιήμενοι. Διότι έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στους μεγαλύτερους. Διότι βλέπουν ότι η ζωή έχει φτάσει σε έναν σημείο πολύ δύσκολο για τα νέα παιδιά.

-Έχετε δει την Ελλάδα να αλλάζει όλα αυτά τα χρόνια σε πολλά επίπεδα, πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό. Οι αλλαγές αυτές πώς πιστεύετε ότι έχουν επηρεάσει τη νοοτροπία του Έλληνα;

Η νοοτροπία του Έλληνα δεν έχει βασικά αλλάξει. Ο ελληνικός λαός έχει ελαττώματα, αλλά έχει και πάρα πολλά προτερήματα. Είναι φιλόξενος, χαρούμενος. Έχουμε μία χώρα θαυμάσια γεμάτη ήλιο. Η νοοτροπία του κόσμου δεν έχει αλλάξει. Απλώς δεν υπάρχει η επικοινωνία η οποία υπήρχε παλαιότερα. Δεν υπάρχει το καφενείο, δεν υπάρχει η αυλή. Με την πρόοδο η οποία εξελίχθηκε σταμάτησε πλέον η επικοινωνία.

-Τι απέμεινε σήμερα από το πνεύμα της Εθνικής Αντίστασης και από τους τότε συναγωνιστές σας;

Δυστυχώς όλοι αυτοί οι άνθρωποι οι οποίοι αγωνιστήκανε, σιγά-σιγά φεύγουνε από τη ζωή, διότι φτάσαμε στο τέλος πλέον.

Οι γενιές αυτές του '40 ήτανε «δράκου γέννα», περάσανε μία περίοδο με πάρα πολλές δυστυχίες, με πάρα πολλούς πόνους, με πάρα πολλά προβλήματα και πείνες και αγώνες. Είχανε βέβαια και τους θριάμβους τους και τις χαρές τους. Αλλά φτάσανε πλέον στο τέλος.

Οι καινούργιοι Έλληνες, όταν ήρθε η σειρά τους να αγωνιστούν για ορισμένα πράγματα, αγωνίστηκαν αλλά στο τέλος κουράστηκαν. Φτάσανε σε ένα σημείο και υπάρχει μία χαλάρωση.

Όμως ο ελληνικός λαός έχει πάντα μέσα του κάτι το οποίο δεν το έχουν άλλοι λαοί. Στις δύσκολες περιστάσεις ο ελληνικός λαός κατά περίεργο τρόπο πάντα βρίσκεται εκεί που πρέπει, δηλαδή στις επάλξεις. Αυτό είναι γραμμένο στην ιστορία επί 3.000 χρόνια. Να σας πω ένα πρόσφατο παράδειγμα: Όταν οι Αμερικάνοι βομβαρδίζανε τη Γιουγκοσλαβία διότι θέλανε να τη διαλύσουνε και τελικά τη διέλυσαν, ο μόνος λαός ο οποίος ήταν με το μέρος του αδικημένου, δηλάδη της Γιουγκοσλαβίας, ήταν οι Έλληνες. Ολόκληρη η Ευρώπη ήταν με τους Αμερικάνους που βομβαρδίζανε και χτυπάγανε.

Επίσης ήθελα να προσθέσω το εξής. Τώρα με την καινούρια κρίση την οποία έχουμε, την οικονομική και μας βάλανε αυτό τον διεθνή οικονομικό έλεγχο έχω να πω το εξής. Ορισμένες γερμανικές εφημερίδες και μάλιστα όχι φυλλάδες, μεταχειρίστηκαν κατά περίεργο τρόπο τα ίδια λόγια για τον ελληνικό λαό τα οποία είχε πει ο διοικητής ο ναζί συνταγματάρχης, ο οποίος διέταξε τη σφαγή των Καλαβρύτων στην αναφορά του και τα οποία αποκαλύφθηκαν αργότερα. Αυτός είχε πει λοιπόν ότι θα τιμωρήσουμε αυτό το «βρωμολαό των απατεώνων, των διεφθαρμένων και τεμπέληδων, τους Έλληνες οι οποίοι τολμήσανε να πειράξουν τα νικηφόρα στρατεύματά μας» και τέτοιες βλακείες. Τα ίδια σχεδόν λόγια μεταχειρίστηκαν και αυτοί που μας βρίζουνε σήμερα στις εφημερίδες. Οι μόνοι οι οποίοι δεν έχουν δικαίωμα να κάνουν αυτό το πράγμα είναι οι γερμανοί. Γιατί όχι μόνο αφήσανε ημικατεστραμμένη τη χώρα όταν απεχώρησαν, μετά την κατάκτηση επί 3,5 χρόνια και δολοφονούσαν τον κόσμο, κάψανε 1.200 χωριά, είχαν καταστρέψει τους δρόμους, τα λιμάνια, τις σιδηροδρομικές γραμμές, τα πάντα, είχανε πάρει και το δάνειο, ενώ είχαν αναγκάσει και την ελληνική κυβέρνηση τότε να βγάλει τον αισχρό, τον κατάπτυστο αυτό νόμο, με τον οποίο λέγανε να μην τιμωρούνται οι εγκληματίες Γερμανοί, οι οποίοι είχαν κάνει εγκλήματα πολέμου στην Ελλάδα. Αυτά είναι πράγματα απαράδεκτα.

-Τι μέλλον οραματίζεστε για τη χώρα;

Πιστεύω ότι όλα θα περάσουν σιγά-σιγά. Πρέπει να κάνουμε υπομονή. Και εμένα η ελπίδα μου όπως και όλων αυτών που επιζούνε από τη γενιά αυτή του ‘40 που αγωνιστήκαμε για ιδανικά, όπως η ελευθερία, η ειρήνη, η δημοκρατία και για τα κοινωνικά δικαιώματα είναι η νέα γενιά. Και οι νέοι θα βρουν τρόπο να αγωνιστούν και να κρατήσουν μέσα τους βαθιά τις έννοιες, τις παραδόσεις και τα έθιμα τα ελληνικά.

*«Σε κάποιο βιβλίο του Κίπλινγκ, ή της Περλ Μπακ -δεν θυμάμαι τώρα ακριβώς πότε και πού- διάβασα ότι οι γέροι Κινέζοι, όταν γεννιέται ένα καινούργιο εγγόνι τους, πηγαίνουν στο νεογέννητο και του εύχονται να ζήσει τη ζωή του σε ενδιαφέρουσες και σπουδαίες εποχές. Αυτό ακριβώς συνέβη σε μένα και τους συνομήλικούς μου Έλληνες. Ζήσαμε σε πολύ ενδιαφέρουσες και σπουδαίες εποχές…. Σε αυτά τα χρόνια, όλοι μαζί οι Έλληνες και Ελληνίδες, της λεγόμενης γενιάς του '40, ανεβάσαμε την Ελλάδα και τον ελληνικό λαό ψηλά και γράψαμε ιστορία»…

Με αυτά τα λόγια ξεκινά το βιβλίο του Απόστολου Σάντα, με τίτλο «Μια νύχτα στην Ακρόπολη… μνήμες από μια σπουδαία εποχή» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βιβλιόραμα.

Πηγή: in.gr
ΚΙΚΗ ΜΑΡΓΑΡΙΤΗ

http://www.alfavita.gr/artro.php?id=31058