Ελένη: Η «Μάγισσα της Διπλωματίας»

Η Ωραία Ελένη είναι συνηθισμένη στις απαγωγές από την εφηβεία της και έχοντας πλήρη συναίσθηση της υψηλής καταγωγής της, σαν γνήσια απόγονος των Ηρακλειδών, μπορεί να αψηφά τους νόμους της εποχής χωρίς συνέπειες για την ίδια, με καταστροφικά αποτελέσματα για τους άλλους. Ποιός θα τολμούσε να απλώσει χέρι σε μία απόγονο των Ηρακλειδών; Κανείς! Διάλεξε για σύζυγο τον ήσυχο και βολικό Μενέλαο, που τον είχε του χεριού της και όχι τον ανυπόταχτο Οδυσσέα. Τόσο η Ελένη όσο και η Κλυταιμνήστρα παντρεύονται συζύγους από τον αντίπαλο και πολεμόχαρο οίκο των Ατρειδών· παράξενο, γιατί Ατρείδες είχαν ανατρέψει τους συγγενείς τους Ηρακλείδες, εκδιώκοντάς τους μακρυά.

Η Ελένη όμως δεν αποκλείεται να έχει παίξει κάποιο σατανικό πολιτικό παιχνίδι σε βάρος του ...

συζύγου της και του οίκου των Ατρειδών, παρασύροντας και τους υπόλοιπους Αχαιούς σε μια εθνική περιπέτεια, που τελικά ανέτρεψε και διέλυσε τους Ατρείδες, αφού λίγο αργότερα από την πτώση της Τροίας και μετά τον θάνατο της Ελένης, που λατρευόταν σαν θεά, έχουμε την επάνοδο των Ηρακλειδών, που δεν άφησαν τίποτε όρθιο στο πέρασμά τους, καίγοντας και ξεθεμελιώνοντας τα πλούσια Ατρειδικά παλάτια. Τόσο η Κλυταιμνήστρα όσο και Ελένη, με την αριστοκρατική καταγωγή και τον απέραντο πλούτο, περιφρονούν τους παρακατιανούς συζύγους τους, τους οποίους φαίνεται ότι τους πήραν ως «σώγαμπρους».

Οι σημερινοί νέοι αρνούνται να πιστέψουν, ότι η Ελένη ωδήγησε τους Έλληνες με 1.080 πλοία εναντίον της Τροίας, γιατί κατά την γνώμη τους έκαναν τον πόλεμο για τον οικονομικό έλεγχο των Στενών, ενώ οι Αχαιοί λεηλάτησαν την Τροία, σκότωσαν τους κατοίκους και έφυγαν όλοι. Αλλά, επειδή σήμερα έχει καταργηθεί η λέξη «τιμή», δυσκολεύονται να καταλάβουν, ότι η Ελένη ήταν μία ισχυρή βασίλισσα, που είχε απαχθεί έστω και εκούσια από έναν πρίγκηπα, που φιλοξενούσε στο ανάκτορό της. Είχε τρωθεί λοιπόν η τιμή ολόκληρου του έθνους, και η αγένεια αυτή του Ασιάτη ηγεμόνα, που άπλωσε χέρι στην βασίλισσα, έπρεπε να τιμωρηθεί.

Επί πλέον η Ελένη έχει πάρει από το παλάτι της αμύθητους θησαυρούς, αλλά είναι άγνωστο, τι ήταν αυτό που δελέασε τους Τρώες, ώστε να αρνηθούν επίμονα την πρόταση των Αχαιών να επιστρέψουν την Ελένη, και να μην γίνει πόλεμος. Δεν έχουμε καμμία άποψη της Ελένης για την «απαγωγή», και έτσι είναι δύσκολο να ξεκαθαριστεί ο ρόλος της. Είναι όμως ολοφάνερο, ότι περιφρονεί τον Πάρη, γιατί συχνά τον βρίζει ως δειλό και εύχεται τον θάνατό του λέγοντάς του: «Μακάρι να σε είχε σκοτώσει ο άνδρας, που πρώτο μου ήταν ταίρι».

Ο μόνος άνδρας, που την εντυπωσίασε βαθιά και την ξετρέλλανε, φαίνεται πως ήταν ο Έκτορας. Ο ατρόμητος ηγεμόνας είναι το πρότυπο του πραγματικού ηγέτη με την ατσάλινη θέληση και την καρδιά λεονταριού, σύμβολο της αρρενωπότητας, της γοητείας, του θάρρους και της ανδρείας. Η λάγνα Ωραία Ελένη συχνά εκλιπαρεί τον Έκτορα «να πάει να καθίσει κοντά της», αλλά εκείνος πάντα αρνείται. Όταν ο Έκτορας σκοτώνεται, εκείνη τον θρηνεί σπαρακτικά, αποκαλώντας τον: «Έκτορα, της καρδιάς μου αγαπημένε», κάτι που ουδέποτε είπε για τον Πάρη η τον Μενέλαο.

Η Ελένη και ο Πάρις. (Jacques-Luis David, 1788, Moυσείο Λούβρου, Παρίσι.)

