Υπάρχει ζωή μετά το θάνατο;

Αν και κολαση ειναι η ...Ελλαδα τωρα πια, εσεις τι θα απαντουσατε στο ερωτημα ???

Υπάρχει ζωή μετά το θάνατο; Κι αν ναι, πώς και πού είναι αυτό το «μετά»; Μεταφυσικά ερωτήματα για μια πορεία που αρχίζει στη γη και καταλήγει στον... ουρανό.

 Ενας χριστιανός ορθόδοξος ιερέας καθηγητής Θεολογίας και επτά εκπρόσωποι άλλων θρησκευτικών δογμάτων στη χώρα μας δείχνουν το δρόμο και εξηγούν τον τρόπο. Και οι περισσότεροι συμφωνούν πως σημασία έχει το ταξίδι...

Ιουδαϊσμός

Ιάκωβος Ντ. Αράρ

ραβίνος της Αθήνας

Ραβίνε, πώς μπορώ να πάω στον Παράδεισο;

«Εμείς δεν πιστεύουμε στην Κόλαση και στον Παράδεισο. Το μπέρδεμα και η σύγχυση ξεκινά ακριβώς από την προσπάθεια που κάνει ο άνθρωπος να εννοήσει τι γίνεται μετά θάνατον. Ο ιουδαϊσμός σε αυτό το σημείο παροτρύνει να εγκαταλείψουμε κάθε προσπάθεια που τείνει να εξηγήσει το τι γίνεται μετά, καταδικάζει τη φαντασία που οργιάζει γύρω από το θέμα και απαγορεύει την παρακολούθηση ερευνών, νεκρομαντειών και λοιπόν επικίνδυνων θεωριών για τη μετά θάνατον ζωή. Συμβουλεύει, αντιθέτως, να ασχοληθούμε με πράγματα γόνιμα και δημιουργικά όχι με ασαφείς έρευνες. Πρέπει να ερευνήσουμε τα πράγματα που μπορούμε να συλλάβουμε: αυτό που είναι ορατό μπροστά μας, ακολουθώντας τους νόμους που μας δόθηκαν στο όρος Σινά και είναι μέσα στο Τορά. Ολη μας η προσπάθεια πρέπει, λοιπόν, να πηγαίνει στο πώς θα βρούμε τον τρόπο να ζούμε μια ζωή τίμια, ενάρετη, δίκαια, μια ζωή που πραγματικά θα χαίρεται κανένας να τη ζει, όχι να την φοβάται. Ετσι δεν χρειάζεται να κοιτάμε ούτε προς τα πάνω ούτε προς τα πίσω αλλά ούτε και προς τα κάτω: μόνο μπροστά, ακολουθώντας το γράμμα του Θεού. Αλλωστε, ο καλός εβραίος κρίνεται πάνω απ' όλα από τη συμπεριφορά του. Ούτε από τις γνώσεις του, ούτε από τη θρησκευτικότητά του: κρίνεται από τις πράξεις του. Ο ιουδαϊσμός είναι κυρίως ένας τρόπος ζωής».

Γιατί όμως δεν ασχολείστε με αυτό το θέμα;

«Διότι ο άνθρωπος μπορεί όντως να πετύχει -κυρίως στον τεχνικό τομέα- εξαιρετικά πράγματα: το βλέπουμε κάθε μέρα με τις ανακαλύψεις του, που είναι τόσες που πια δεν τις προλαβαίνουμε! Αλλά και πάλι δεν μπορεί να τα πετύχει όλα, να τα καταλάβει όλα: δεν μπορεί το περιορισμένο -που είναι το ποσοστό της φαιάς ουσίας που χρησιμοποιεί ο άνθρωπος- να συλλάβει το απεριόριστο, που είναι ο Θεός. Η πραγματική ουσία του Θεού μένει άγνωστη. Δεν ξέρουμε ούτε την αρχή ούτε το τέλος Του. Το ότι υπάρχει όμως η αθανασία της ψυχής, υπάρχει. Απλώς ανήκει, ας μου επιτραπεί η έκφραση, στη θεϊκή σφαίρα...»

Ιουδαϊσμός είναι η παραδοσιακή θρησκεία των ανά τον κόσμο εβραίων με περίπου 15 εκατομμύρια πιστούς. Θεωρείται η πρώτη μονοθεϊστική θρησκεία, παρακλάδια της οποίας είναι ο χριστιανισμός και ο μωαμεθανισμός.

Στις αρχές του 20ού αιώνα και μετά τις προσαρτήσεις εδαφών κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-13) ο αριθμός των εβραίων της Ελλάδας έφθανε τους 100.000.

