Στο χείλος του γκρεμού βρί­σκεται η κυβέρνηση...

Στην πρέσα κυβέρνηση και Παπανδρέου

Στο χείλος του γκρεμού βρί­σκεται η κυβέρνηση, με τον Γιώργο Παπανδρέου να δέχε­ται πιέσεις από παντού, από την τρόικα, την αντιπολίτευση και το εσωτερικό του μέτωπο. Αποτέλεσμα της πρέσας αυτής είναι να δημιουργού­νται οι συνθήκες σοβαρής πολιτικής κρίσης στη χώρα μας, με δυσδιάκριτες επιπτώσεις στην οικονομία. Όλα πια εί­ναι ανοιχτά, και κορυφαία κυβερνητικά στελέχη εκτιμούν ότι οι επόμενες ώρες και μέρες κρύβουν πολλές εξελίξεις, χωρίς να αποκλείουν τις κάλπες ακό­μα και μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί μπορεί να συνοψιστεί ως εξής:

♦ Η τρόικα πιέζει από τη μια να υπάρ­ξει ψήφιση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος από 180 βουλευτές και από την άλλη για την ψήφιση νέου, σκληρό­τερου μνημονίου με την καταβολή ενε­χύρου και εγγυήσεων από τη δημόσια περιουσία της χώρας προκειμένου να ...
καλυφθούν τα δανειακά ανοίγματα για το 2012 και το 2013.

♦ Οι ρουκέτες του Ανδρέα Λοβέρδου για ψήφιση από 180 βουλευτές του Με­σοπρόθεσμου Προγράμματος, αλλά και η συνυπογραφή του επικαιροποιημένου μνημονίου από όλα τα μέλη του Υπουρ­γικού Συμβουλίου, δημιουργούν νέ­ες φουρτούνες. Τα σενάρια δίνουν και παίρνουν και, αν ο Λοβέρδος δεν είναι «προπομπός», δεν λειτουργεί δηλαδή ως λαγός ειλημμένων αποφάσεων, πι­στοποιεί την εικόνα ρευστότητας εντός της κυβέρνησης. Περί 180 ψήφων έκανε λόγο προχτές και ο υπουργός Δικαιο­σύνης Χάρης Καστανίδης.

