Πρότυπα συμπεριφοράς, βασισμένα στην παράδοση.
Ο Αμερικανός ψυχολόγος Harry Harlow, προέβη σε ένα πείραμα σε μαϊμούδες, με σκοπό να μελετήσει την κοινωνική τους συμπεριφορά. Εκλεισε πέντε πιθήκους σε ένα μεγάλο κλουβί, στην οροφή του οποίου κρέμονταν μια μπανάνα. Ακριβώς κάτω από την μπανάνα τοποθέτησε μια σκάλα, έτσι ώστε οι μαϊμούδες να μπορούν ν’ ανεβούν και να την πάρουν. Όταν μία επιχειρούσε να ανεβεί την σκάλα για να πιάσει την μπανάνα, τότε όλοι οι μαϊμούδες καταβρέχονταν με παγωμένο νερό. Όταν σταματούσε το κατάβρεγμα με το παγωμένο νερό, οι μαϊμούδες επιχειρούσαν και πάλι ν’ ανεβούν την... σκάλα και να πάρουν την μπανάνα, αλλά και πάλυ καταβρέχονταν μέχρι να σταματήσουν την προσπάθεια. Επαναλαμβάνοντας τη διαδικασία, οι μαϊμούδες εγκατέλειψαν την προσπάθεια τους να πάρουν την μπανάνα. Τότε ο Harlow, άρχισε να αντικαθιστά μία μία τις μαϊμούδες. Κάθε νέα μαϊμού προσπαθούσε να πιάσει την μπανάνα, ενώ οι υπόλοιπες την εμπόδιζαν. Ο Harlow, διαπίστωσε ότι από ένα σημείο και έπειτα, οι υπάρχουσες μαϊμούδες δεν είχαν δεχθεί το νερό, παρόλ΄αυτό όμως, δεν προσπαθούσαν να πιάσουν την μπανάνα. Αποδέχθηκαν δηλαδή έναν κανόνα, μη γνωρίζοντας τις συνθήκες δημιουργίας του.
Πρόσφατα, σε δημόσια υπηρεσία, διαπιστώνοντας την άκαμπτη συμμόρφωση με τις διαδικασίες, θυμήθηκα το πείραμα του Harlow. Το ίδιο συμβαίνει παντού. Ένας κανόνας, ένας κανονισμός ή μια διαδικασία, εισάγεται για έναν λόγο. Ωστόσο, μετά από λίγο, ακόμη και εάν ο λόγος γι 'αυτό έχει ξεχαστεί η διαδικασία παραμένει. Κανείς δεν γνωρίζει γιατί το κάνουν, αλλά όλοι το κάνουν. Αυτό συμβάλει στην γραφειοκρατία.
Σε μία κανονική χώρα (ΗΠΑ), ένα μεγάλο νοσοκομείο διαπίστωσε με έρευνα, ότι υπήρχε μη ικανοποίηση των πελατών τους (ασθενών). Αποφασίστηκε, όλο το προσωπικό να ακολουθήσει σεμινάρια, ώστε να βελτιωθεί η εικόνα. Η βελτίωση ήταν προσκαιρη και αφού η διαδικασία των σεμιναρίων επανήλθε, διαπίστωσαν ότι η όποια βελτίωση ήταν πρόσκαιρη και έπειτα η απόδοση επανερχόταν στα σταθερά – μη αποδεκτά – επίπεδα. Αποφασίστηκε να απολυθεί όλο το προσωπικό, ώστε η αύρα του παλαιού, καθιερωμένου και μη αποδεκτού, να πάψει να υπάρχει.
Κάτι τέτοιο, για εμάς θα ήταν πρωτάκουστο. Γιαυτό και δεν πιστεύω, ότι θα αποκτήσουμε κάποτε δημόσιο τομέα παραγωγικό.