Ωστόσο, κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο οι ισραηλιτικές κοινότητες της Ελλάδας αποδεκατίστηκαν, καθώς η πλειοψηφία των μελών τους δολοφονήθηκε στα ναζιστικά στρατόπεδα θανάτου. Οι απώλειες έφτασαν το 87% του προπολεμικού εβραϊκού πληθυσμού της Ελλάδος, από τα υψηλότερα ποσοστά της Ευρώπης.

Σήμερα, οι εβραίοι της Ελλάδας αριθμούν 5.500 άτομα και είναι οργανωμένοι σε 8 εβραϊκές κοινότητες.

«Να ζεις μια ζωή που πραγματικά θα χαίρεσαι και όχι να τη φοβάσαι».

Βουδισμός

Σταμάτης Πολίτης

βουδιστής λάμα

Τι γίνεται όταν πεθαίνει ένας βουδιστής;

«Στο βουδισμό υπάρχει η έννοια της συνέχειας. Ολα είναι μια συνεχής εναλλαγή. Και ο θάνατος είναι μια ενδιάμεση κατάσταση, μια "στάση" λίγο πριν τον επόμενο κύκλο. Σύμφωνα με τη βουδιστική παράδοση ο νεκρός έχει πέσει σε κάτι σαν έναν βαθύ ύπνο και βιώνει διάφορες εμπειρίες. Τότε μπορεί να δει αυτά που χρόνια διαλογιζόταν σαν απόλυτη εμπειρία: να βιώσει την απόλυτη αλήθεια. Ο ύπνος κρατά 3,5 μέρες - μετά τον ξυπνά η συνείδησή του. Η συνείδησή μας είναι κάτι σαν τον σκληρό μας δίσκο: υπάρχει μέσα μας, σαν μια δύναμη. Οταν η δύναμη αυτή δραστηριοποιείται, "ξυπνά" αυτόν που ονομάζαμε "νεκρό", ο οποίος τώρα αντιλαμβάνεται ότι έχει πεθάνει, συνειδητοποιεί ότι έχει αφήσει το σώμα του. Φυσικά η φάση αυτή εμπεριέχει μεγάλη αίσθηση οδύνης, λόγω της απώλειας του οικείου, επειδή έχει ξεκολλήσει από ό,τι ξέρει και αγαπά. Είναι πρωτόγνωρο, σοκαριστικό, γεννά τρομερή ανασφάλεια».

Ποιος καθορίζει το πού θα πάμε;

«Από τη μέρα που η συνείδηση του νεκρού ξυπνά ξανά, και μέσα σε 49 ημέρες, γίνεται η επόμενη επαναγέννηση. Ο,τι πούμε, κάνουμε ή σκεφτούμε στη ζωή αυτή δημιουργεί μια αιτία. Κι η αιτία αυτή θα δώσει ένα αποτέλεσμα. Μια θετική αιτία, μια θετική, ας πούμε, πράξη, θα δημιουργήσει ένα θετικό αποτέλεσμα στη ροή της συνείδησης. Κάθε φορά που κάνουμε μια πράξη, το δυναμικό που παίρνουμε διαφέρει. Αυτό το δυναμικό είναι το κάρμα. Αυτό δημιουργεί το καλούπι, τη μήτρα της επόμενης ζωής μας».

Ποιες θεωρούνται «καλές πράξεις»;

«Ο,τι θετικό κάνουμε που δεν σχετίζεται με την ικανοποίηση του εαυτού μας. Συσσωρεύοντας μη εγωκεντρικές πράξεις μορφοποιούμε το καλούπι της επόμενης ζωής. Ο ζηλόφθονας ή πανούργος φτιάχνει ένα άλλο καλούπι...Δεν μας κρίνει κανένας αλλά ούτε μας βοηθά κανένας. Ο,τι έχουμε οι ίδιοι μαζέψει στη διάρκεια της ζωής μας είναι η "προίκα" μας για μετά. Στη βουδιστική παράδοση δεν θεωρούμε ότι υπάρχει κάποιος Θεός-δημιουργός. Την εξέλιξη τη φτιάχνει ο καθένας και τη δημιουργεί κάθε στιγμή. Ετσι, δεν λογοδοτούμε σε κανέναν.