♦ Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις με την ισοπαλία ΠΑΣΟΚ - ΝΔ, αλλά και σε κά­ποιες περιπτώσεις το προβάδισμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης από το κυ­βερνών κόμμα δημιουργούν ζήτημα πο­λιτικής νομιμοποίησης του ΠΑΣΟΚ. Είναι αναμενόμενο ότι η συνεχής δημοσκοπική κατάρρευση δημιουργεί συνθήκες πόλωσης από την αντιπολίτευση.
♦ Διογκώνονται οι επιφυλάξεις που δι­ατυπώνουν Ευρωπαίοι ηγέτες ότι τους τελευταίους μήνες ο Γιώργος Παπαν­δρέου έχει κολλήσει και ουσιαστικά το μνημόνιο δεν υλοποιείται. Στο Παρίσι και το Βερολίνο θεωρούν ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός περιμένει τη λύση μέσα από πιέσεις που ασκούν οι Αμερικανοί στους Ευρωπαίους και δεν καταβάλλει καμία προσπάθεια συνεννόησης και ευ­θυγράμμισης με όσα έχει συμφωνήσει.
♦ Η κατάσταση στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος με βουλευτές να δηλώνουν ότι θα καταψηφίσουν προ­τάσεις του Μεσοπρόθεσμου Προγράμ­ματος δημιουργούν συνθήκες έντονης αγωνίας για το αν η κυβέρνηση μέσα στον επόμενο μήνα θα μπορεί να στα­θεί με τους βουλευτές της απέναντι. Και μπορεί να μην έχει τεθεί ακόμα θέμα κομματικής πειθαρχίας, αλλά είναι δε­δομένο ότι ο πρωθυπουργός θα θέσει ως θέμα κυβερνητικής σταθερότητας την υπερψήφιση από το σύνολο της Κοινοβουλευτικής του Ομάδας του προ­γράμματος.
Για να πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή, το θέμα Λοβέρδου για τις 180 ψήφους για το επικαιροποιημένο μνημόνιο, αλλά και το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, όσο και όποια νέα συμφω­νία της κυβέρνησης με τους δανειστές της, δεν είναι μία νέα πρόταση. Την έχει διατυπώσει απευθείας στον πρω­θυπουργό και ο Ευάγγελος Βενιζέλος σε κατ’ ιδίαν συνάντησή τους. Το βασι­κό επιχείρημα και των δύο είναι ότι δεν μπορεί η χώρα να βρίσκεται προ της χρεοκοπίας και η Ν.Δ., που είναι υπεύ­θυνη για τον δημοσιονομικό εκτροχια­σμό, να σφυρίζει αδιάφορα και να πυ­ροβολεί την κυβέρνηση με αίολα επι­χειρήματα. Το ίδιο όμως πιέζουν και οι τροϊκανοί και μάλιστα αυτοί υποστηρί­ζουν ότι η Πορτογαλία αλλά ακόμα και η Ιρλανδία δείχνουν τον δρόμο, αφού η μίνιμουμ συνεννόηση μεταξύ των κομ­μάτων διευκολύνει την υλοποίηση του προγράμματος.
Πριν από το Πάσχα ο πρωθυπουργός είχε απορρίψει την πρόταση στη λογική ότι μια τέτοια κίνηση οδηγεί απευθείας σε εκλογές, αφού θεωρήθηκε αδύνα­τον η Ν.Δ. να δεχτεί να ψηφίσει το νέο μνημόνιο και το κυβερνών κόμμα θα κατηγορηθεί ότι δημιουργεί πολιτική κρίση, ενώ η χώρα βρίσκεται στο χείλος της καταστροφής, και βέβαια ότι δεν αναλαμβάνει τις ευθύνες του και παίζει με τους θεσμούς.
Το ερώτημα είναι αν τώρα πια υπάρ­χουν δεύτερες σκέψεις στην κυβέρνη­ση και η πίεση των δανειστών δώσει δι­έξοδο για εκλογές με στόχο να σταμα­τήσει το μαρτύριο της σταγόνας.

Τα σενάρια άρχισαν να φου­ντώνουν ότι ο πρωθυπουργός μπορεί να ετοιμάζει κίνηση αντιπερισπασμού και, μαζί με την κατάθεση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος, έχει αποφασίσει να ζητήσει την υπερψήφισή του από 180 βουλευτές, διαφορετικά θα καταφύ­γει στον λαό, προκειμένου να του δώ­σει αυτός την έγκριση να προχωρήσει. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι δυνατόν, μόνο αν έχει διαβεβαιώσεις από την τρόικα ότι θα καταθέσει μεν στον ελληνικό λαό ένα σκληρό πρόγραμμα διαχείρισης των ελλειμ­μάτων και του δημοσίου χρέους, αλλά αφενός οι ίδιοι επιθυμούν το ρίσκο των εκλογών για να ξεκαθαρίσει το τοπίο, αφετέρου μπορούν να στήσουν ανάχω­μα προστασίας στη χώρα για την προ­εκλογική περίοδο απέναντι στους κερ­δοσκόπους, που πιέζουν για εδώ και τώρα χρεοκοπία.
Το μπάχαλο…
Αν όμως όντως ο Λοβέρδος, που έλεγε προχτές σε όποιον τον ρωτούσε ότι δεν λειτούργησε ως «λαγός», είπε απλώς αυτό που πιστεύει, κάτι τέτοιο υποδηλώνει ότι ο υπουργός Υγείας θέ­τει ηγετικές παρακαταθήκες και αρχί­ζει να απομακρύνεται από το κυβερνητικό σχήμα, οικεία τη βουλήσει. Με δεδομένο ότι η συνάντησή τους με τον πρωθυπουργό είχε θεωρηθεί ως κίνηση διάλυσης οποιουδήποτε νέφους στις σχέσεις τους, η προχτεσινή ρουκέτα Λοβέρδου αποδεικνύει ότι η αίγλη Πα­πανδρέου έχει τρωθεί σοβαρά. Πολλοί στο ΠΑΣΟΚ φαίνεται να βλέπουν ότι η επόμενη μέρα στην ηγεσία του κόμμα­τος μπορεί να έλθει πολύ πιο γρήγορα απ’ ό,τι πίστευαν και σπεύδουν να πι­άσουν θέση. Το ηγετικό εκτίναγμα Λο­βέρδου σίγουρα δεν έγινε χωρίς σκέψη και χωρίς πολιτική αφετηρία. Ουσιαστι­κά ο υπουργός Υγείας «χόντρυνε» την κριτική του απέναντι στον πρωθυπουρ­γό, εμμένοντας ότι κινείται σ’ ένα νεφε­λώδες πολιτικό πλάνο με απόκρυψη της πραγματικότητας από τον λαό και τους συνεργάτες του, τον επέκρινε γιατί δι­ατηρεί στις θέσεις τους στελέχη που μπλοκάρουν την προώθηση του κυβερ­νητικού έργου και ουσιαστικά αμφισβήτησε εμμέσως τις ηγετικές ικανότητές του.

