Οικονομικό ναυάγιο και πολιτική αναξιοπιστία

Του Σταύρου Χριστακόπουλου
Την ώρα που στο εσωτερικό της χώρας διεξάγεται ένας αναξιοπρεπής σκυλοκαβγάς μεταξύ του «σημιτικού» και του «παπανδρεϊκού» ΠΑΣΟΚ με άξονα την αναδιάρθρωση του ελληνικού δημόσιου χρέους, ενώ ταυτόχρονα πληθαίνουν τα σημάδια της εσωτερικής κυβερνητικής διάλυσης, η εικόνα σε κάθε επίπεδο της οικονομίας, της αξιοπιστίας και της διεθνούς εμβέλειας της Ελλάδας δείχνει αποκρουστική. Οι δυσοίνωες προβλέψεις του διοικητή της κεντρικής μας τράπεζας Γ. Προβόπουλου για την ανεργία και την ύφεση είναι μόνον η κορυφή του παγόβουνου.
Χθες το χρηματιστήριο γνώρισε επίπεδα Ιανουαρίου του 1997 και μοιάζει έτοιμο να βουτήξει εκεί όπου το παρέλαβε ο... Σημίτης διαδεχόμενος τον Ανδρέα Παπανδρέου. Στον πάτο παρασύρθηκαν οι τράπεζες, την ώρα που η Ευρωπαϊκή Κεντρική τράπεζα του κ. Τρισέ έκανε γνωστό ότι οι εγγυήσεις που προσφέρει το Ελληνικό Δημόσιο δεν είναι αρκετό κριτήριο ώστε να έχουν τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα απεριόριστη πρόσβαση στον δανεισμό από την ΕΚΤ.

Παράλληλα τα επιτόκια δανεισμού μέσω των ελληνικών ομολόγων ανέβαιναν με ιλιγγιώδη ρυθμό, με τα δεκαετή (14,4%) να ξεπερνούν σε αναξιοπιστία ακόμη κι εκείνα του Πακιστάν και τα βραχυπρόθεσμα να κινούνται γύρω στο 20%. Απίστευτη εικόνα, όταν θυμηθούμε ότι μπήκαμε για προστασία στον μηχανισμό «στήριξης» και παραδώσαμε τα κλειδιά της οικονομίας και της χώρας στην τρόικα επειδή δεν μπορούσαμε να δανειστούμε με... 6%.

Σημειωτέον δε ότι τα ελληνικά ομόλογα πωλούνται σωρηδόν και μάλιστα σε τιμές με έκπτωση που αρχίζει από το 28% για τα βραχυπρόθεσμα και φτάνουν το 40% για τα δεκαετή.

Την εικόνα της ελληνικής αναξιοπιστίας ενισχύει η απόφαση της Ρωσίας να πάψει πλέον να κατέχει ελληνικά και...
ιρλανδικά ομόλογα προκειμένου να προστατεύσει τη δική της φερεγγυότητα και να επενδύσει στην προνομιακή παρουσία της στο μέλλον στην αγορά ομολόγων.

Όλα αυτά συμβαίνουν κυρίως επειδή κανένας δεν πιστεύει όσα λέει η ελληνική κυβέρνηση για απόρριψη κάθε ενδεχομένου περί αναδιάρθρωσης.

Πώς άλλωστε να πιστέψεις μια κυβέρνηση που άλλα λέει στο εσωτερικό και άλλα στο εξωτερικό; Όταν ακόμη και ο υπουργός Οικονομικών πάει στο ΔΝΤ και δημοσίως αφήνει το θέμα ορθάνοιχτο; Όταν, ακόμη χειρότερα, πρακτορεία ειδήσεων (εν προκειμένω το Reuters) μεταδίδει δηλώσεις «κύκλων» της Μέρκελ που λένε ότι η Ελλάδα δεν τη βγάζει μέχρι το καλοκαίρι χωρίς αναδιάρθρωση;

Ενώ αυτά συμβαίνουν με την Ελλάδα, όμως, το διεθνές οικονομικό σκηνικό επίσης κοχλάζει:

● Η Πορτογαλία βλέπει τα επιτόκια και του δικού της δανεισμού να εκτοξεύονται σε πρωτόγνωρα γι' αυτήν επίπεδα.

● Η Ισπανία οδεύει κι αυτή με αυξανόμενη ταχύτητα προς ένα χρηματοπιστωτικό ναυάγιο προκαλώντας σύγκρυο στην υπόλοιπη Ευρώπη, η οποία θα πρέπει να ετοιμάζεται για το άνοιγμα της δυσκολότερης φάσης του παιχνιδιού που λέγεται «μηχανισμοί στήριξης». Σε περίπτωση προσφυγής των Ισπανών, όπως λέμε εδώ και πολύ καιρό, η ευρωζώνη θα δοκιμάσει τα όρια της αντοχής της.

Τα πράγματα δυσκολεύέι ακόμη περισσότερο η μεγάλη εκλογική επιτυχία του φινλανδικού «ευρωσκεπτικιστικού» κόμματος των Αληθινών Φινλανδών, το οποίο, είτε συμμετάσχει στην επόμενη κυβέρνηση είτε όχι, πλέον θα έχει σοβαρότατη επιρροή στις αποφάσεις της χώρας αυτής.