Αν και δεν αρέσει στους ανθρώπους, οι οποίοι θέλουν πάντα να έχουν τον έλεγχο, μπορούμε σχηματικά να πούμε πως η μεταθανάτια φάση είναι σαν μια βαρκούλα με ένα πανί, όπου υπάρχει αεράκι αλλά δεν υπάρχει τιμόνι. Η βαρκούλα είναι η συνείδησή μας. Το αεράκι είναι η δύναμη των πράξεών μας. Εφόσον δεν υπάρχει πλέον τιμόνι, γιατί κι εμείς δεν έχουμε πια χέρια ή πόδια, οδηγούμαστε εκεί που μας πάει το αεράκι. Αυτό το αεράκι, λοιπόν, το κάρμα μας, μας οδηγεί στην επόμενη επαναγέννηση.

Το κάρμα δεν είναι μια τυχαία μοίρα, αλλά κάτι που δομείται σύμφωνα με τις πράξεις, τις σκέψεις ή το λόγο μας. Είναι αυτό που οι Ελληνες ονομάζουμε "θα θερίσεις ό,τι σπείρεις", ή "όπως έστρωσες θα κοιμηθείς"».

Ο βουδισμός είναι μια θρησκεία βασισμένη στη διδασκαλία του Siddhartha Gautama, γνωστού και ως Βούδα (Πεφωτισμένος). Ο Βούδας γεννήθηκε στην περιοχή του Νεπάλ περίπου το 500 π.Χ. ως πρίγκιπας. Στη ηλικία των 29 ετών, όμως, εγκατέλειψε τις ανέσεις του βασιλικού οίκου για να αναζητήσει το νόημα της οδύνης που αντίκριζε γύρω του.

Σήμερα, υπολογίζεται πως υπάρχουν πάνω από 265 εκατομμύρια βουδιστές παγκοσμίως, ενώ στην Ελλάδα ο αριθμός τους εκτιμάται ότι βρίσκεται κάπου μεταξύ πέντε και δέκα χιλιάδων.

Ο Σταμάτης Πολίτης έχει αφιερώσει τα τελευταία 25 χρόνια της ζωής του στη μελέτη της θιβιετανής βουδιστικής παράδοσης. Υστερα από τρεισήμισι χρόνια απόλυτης απομόνωσης στο εξωτερικό και άλλα δέκα χρόνια ημιαπομόνωσης στην Ελλάδα χρίστηκε λάμα από μια σημαντική δασκάλα, τη Μιντρολίνγκ Τζέτσουν.

«Το κάρμα δεν είναι μια τυχαία μοίρα, αλλά το "θα θερίσεις ό,τι σπείρεις"».

ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ

Πάτερ Παναγιώτης Κανταρτζής

Α' Ευαγγελική Εκκλησία Αθηνών

Πάτερ, τι πρέπει να κάνω για να πάω στον Παράδεισο;

«Τίποτα! Η χριστιανική πίστη λέει ότι τα έκανε όλα ο Θεός. Λέει ότι ο Θεός ήρθε μέσω του Χριστού στη θέση μας και πλήρωσε Εκείνος την ενοχή μας. Αρα με αυτή την έννοια δεν χρειάζεται να κάνεις τίποτα για να πας στον Παράδεισο.

Δεν χρειάζεται να είμαι καλός, να προσπαθώ, να δείχνω: αφού ξέρω ότι δεν είμαι καλός! Ή τουλάχιστον αρκετά καλός! Ή αν νομίζω ότι είμαι καλός, ε, μάλλον τότε έχω άλλου είδους προβλήματα...

Οι κανόνες, οι ηθικοί, τα μη και τα πρέπει του θείου θελήματος είναι σαν τις ράγες του τρένου πάνω στις οποίες πρέπει να κινούμαστε. Ο άνθρωπος τι κάνει; Τις σηκώνει και τις ανεβάζει ψηλά να φτιάξει σκάλα για τον ουρανό. Και αρχίζει να σκαρφαλώνει... Ετσι παίρνει κάτι καλό και το μετατρέπει σε κάτι προβληματικό. Διότι σκαρφαλώνοντας λέει εγώ θα κάνω αυτό και εκείνο και θα βελτιωθώ, μέσω της αγαθοεργίας, της στέρησης, του ασκητισμού κτλ. Μα Αυτός τα έκανε ήδη όλα για μας!

Απλώς ο άνθρωπος δυσκολεύεται πάρα πολύ να δεχτεί κάτι τέτοιο επειδή τον ταπεινώνει. Γι' αυτό και πολλοί επιλέγουν τη θρησκεία και όχι τον χριστό. Ρωτάνε «πες μου τι να κάνω, και θα το κάνω!». Γιατί στο τέλος αυτό τους κάνει να νιώθουν καλά. Το να μπορούν να πουν δες, προσπάθησα, τα κατάφερα. Νομίζουν ότι ο Παράδεισος είναι επιβράβευση. Ε, λοιπόν, ο Παράδεισος δεν είναι επιβράβευση: είναι ένα δώρο.

