Το ΧΡΥΣΑΦΙ της ελληνικης φετας

Στην κορυφή της «πυραμίδας» των τυροκομικών προϊόντων ονομασίας προέλευσης (ΠΟΠ) βρίσκεται η ελληνική φέτα, η οποία χαρακτηρίζεται από τους ειδικούς του κλάδου ως το «χρυσάφι» της ελληνικής κτηνοτροφίας. Επειτα από μεγάλες «μάχες» που έδωσε η χώρα μας στην ΕΕ, τον Οκτώβριο του 2007, το προϊόν αναγνωρίστηκε επίσημα πλέον από την ΕΕ ως προϊόν ΠΟΠ που παράγεται αποκλειστικά στη χώρα μας, κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Να σημειωθεί ότι η ΕΕ έχει αναγνωρίσει και το τσίπουρο ως εθνικό μας προϊόν, ύστερα από μεγάλους αγώνες της ελληνικής πλευράς στο Ευρωκοινοβούλιο.Η προστασία των δύο αυτών προϊόντων από τις νοθείες, αλλά και η λήψη μέτρων για την προώθησή τους στις αγορές του εξωτερικού, αποτελούν πλέον μονόδρομο για την Πολιτεία, η οποία όμως μέχρι σήμερα δεν έχει κινητοποιηθεί όσο θα έπρεπε προς αυτήν την κατεύθυνση.


Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τη φέτα, το αρμόδιο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης προχώρησε από το 2008 σε ορισμένες ενέργειες, όπως είναι το ισοζύγιο γάλακτος, προκειμένου να διαφυλαχτεί το προϊόν από τις νοθείες που κατά καιρούς παρατηρούνται στην παρασκευή του (με τη χρήση σκόνης γάλακτος, αγελαδινού ή συμπυκνωμένου γάλακτος κ.ά).

Ωστόσο, απαιτούνται επιπρόσθετα μέτρα τόσο για την προστασία της φέτας όσο και για την προβολή της στις διεθνείς αγορές. Μάλιστα, οι παραγωγοί αναφέρουν ότι οι έλεγχοι στην αγορά των τυροκομικών θα πρέπει να εντατικοποιηθούν, αφού επιτήδειοι εξακολουθούν, στο βωμό του κέρδους, να προωθούν στην αγορά λευκά τυριά με την ονομασία «φέτα».
Εκτός από τη φέτα, τα τελευταία χρόνια παρουσιάζουν σημαντική ζήτηση και τα υπόλοιπα ελληνικά τυριά ΠΟΠ, για τα οποία απαιτείται καλύτερος συντονισμός των αρμόδιων φορέων σε ό,τι αφορά την προώθησή τους στις διεθνείς αγορές. Πρόκειται για το μανούρι, το γαλοτύρι, την κοπανιστή, το κατίκι Δομοκού, την ξινομυζήθρα Κρήτης, το πηχτόγαλο Χανίων, το ανεβατό, τον μπάτζιο, τη φορμαέλα Αράχοβας, τη σφέλα, το λαδοτύρι Μυτιλήνης, τις γραβιέρες Κρήτης και Αγράφων, το καλαθάκι Λήμνου και το κασέρι.

Σήμα προέλευσης και στα τυροκομικά
Με στόχο την προστασία των καταναλωτών από παραπλανητικές μεθόδους και αθέμιτες πρακτικές στον κλάδο των γαλακτοκομικών προϊόντων, το υπουργείο Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας ετοιμάζει νέα αγορανομική διάταξη στην οποία θα προβλέπεται αυστηρότερο θεσμικό πλαίσιο για τα τυροκομικά προϊόντα. Υπενθυμίζεται ότι από τις αρχές του 2010 τέθηκε σε εφαρμογή από το υπουργείο Οικονομίας η αγορανομική διάταξη που αφορά την υποχρεωτική αναγραφή, από τις γαλακτοβιομηχανίες, της χώρας προέλευσης στις συσκευασίες του γάλακτος.
Η δεύτερη αγορανομική διάταξη, που βρίσκεται στα «σκαριά» και αφορά τα τυροκομικά, θα αντιμετωπίζει το θέμα της προστασίας του Ελληνα καταναλωτή από παραπλανητικές πρακτικές, με τη θέσπιση της αναγραφής της χώρας προέλευσης στις συσκευασίες τους (σύμφωνα και με το σχετικό κοινοτικό δίκαιο), ενώ θα περιλαμβάνει ρυθμίσεις και για το αυστηρότερο πεδίο εφαρμογής της.
Πηγές του υπουργείου Οικονομίας αναφέρουν ότι ήδη έχει ξεκινήσει διάλογος με τους εμπλεκόμενους φορείς (παραγωγούς, βιομηχανία, ΕΦΕΤ, υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ.ά.) για τη δημιουργία εγκεκριμένου σήματος ελληνικού προϊόντος (σήμα προέλευσης). Η τοποθέτηση του σήματος θα είναι προαιρετική, αφού θα τοποθετείται στα προϊόντα με πρωτοβουλία των βιομηχανιών. Επισημαίνεται ότι όσες βιομηχανίες επιλέξουν την τοποθέτηση του σήματος θα είναι υποχρεωμένες να τηρούν αυστηρούς όρους πιστοποίησης της προέλευσης των τυροκομικών προϊόντων.

Αναγκαία η σήμανση και στο τσίπουρο
Εκτός από τη φέτα, η Ελλάδα πέτυχε πριν από τρία χρόνια -ύστερα από απανωτές «μάχες» στην ΕΕ- την κατοχύρωση του τσίπουρου ως αποκλειστικά ελληνικού προϊόντος. Παρά την τεράστια αυτήν επιτυχία, η Πολιτεία έχει παραμείνει μέχρι σήμερα αδρανής, αφού δεν έχει λάβει κανένα ουσιαστικό μέτρο για τη στήριξη της παραγωγής τσίπουρου, την προώθηση του προϊόντος στην εσωτερική και διεθνή αγορά, αλλά και την προστασία του από τις νοθείες.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι θα πρέπει να συσταθεί άμεσα κρατική υπηρεσία για να ελέγχει την ποιότητα του ελληνικού τσίπουρου, αλλά και να καθιερωθεί η σήμανση του προϊόντος. Να σημειωθεί ότι από το συγκεκριμένο κλάδο δε λείπουν μέχρι και σήμερα οι αθέμιτες πρακτικές, αφού επιτήδειοι προσθέτουν κατά την παρασκευή του τσίπουρου ζάχαρη, μελάσα, γαλαζόπετρα κ.ά, με σκοπό να ανεβάσουν τους ζαχαρικούς τίτλους του τσίπουρου με φτηνές πρώτες ύλες, ώστε να βγάλουν εύκολο κέρδος.