Η τοποθέτησή   του ήταν έτσι διατυπωμέ­νη, ώστε να του δίνει περιθώρια   αποχώρη­σης από την κυβέρνηση, οποιαδήποτε στιγμή κρίνει ότι ωρίμασαν οι συνθήκες, και βέβαια στέλνει παντού, όχι μόνο στο εσωτερικό του κόμματος, αλλά και στην επιχειρηματική ελίτ της χώρας, το μήνυμα ότι θα είναι υποψήφιος αρ­χηγός κόμματος την επόμενη περίοδο και εν αναμονή πρωθυπουργός.
Το Μέγαρο Μαξίμου αντέδρασε πο­λύ χλιαρά στις βολές Λοβέρδου, αφού ο Πεταλωτής τον κάλυψε για όσα είπε, υπερασπιζόμενος την ελευθερία του λόγου και των υπουργών πριν ληφθούν δεσμευτικές αποφάσεις, ενώ συνεργά­τες του πρωθυπουργού σχολίαζαν ότι οι απόψεις του υπουργού Υγείας δεν είναι μακριά από αυτές του πρωθυ­πουργού. Πληροφορί­ες από το περιβάλ­λον  Λοβέρ­δου έλεγαν ότι μετά την αποκάλυψη της μυστικής συνάντησης Παπακωνσταντίνου στο Λουξεμβούργο που έμαθε από τα Μέσα Ενημέρωσης, πληροφόρησε συνεργάτες του πρωθυ­πουργού ότι θα διατυπώσει δημόσια τις απόψεις του και δεν υπήρξε κανενός εί­δους… εμπάργκο, παρ’ ότι είπε ότι θα μιλήσει για διγλωσσία και ασυνεννοη­σία εντός της κυβέρνησης.
Άλλωστε η χθεσινή συνάντηση Πα­πανδρέου - Λοβέρδου αμέσως μετά την επίσκεψη του πρωθυπουργού στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας αυτό το νόη­μα είχε. Τη στήριξη δηλαδή των θέσεων του υπουργού Υγείας.
Μάλιστα κάποιοι στο ΠΑΣΟΚ έδιναν μια διαφορετική ερμηνεία και σημείω­ναν ότι υπάρχει ενδεχόμενο ο Λοβέρ­δος να αβαντάρει στην πραγματικότη­τα τον πρωθυπουργό, ο οποίος το τε­λευταίο διάστημα επαναλαμβάνει ότι «θα προχωρήσει με όσους θέλουν και μπορούν». Εκτιμούν ότι ο Παπανδρέου προετοιμάζει το έδαφος για μια κίνηση «ματ» στο πολιτικό σκηνικό και τη συν­δέουν με ριζικό ανασχηματισμό και την είσοδο στην κυβέρνηση τεχνοκρατών και στελεχών από την κοινωνία που θα υπερβαίνουν το ΠΑΣΟΚ και θα αφήνουν πίσω τους άγονες αντιπαραθέσεις.
Υπογραμμίζουν ακόμα ότι κάποια στελέχη βάζουν «κόκκινες ιδεολογικές γραμμές» απέναντι σε πολιτικές που ισοπεδώνουν πλήρως τη φυσιογνωμία του κόμματος. Συνεργάτες όμως του πρωθυπουργού επισημαίνουν ότι η σωτηρία της χώρας είναι πέρα και πάνω από τη διάσωση της πολιτικής και ιδεολογικής φυσιογνωμίας του κόμματος.