Θυμηθείτε τον ληστή πάνω στον σταυρό. Τι πρόλαβε να δείξει και να αποδείξει στον Χριστό που τον έσωσε; Το μόνο που του είπε ήταν "τα έκανα θάλασσα, άξια βρίσκομαι εδώ, σώσε με, ρίχνομαι στο έλεός σου". Αρα κανείς δεν πάει στον Παράδεισο. Ο Θεός τον φέρνει εκεί. Και αυτό στη γλώσσα της Καινής Διαθήκης είναι μια πολύ σημαντική λέξη για μας, λέγεται "Πίστη"».

Πάτερ, έχετε διαβάσει το πρόσφατο βιβλίο του Γιάλομ για το θάνατο;

«Ναι, και μου αρέσει πολύ ο Γιάλομ. Εχω διαβάσει όλα τα βιβλία του, αν και το "Οταν έκλαψε ο Νίτσε" μου άρεσε παραπάνω. Ο Γιάλομ όμως αυτό που κάνει σε αυτό το βιβλίο είναι ότι παραδέχεται πως δεν υπάρχει καμία επαρκής ανθρώπινη απάντηση απέναντι στο φόβο του θανάτου. Ουσιαστικά λέει "ξέχασέ τον". Είναι σαν να λες σε κάποιον "τώρα μην έχεις άγχος". Μα αφού έχει! Του λέει γιατί δεν ξεχνάς το φόβο του θανάτου; Μα αυτός ο φόβος είναι ριζωμένος μέσα μας επί χιλιάδες χρόνια. Να δεχθούμε ότι είναι μια απλή ψυχωτική ανωμαλία και να τελειώνουμε με το ζήτημα; Θεωρώ, λοιπόν, πως ο Γιάλομ δεν λέει τίποτα παραπάνω από το τραγούδι «μια ζωή την έχουμε, και αν δεν την γλεντήσουμε» - απλώς το λέει πιο επιστημονικά! Δεν απαντά. Προτείνει να μη σκεφτόμαστε την ερώτηση. Και αυτό είναι ασφαλώς δεκτό, αλλά προσωπικά το εκλαμβάνω μόνο ως μηχανισμό άμυνας και ως υπεκφυγή».

Ο προτεσταντισμός εμφανίστηκε το 16ο αιώνα στη Γερμανία, με πρωτεργάτη τον μοναχό Μαρτίνο Λούθηρο. Ο Λούθηρος, μελετώντας την προς Ρωμαίους επιστολή του Αποστόλου Παύλου, διαφώνησε με τα «συχωροχάρτια» που μοίραζε το Βατικανό, πεπεισμένος πως η σωτηρία της ψυχής είναι αποτέλεσμα της Θείας Χάριτος και της πίστης, όχι των αγαθοεργιών. Οι 95 θέσεις του κατόπιν αποτέλεσαν μια ευθεία επίθεση κατά του παπισμού.

Οι προτεστάντες σε όλο τον κόσμο υπολογίζονται σε 382 εκατ. πιστούς ενώ οι Έλληνες ευαγγελικοί είναι περίπου 30.000, αλλά ο αριθμός τους αυξάνει πολύ αν προσμετρηθούν οι μετανάστες που ανήκουν σε διάφορα παρακλάδια της Ευαγγελική Εκκλησίας.

«Κόλαση», μας λέει ο Παναγιώτης Κανταρτζής, «είναι η απουσία του Θεού. Η Λίμνη Πυρός της Αποκάλυψης είναι μόνον μια εικόνα. Κάτι ωστόσο θα μας καίει...».

«Κανείς δεν πάει στον Παράδεισο. Ο Θεός τον φέρνει εκεί».