Αλλά πάνω απ’ όλα η Ελένη δεν θέλει να νικήσουν οι Αχαιοί. Είναι η πρώτη, που αντιλαμβάνεται την θανάσιμη παγίδα του Δούρειου Ίππου, η μόνη που γνωρίζει, ποιοί είναι κρυμμένοι μέσα. Την νύχτα τρέχει ολομόναχη μπροστά στο παράξενο αφιέρωμα και καλεί έναν- έναν τους αρχηγούς με τα μικρά τους ονόματα, για να τους αποκαλύψει. Αυτή είναι η μόνη σοβαρή μαρτυρία για την αινιγματική προσωπικότητα της Ελένης και για την αινιγματική φυγή της.

Η Ελένη μετά από 10 χρόνια ακόμη ξέρει περίφημα τις αντιδράσεις των συμπατριωτών της, τις ήξερε, όταν έφευγε, και γνωρίζει τώρα ποιοί κρύβονται μέσα στον Δούρειο Ίππο. Αυτό μας βάζει σε σκέψεις για το σατανικό πολιτικό παιχνίδι, που ήταν ικανή να παίξει. Στο τέλος του πολέμου η διπλωμάτισσα Ελένη, που είναι και η νικήτρια, παίρνει το πιο υποταχτικό ύφος, που ταιριάζει σε μία άπιστη σύζυγο, λέγοντας στον Μενέλαο, ότι «ήταν δύσκολο να αντισταθεί στην θέληση των θεών», αφού η Αφροδίτη την έσπρωξε στην αγκαλιά του Πάρη.

Η καλλονή αυτή των Ηρωϊκών Χρόνων, που ενέπνευσε όλους τους ποιητές και τραγωδούς της ανθρωπότητας, αυτή η θεοποιημένη γυναίκα έχει καταφέρει μέχρι σήμερα να ασχολούνται όλοι μόνον με την ερωτική της φύση, παραβλέποντας το πανούργο πολιτικό παιχνίδι, που πιθανόν να έπαιξε στους Ατρείδες, επισπεύδοντας την άνοδο των συγγενών της στην Εξουσία.

Και μόνο για την ερωτική νύχτα που πέρασε με τον Πάρη στην Κρανάη έχουν γραφτεί χιλιάδες τόμοι σε ολόκληρη την ανθρωπότητα, σε όλους τους πολιτισμούς και σε όλες τις εποχές. Η Ελένη πάντα αναλαμβάνει τις ευθύνες της, αλλά ποτέ δεν μετανοιώνει, αντίθετα χαίρεται, που οι μελλοντικές γενιές θα την τραγουδούν για πάντα.

Ο ισχυρός της χαρακτήρας σκιαγραφείται θαυμάσια στην «Ελένη» του Ευριπίδη, που, ενώ είναι εξόριστη, έρημη και απροστάτευτη στην Αίγυπτο, πάλι εμφανίζεται ως μια ικανώτατη διπλωμάτισσα και πολιτικός, διότι δεν διστάζει να αναμετρηθεί με την πανίσχυρη αδελφή του βασιλιά της Αιγύπτου, την βασίλισσα Θεονόη, να την χτυπήσει στο πιο ευαίσθητο σημείο της, λέγοντάς της: «Η κόρη σου δεν πρόκειται να παντρευτεί, όσο εγώ είμαι εδώ. Μόνον εάν με αφήσεις να φύγω, θα παντρευτεί.» Από αυτήν την δραματική και καταπληκτική σύγκρουση του αιώνια ανίσχυρου με τον ισχυρό η Ελένη θα βγει κερδισμένη χάρις στην μεγάλη διπλωματία και την ικανότητα του λόγου που έχει. Ο καυγατζής Μενέλαος, που της προτείνει το ένα σχέδιο χειρότερο από το άλλο, σίγουρα θα οδηγούσε στην σύλληψη αυτού και της γυναίκας του, με βέβαιο το θάνατό τους.

Η Ωραία Ελένη χιλιάδες χρόνια μετά μας κλείνει πονηρά το μάτι και μας ρωτάει προκλητικά: «Ποιά είμαι;» Με αυτό το λάγνο χαμόγελο της Ελένης έπρεπε να ασχοληθεί ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, όχι με της Τζοκόντας, γιατί η Ελένη ακόμη και σήμερα θα μπορούσε να παρασύρει τους κοσμοκράτορες με περισσότερα καράβια και αεροπλάνα από τότε σε έναν ολέθριο πόλεμο, πάντοτε στο όνομά της.

Μήπως οι μελετητές της Ωραίας Ελένης πρέπει να ασχοληθούν και με αυτήν την πλευρά της και με το γιατί οι Τρώες δεν την παρέδωσαν; Εκείνη η «Πολεμική Αιγίδα», που κρατούσε ο Έκτωρ στην μάχη και πάντα νικούσε, ήταν ένα όπλο που ανέκαθεν είχαν οι Τρώες, ή το έκλεψε η Ελένη και το πήγε στην Τροία; Αχ, Ελένη, μήπως μας την έφερες;

http://freeinquiry.gr

http://greeksurnames.blogspot.com/