Πληροφορίες από το πρωθυπουρ­γικό περιβάλλον επισημαίνουν ότι με εντολή του Γ. Παπανδρέου ο υπουργός Οικονομικών προκειμένου να διασκε­δάσει την ανησυχία των συναδέλφων του, αλλά και την γκρίνια για το γεγο­νός ότι δεν γνώριζαν τίποτα, τηλεφώ­νησε σε κάποιους που έχουν εμπλοκή στην εφαρμογή των όρων του μνημονί­ου και όχι μόνο τους ενημέρωσε, αλλά τους αποκάλυψε ότι τα περιθώρια ελιγ­μών της χώρας έχουν στενέψει πολύ και ότι υπάρχει σοβαρό έλλειμμα εμπι­στοσύνης των πιστωτών απέναντι στην κυβέρνηση, ενώ στάθηκε και στις δύο γραμμές που κυριαρχούν στην Ευρώ­πη, μεταξύ των Γερμανών και των υπο­λοίπων. Μάλιστα ο υπουργός Οικονο­μικών φέρεται να είναι ο πρώτος που έφερε στην Ελλάδα το «χαμπέρι» για το μίνιμουμ επίπεδο συναίνεσης ώστε να προχωρήσει το μνημόνιο και το Με­σοπρόθεσμο Πρόγραμμα. Πάντως φέ­ρεται να τα άκουσε χύμα και τσουβαλάτα από τους υπουργούς για τη μυστικό­τητα της συνάντησης αλλά και τον όλο επικοινωνιακό χειρισμό.
Kαι το... πρόγραμμα
Ο πρωθυπουργός πάντως με τη σει­ρά του, όπως λένε οι συνεργάτες του, δεν σκέπτεται να παρέμβει υπό πίεση, θα απαντήσει στις 19 Μαΐου, οπότε με­τατέθηκε η ανακοίνωση του Μεσοπρό­θεσμου Προγράμματος, μ’ ένα σοβαρό, ρηξικέλευθο, ρεαλιστικό και απολύτως κοστολογημένο σχέδιο, και θα καλέσει όλο το ΠΑΣΟΚ να το στηρίξει. Στη φά­ση της προετοιμασίας έχει πολύωρες συναντήσεις με τους υπουργούς που εμπλέκονται στη σύνταξη του σχεδίου, ώστε να καταρτιστεί λεπτομερώς και χωρίς διχογνωμίες. Σύμφωνα μ ε πληρο­φορίες, αναμενόταν στη χθεσινή άτυπη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλί­ου (με περιορισμένη σύνθεση και χωρίς τους υφυπουργούς) ο πρωθυπουργός να ζητήσει απ’ όλους τους υπουργούς να αναλογιστούν την ιστορικότητα των στιγμών και να συνταχθούν μαζί του. Συνεργάτες του επισήμαναν ότι ο Γ. Πα­πανδρέου θα ζητούσε όποια μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου διαφωνούν να πάρουν τώρα τις... αποφάσεις τους. Το τελικό πάντως σχέδιο αναμενόταν να οριστικοποιηθεί την ερχόμενη Τετάρ­τη στις 18 Μαΐου με συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Τώρα αν θα κληθούν οι υπουργοί να βάλουν την υπογραφή τους κάτω από το σχέδιο, όπως πρότεινε προχτές ο Λοβέρδος, συνεργάτες του πρωθυπουργού το θε­ωρούν περιττή ένδειξη αδυναμίας και καχυποψίας, αφού οι υπουργοί θα κλη­θούν να το στηρίξουν, ενώ στην πλειοψηφία τους είναι μέλη της Κοινοβου­λευτικής Ομάδας (εκτός του Γιώργου Παπακωνσταντίνου που θα το υπογρά­ψει), και θα το ψηφίσουν στη Βουλή