Σιχισμός

Παραμτζίτ Σινγκού

ινδός ιερέας των σιχ

Υπάρχει Κόλαση και Παράδεισος;

«Οχι, εμείς πιστεύουμε πως μετά το θάνατο ο άνθρωπος ενώνεται με το σύμπαν, όπως μια σταγόνα νερό ενώνεται με τον ωκεανό. Η ατομικότητα, δηλαδή, χάνεται. Και δεν πιστεύουμε στην Κόλαση και στον Παράδεισο: και τα δύο είναι εδώ μπροστά μας. Τον Παράδεισο μπορεί να τον βιώσει κανείς όσο ακόμα είναι ζωντανός, αν συντονιστεί με τον Θεό. Αντίστροφα, ο πόνος και τα βάσανα που προκαλεί το εγώ μας είναι η επί γης Κόλαση. Ετσι, ο σιχισμός βλέπει την πνευματική αναζήτηση ως μια καθημερινή θετική εμπειρία που υπερβαίνει το θάνατο, όχι ως θυσία που γίνεται για να ανταμειφθεί κανείς μετά από αυτόν.

Επίσης, υπερασπιζόμαστε τη μετενσάρκωση, την ιδέα ότι το ίδιο πνεύμα μπορεί κυκλικά να επανέρχεται στη ζωή πολλές φορές, όπως η σταγόνα νερού μπορεί πολλές φορές να εξατμιστεί και να ξαναγίνει νερό, ή όπως ένα άτομο μπορεί να συμμετέχει στην ολοκλήρωση πολλών και διαφορετικών μορίων».

Ενθαρρύνετε τους πιστούς σας να διερευνούν αυτή τη μετά θάνατο εξέλιξη;

«Οχι και τόσο, κυρίως γιατί ο σιχισμός είναι μια θρησκεία που ενδιαφέρεται πάνω από όλα για τη ζωή, για τον κόσμο στον οποίο τώρα ζούμε. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με παλιότερα μοναστικά κυρίως πιστεύω που επικεντρώνονταν κατά βάση στη μετενσάρκωση και στη μετά το θάνατο επαναγέννηση. Εμείς ενθαρρύνουμε τους πιστούς μας να επικεντρώνονται όσο γίνεται σε αυτή τη ζωή, και όχι να αναρωτιούνται γύρω από το τι θα τους συμβεί αφού πεθάνουν. Η ζωή, βλέπετε, είναι μια σπάνια και πολύτιμη ευκαιρία που δεν πρέπει να σπαταλάμε...»

Ο σιχισμός ιδρύθηκε από τον γκούρου Νάνακ στις αρχές του 16ου αιώνα σε μια προσπάθεια να ενώσει τα καλύτερα στοιχεία του ινδουισμού και του ισλαμισμού. Θεωρούσε πως επειδή υπάρχει μόνο ένας Θεός, πρέπει όλοι να είμαστε αδέλφια. Σήμερα αποτελεί τη θρησκεία περίπου 22 εκατομμυρίων ανθρώπων.

Ο μεγαλύτερος ναός των σιχ -που στη γλώσσα χίντι σημαίνει μαθητής- στην Αθήνα βρίσκεται στον Ταύρο, σε ένα τετραώροφο βιομηχανικό κτήριο. Εκεί διατίθεται συσσίτιο, κρεβάτια για τους ταξιδιώτες, ενώ τις Κυριακές μαζεύονται πάνω από 500 πιστοί για την ακολουθία. Ωστόσο, αν και στην Ελλάδα ζουν περίπου 20.000 Ινδοί, το 80% των οποίων είναι σιχ, μόλις 3.000 μένουν στην Αθήνα: οι περισσότεροι ζουν στην επαρχία, καθώς εργάζονται σε χωράφια και αγροτικές καλλιέργειες.

«Εδώ είναι ο Παράδεισος κι η Κόλαση εδώ».

Μορμόνοι

Γιάννης Γαλανός

πρόεδρος της Εκκλησίας των Αγίων των Τελευταίων Ημερών

Πού πάμε μετά από δω;

«Για να καταλάβουμε πού πηγαίνουμε μετά, πρέπει πρώτα να ρωτήσουμε από πού ήρθαμε και το γιατί είμαστε εδώ. Αυτές είναι οι τρεις ερωτήσεις που απασχολούν, νομίζω, όλη την ανθρωπότητα. Εμείς πιστεύουμε πως είμαστε πνευματικά παιδιά ενός επουράνιου πατέρα. Οταν ζούσαμε μαζί του ήμασταν σε έναν κόσμο πνευμάτων, δεν είχαμε σώμα. Αλλά ο Πατέρας μας είχε σώμα, από σάρκα και οστά και μας αγαπούσε τόσο πολύ που ήθελε να γίνουμε σαν Εκείνον. Μας πρότεινε λοιπόν έναν Σχέδιο Σωτηρίας. Αυτοί που το ακολούθησαν ήρθαν σε αυτή εδώ τη γη. Οταν θα πεθάνουμε αυτό το σώμα που έχουμε, το ατελές, θα πάει κάτω στο χώμα, να το φάνε τα σκουλήκια. Αλλά η ψυχή μας, που είναι αθάνατη, θα γυρίσει στον κόσμο των Πνευμάτων. Το πώς θα ζήσουμε τη ζωή μας σε αυτό το σύντομο μεσοδιάστημα πάνω στη γη, είναι αυτό που μετράει και καθορίζει το μετά...»