Όπως άλλωστε δηλώνει ο επικεφαλής του, η Φινλανδία θα πρέπει να επανεξετάσει τη στάση της ως προς την πιστωτική ενίσχυση των υπό χρεοκοπία χωρών του ευρωπαϊκού Νότου, με πρώτο βήμα την αναδιαπραγμάτευση των όρων του πορτογαλικού «μνημονίου».

Ας μην ξεχνάμε ότι και στη Γερμανία η Μέρκελ έχασε στις πρόσφατες τοπικές εκλογές τη διακυβέρνηση του χριστιανοδημοκρατικού προπυργίου της Βάδης Βυρτεμβέργης ακριβώς λόγω της πιστωτικής διευκόλυνσης προς τα «γουρουνάκια» της ευρωζώνης. Σύμφωνα δε με αναλύσεις διεθνών ιδρυμάτων, αυτή δεν είναι παρά η αρχή ανάδειξης όλο και περισσότερων ευρωσκεπτικιστών, οι οποίοι θα αλλάξουν το σημερινό μοντέλο αντιμετώπισης της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους και ελλειμμάτων.

Με άλλα λόγια οι πλούσιοι της Ευρώπης αρχίζουν να αντιλαμβάνονται ότι το κόστος της «στήριξης» των φτωχότερων και υπό χρεοκοπία χωρών σε λίγο θα υπερβαίνει κατά πολύ τα οφέλη από τα γενναία επιτόκια που πληρώνουμε όλοι εμείς στους μηχανισμούς ακριβής δανειοδότησης, οι οποίοι κατ' ευφημισμόν ονομάζονται «μηχανισμοί διάσωσης».

Ήδη στη Γαλλία το Εθνικό Μέτωπο, υπό την ηγεσία της κόρης του Λεπέν, δείχνει να ξαναγεννιέται από τις στάχτες του και η λογική της ιταλικής Λέγκας του Βορρά («γιατί εμείς οι πλούσιοι να πληρώνουμε για τους φτωχομπινέδες του Νότου») απειλεί να κατακτήσει τον πλούσιο ευρωπαϊκό Βορρά βυθίζοντας ακόμη περισσότερο τις ήδη ναυαγισμένες οικονομίες του Νότου.

Μάλιστα η χθεσινή αρνητική αξιολόγηση της προοπτικής του αμερικανικού χρέους (πρώτη φορά ύστερα από δεκαετίες) από τον οίκο αξιολόγησης Standard & Poor's, αλλά και η συστηματική παρακολούθηση της δημοσιονομικής σταθερότητας των ισχυρότερων οικονομιών του πλανήτη, που εγκαινιάζει το ΔΝΤ, είναι στοιχεία που χτυπούν ένα γερό καμπανάκι για την «υγεία» της παγκόσμιας οικονομίας και εμβάλλουν σε συνεχώς μεγαλύτερες ανησυχίες τους ισχυρούς για τη μεταδοτικότητα του «ιού των χρεοκοπιών».

Ύστερα απ’ όλα αυτά, γελοίοι δεν είναι μόνο οι ενδοπασοκικοί καυγάδες μεταξύ ενόχων και ανικάνων, αλλά και η κατάσταση στην ανεκδιήγητη Ν.Δ.
Εκεί δεν έχουμε μονάχα τον τέως πρωθυπουργό (Καραμανλή), ο οποίος, αφού εγκατέλειψε τη χώρα στο χείλος του γκρεμού, τώρα παριστάνει τη Σφίγγα και παραγοντίζει προετοιμάζοντας κάποια στιγμή την επιστροφή του, αλλά και μια απίστευτη «παραδοξότητα»: ένας καταδικασμένος από τη Δικαιοσύνη περιφερειάρχης να εκβιάζει το κόμμα του για στήριξη απειλώντας με δημιουργία μιας ελληνικής καρικατούρας της... Λέγκας του Βορρά και – το χειρότερο – ο εκβιασμός να πιάνει τόπο.

Το θλιβερό αποτέλεσμα είναι ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης και επίδοξος πρωθυπουργός να σύρεται, υπό το βάρος της κομματικής «ανάγκης» σε ραντεβουδάκια στήριξης του παρανομήσαντος και καταδικασθέντος.

Αν το ζητούμενο είναι η ανάκτηση της αξιοπιστίας της χώρας, αυτή είναι σίγουρο ότι δεν θα επιτευχθεί σύντομα – και πάντως όχι από το σημερινό πολιτικό προσωπικό, το οποίο προσφέρει όλο το αναγκαίο έδαφος ώστε να ξεπηδήσουν και να θεριέψουν τα εξωπολιτικά σενάρια περί «κυβερνήσεων τεχνοκρατών»...

ΥΓ.: Σε μια κυβέρνηση «τεχνοκρατών» υποτίθεται ότι οι «ειδικοί» θα αναλάβουν να διεκπεραιώσουν τη δουλειά στην οποία απέτυχαν οι πολιτικοί. Στην τήρηση της διατήρησης της τάξης, όμως, και της αποτροπής «αναστατώσεων» οι ανάλογοι «ειδικοί» φέρουν τους βαθμούς του στρατηγού και του συνταγματάρχη. Σε τέτοιους «τεχνοκράτες» θα εμπιστευθούμε τον ρόλο να διασφαλίσουν την επιτυχία των «αναγκαίων μεταρρυθμίσεων»;