Ο Σημίτης και οι Αμερικανοί…

Θέμα απόστασης της Ελλάδας από την Ευρώπη και τους Ευρωπαίους ηγέτες και φιλοατλαντικού φανατισμού του Γιώργου Παπανδρέου θέτει ο Κώστας Σημίτης σε συζητήσεις με πολιτικούς του φίλους. Ο πρώην πρωθυπουργός εκτιμά ότι είναι πρόβλημα το γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται συνεχώς να «κοουτσάρεται» από την αμερικανική διοίκηση Ομπάμα, που βάζει πλάτη τις δύσκολες στιγμές, δημιουργώντας προβλήματα και αντιδράσεις κυρίως στον γαλλογερμανικό άξονα και τους συμμάχους τους. Ο πρώην πρωθυπουργός, που επιμένει στο ζήτημα της αναδιάρθρωσης, εμμένει και αυτός στην έλλειψη συντονισμού της κυβέρνησης και θεωρεί ότι ο Παπανδρέου εμφανίζεται δίβουλος μεταξύ των προθύμων να υλοποιήσουν το μνημόνιο και όσων βάζουν προσκόμματα. Πάντως προς το παρόν μπορεί να δίνει… ατύπως γραμμή σε βουλευτές που τον επισκέπτονται και του ζητούν τη γνώμη του, αλλά δεν σκοπεύει να βγει άμεσα ξανά δημοσιοποιώντας τις απόψεις του για τη συγκυρία. Να πούμε εδώ πάντως ότι βουλευτές που κινούνται κοντά στις απόψεις του Σημίτη, όχι μόνο δεν σκέπτονται να θέσουν προσκόμματα στην κυβέρνηση όσον αφορά το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, αλλά αντιθέτως θεωρούν ότι θα έπρεπε να είναι και πιο τολμηρό…
Ανασχηματισμός πανταχού παρών…

Μέσα σ’ όλα τα σενάρια πιο κραταιό απ’ όλα είναι αυτό της επανεκκίνησης με τον ριζικό ανασχηματισμό της κυβέρνησης. Οι πληροφορίες, αλλά και οι πιέσεις που ασκούνται είναι πολλές και όλοι «σπρώχνουν» προς μια μικρή κυβέρνηση με 10 υπερυπουργούς, άλ­λους τόσους αναπληρωτές υπουργούς και ελάχιστους (5 με 6) υφυπουργούς. Στο πλαίσιο αυτό μπορεί, λέ­νε κάποιες πληροφορίες, να εισέλθουν και κοινωνικά προβεβλημένα στελέχη και όχι μόνο κοινοβουλευτικά στελέχη, κίνηση του Παπανδρέου που θα αποτυπώνει την προσπάθεια πολιτικής και κοινωνικής συναίνεσης και θα στέλνει μήνυμα διεθνώς ότι η κυβέρνηση είναι διατεθειμένη και μπορεί να τα καταφέρει. Όλα τα σενάρια πάντως συγκλίνουν στην πληροφορία ότι δεν μπορεί να γίνει επανεκκίνηση χωρίς την αλλαγή του υπουργού Οικονομικών Γιώργου Παπακωνσταντίνου, που θα εξασφαλίσει προβεβλημένο θώκο «χρυσής αποστρατείας».
Στο πλαίσιο αυτό θέση στην κυβέρνηση φέρεται να εξασφαλίζουν όλοι όσοι στηρίζουν με «χίλια» το μνημό­νιο. Βέβαια το σενάριο αυτό έχει κενά, αφού δεν απα­ντά πώς θα αντιδράσουν οι κομμένοι που θα μείνουν απέξω και θα πετάνε πέτρες στην… τζαμαρία της κυ­βέρνησης. Πάντως πιθανότερος χρόνος για την επανεκ­κίνηση είναι μετά τη Σύνοδο Κορυφής στα τέλη Ιουνίου ή τις αρχές Σεπτεμβρίου.

απο το Ποντικι