Και τι θα γίνει στον κόσμο των Πνευμάτων;

«Εκεί, όσοι δεν έχουν ακούσει για τον Χριστό, θα διδαχθούν. Επίσης, όσοι έχουν ζήσει μια καλή ζωή, ανεξαρτήτως θρησκείας, αν ζούσαν δηλαδή πιστοί στους ηθικούς νόμους που γνωρίζανε, θα είναι στον Παράδεισο. Δεν θα νιώθουν να τους βαραίνουν ανομίες. Αυτοί όμως που δεν έζησαν σύμφωνα με τους πνευματικούς τους νόμους θα βιώνουν μια όλαση, όχι εξωτερική αλλά εγκεφαλική...

Εκεί θα περιμένουμε όλοι, λοιπόν, μέχρι τη Δευτέρα Παρουσία. Διότι ο Χριστός θα έρθει για 1.000 χρόνια να βασιλέψει και να νικήσει τον Σατανά. Οσοι ήταν καλοί, θα αναστηθούν στην αρχή αυτής της χιλιετίας. Οσο πιο κακός ο άνθρωπος, τόσο πιο αργά θα αναστηθεί: για να έχει το χρόνο να μάθει και να αλλάξει.

Στο τέλος, θα σταθούμε μπροστά στον Χριστό για να μας κρίνει. Και το μεγαλύτερο δώρο Του είναι πως αυτοί που τότε θα έχουν ζήσει μια καλή ζωή, αυτοί θα μπορέσουν τελικά να ξαναενωθούν με τις οικογένειές τους. Με αυτό κατά νου, ο κόσμος δεν θα χρειάζεται πια να φοβάται το θάνατο. Διότι ξέρω πως αν πεθάνω και έχω ζήσει μια καλή ζωή, τη γυναίκα μου, με την οποία έχω ενωθεί στον ιερό ναό της Εκκλησίας μας και την οποία αγαπώ μια ολόκληρη ζωή, το ξέρω ότι θα ξαναενωθώ μαζί της. Οπως και με όλα μου τα παιδιά και τα εγγόνια. Μια αιώνια ζωή χωρίς αυτούς, άλλωστε, δεν θα είχε κανένα απολύτως νόημα...»

Ποιοι θεωρούνται «καλοί άνθρωποι»;

«Αυτοί που ασχέτως θρησκείας κάνουν μια καλή ζωή βοηθώντας τους άλλους. Ξέρω πολλούς βουδιστές, μουσουλμάνους, χριστιανούς από άλλες εκκλησίες και άθεους που ζουν καλές και τίμιες ζωές. Ευτυχώς εμείς δεν θα χρειαστεί να δικάσουμε κανέναν. Θα το κάνει ο Θεός. Το μόνο που πρέπει να κάνουμε εμείς είναι να ζήσουμε την καλύτερη ζωή που μπορούμε να ζήσουμε: να φερόμαστε καλά και να τιμούμε όλη την οικογένειά μας, να μην κλέβουμε, να μην σκοτώνουμε και να προσπαθούμε συνέχεια για το καλύτερο».

Η Εκκλησία του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών είναι μια αίρεση του προτεσταντισμού που ιδρύθηκε το 1830 από τον Τζόζεφ Σμιθ στη Νέα Υόρκη, ο οποίος θεωρείται από τους πιστούς της ως προφήτης. Τα μέλη της βασίζουν τη διδασκαλία τους στην Αγία Γραφή και στο Βιβλίο του Μόρμον. Παγκοσμίως αριθμούν περισσότερα από 13 εκατομμύρια μέλη, ενώ στην Ελλάδα ζουν περίπου 500 πιστοί της. Ο πρόεδρος της Εκκλησίας στην Ελλάδα είναι ο ελληνοαυστραλός Ιωάννης Γαλανός που ήρθε στη χώρα μας μαζί με τη σύζυγο του σε ιεραποστολή. Παρότι οι μορμόνοι αυτοπροσδιορίζονται χριστιανοί, η Εκκλησία τους θεωρείται «περιθωριακή» από τις επίσημες χριστιανικές Εκκλησίες.

«Οσο πιο κακός είσαι τόσο πιο πολύ θα αργήσεις να αναστηθείς».

Ισλαμ

Ζακρέμ Αχίντ

πακιστανός ιμάμης

Πού πάει ένας μουσουλμάνος όταν πεθάνει;

«Οταν κάποιος πεθάνει δεν απομακρύνεται από τον Αλλάχ, απλώς αρχίζει η άλλη του ζωή. Αν ο μουσουλμάνος αυτός υπήρξε πιστός, η ψυχή του πάει στην Jannah, δηλαδή στον Παράδεισο. Ο Παράδεισος είναι το πιο όμορφο μέρος, όμοιο του οποίου δεν έχει ποτέ κανείς δει! Είναι γεμάτο φως και δόξα, με ποτάμια από μέλι και νερό και όπου ό,τι και αν σκεφτείς πως θέλεις, θα έρθει και θα ακουμπήσει μπροστά σου, πριν ακόμα το πεις, πριν το αναζητήσεις, φτάνει μόνο να το σκεφτείς...»

Πώς μπορώ να πάω σε αυτόν τον Παράδεισο;

«Αν κάνεις καλές πράξεις, αν βοηθάς τους ανθρώπους όπου μπορείς, αν είσαι γεμάτος αγάπη και καλοσύνη. Πρέπει επίσης να προσεύχεσαι στο Θεό και να πιστεύεις όλους τους προφήτες. Και αν καταλάβεις το πραγματικό νόημα του ισλάμ, αν πιστεύεις στ' αλήθεια και κάνεις ό,τι επιτάσσει το ισλάμ, δεν θα φοβάσαι πια το θάνατο. Διότι σε αυτόν τον κόσμο ερχόμαστε γυμνοί χωρίς τίποτα. Επίσης όταν φεύγουμε μετά από 10, 50 ή 100 χρόνια ό,τι και αν έχουμε αποκτήσει στο ενδιάμεσο -παιδιά, οικογένεια, πλούτη- όλα τα αφήνουμε και πάλι πίσω και ξαναφεύγουμε με άδεια χέρια. Το μόνο που παίρνουμε μαζί μας, το μόνο που θα μας χρειαστεί εκείνη τη στιγμή, είναι οι καλές μας πράξεις και η αγάπη που θα έχουμε δείξει».

Η Κόλαση;

«Ναι, υπάρχει! Πάντα υπάρχουν δύο δρόμοι: όταν ο Δημιουργός έφτιαξε τον κόσμο τον έκανε να έχει δύο δρόμους, τον καλό και τον κακό. Αν κάνεις πράξεις κατά των ανθρώπων, κατά της αγάπης και δεν βοηθάς τους συνανθρώπους σου τότε, ναι, θα πας στην Κόλαση. Και εκεί οι φλόγες καίνε 70 χιλιάδες φορές πιο καυτές από την κανονική φωτιά, αιώνια...»

Το ισλάμ είναι μια μονοθεϊστική θρησκεία η οποία διαμορφώθηκε με το κήρυγμα και τη δράση του Προφήτη Μωάμεθ στις αρχές του 7ου αιώνα. Η λέξη ισλάμ σημαίνει υποταγή, υποδηλώνοντας την απόλυτη υποταγή στον Θεό, ενώ το Κοράνι είναι το θεμέλιο της θρησκείας αυτής. Παγκοσμίως εκτιμάται ότι υπάρχουν 1,4 δισ. μουσουλμάνοι. Το ισλάμ έτσι θεωρείται η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία μετά το χριστιανισμό.

Στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης ζουν περίπου 100.000 ενώ στην Αθήνα 700.000 μουσουλμάνοι διάφορων εθνικοτήτων.

Πάνω από 400 πακιστανοί πιστοί του κέντρου της Αθήνας συγκεντρώνονται στον ειδικά διαμορφωμένο ισόγειο χώρο στην οδό Αχαρνών, όπου ιμάμης είναι ο Ζακρέμ Αχίντ. Το τζαμί αυτό αποτελεί σημείο συνάντησης.

«Στην Κόλαση οι φλόγες είναι 70.000 φορές πιο καυτές από την κανονική φωτιά».

Καθολικισμός

Πάτερ Ιωάννης

καθολικός ιερέας του Ιερού Ναού Αγίου Παύλου

Πώς πάμε στον Παράδεισο, πάτερ;

«Για τη μετά θάνατον ζωή δεν μπορώ να σου μιλήσω αν δεν είσαι χριστιανή. Δεν γίνεται. Ο άνθρωπος στη φύση του παίρνει τη φύση από τη φύση: άνδρας, γυναίκα, γονείς, γέννηση. Αυτό που επεμβαίνει μέσα στην παρουσία του ανθρώπου είναι το πνεύμα. Είναι το λεγόμενο κατ' εικόνα κι ομοίωση του Θεού. Εσείς όταν μου δώσετε κάτι, δεν θα θελήσετε να το πάρετε πίσω; Ε, ο Θεός μου έχει δώσει το κατ' εικόνα και ομοίωση, το οποίο ο Απόστολος Παύλος αναφέρει ως ο ναός του Αγίου Πνεύματος. Πού θα πάει αυτό; Θα καταστραφεί όπως το σώμα; Ή θα επιστρέψει εκεί από όπου ήρθε; Δεν μπορείς να μιλάς για Παράδεισο λοιπόν, αλλά ούτε για Πάσχα, αν δεν πιστεύεις στη ζωή κοντά στον Χριστό».

Αν σας έλεγα ότι δεν πιστεύω, τι θα μου απαντούσατε για το μετά;

«Θα κοίταζα να δω τι αρχές έχεις. Αν είσαι της ύλης ή του πνεύματος. Αν ήσουν της ύλης, η ύλη καταστρέφεται μέσα στη γη. Ενας που πιστεύει μόνο στην ύλη -ότι δεν υπάρχει τίποτε άλλο εκτός από το σώμα του-, αυτόν δεν μπορείς να τον πας μέσω συζήτησης παραπέρα, στο πνεύμα. Εχω αντιμετωπίσει τέτοια άτομα αρκετές φορές και κουβεντιάζοντας φτάνουμε ως ένα σημείο όπου απλώς μου λένε, "Πατέρα πολύ ωραία αυτά που λες" κι εγώ τους απαντώ "πολύ ωραία αυτά που λες κι εσύ" και τέλος.

Οταν τον ρωτάς όμως, καλά το πνεύμα σου θες να καταστραφεί, εγωιστικά και μόνο σου απαντά όχι. Ετσι είναι ο άνθρωπος, ο ανθρώπινος εγωισμός. Το βλέπω όταν μιλάμε για καύση τον νεκρών. Ερχονται και μου λένε Πατέρα, να με κάψουν; Εμένα; Μόνο με την σκέψη υποφέρουν. Μα εκείνη τη στιγμή που θα σε κάψουνε δεν θα έχεις πια ζωή! Από τη φύση του ο άνθρωπος, αν θα δούμε τις διάφορες φιλοσοφίες και θρησκείες, έχει την τάση να δημιουργεί και να θέλει τον Θεό.

Ενας που δεν πιστεύει, λοιπόν, στη μεταθανάτιο ζωή, δεν την ακουμπά καν. Δεν θα ρωτούσε τίποτα. Αρνείται κάτι που ξέρει γιατί απλούστατα δεν το θέλει. Δικαίωμά του. Αλλά εγώ θα προσπαθήσω να σου φέρω το μήνυμα. Διότι μπορεί να το ακούσεις και ίσως να ξαναγυρίσεις. Θα με βρεις εδώ. Γιατί αυτός είναι ο Χριστός: πάντα σε περιμένει».

Η Καθολική ή Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία είναι η πολυπληθέστερη χριστιανική Εκκλησία του κόσμου, με συνολικό αριθμό πιστών που ξεπερνά τα 1,2 δισ. Κεφαλή της Καθολικής Εκκλησίας είναι ο πάπας, ο επίσκοπος Ρώμης, με τωρινό τον πάπα Βενέδικτο ΙΣΤ'.

Στη χώρα μας ο αριθμός των πιστών έχει υπερδιπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια από την έλευση καθολικών μεταναστών, ιδίως Πολωνών, Ρουμάνων και Φιλιππινέζων. Ετσι, ενώ οι έλληνες καθολικοί υπολογίζονται στους 50.000, πλέον ο συνολικός αριθμός των εν Ελλάδι καθολικών ξεπερνά τις 200.000.

«Για τη μετά θάνατον ζωή δεν μπορώ να σου μιλήσω αν δεν είσαι χριστιανή».

Ορθοδοξία

Πάτερ Νικόλαος Λουδοβίκος

καθηγητής στο Ορθόδοξο Ινστιτούτο του Κέμπριτζ, στο πανεπιστήμιο της Ουαλίας και στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία της Θεσσαλονίκης

Πώς πάμε από δω στον Παράδεισο;

«Ποτέ δεν με ένοιαξε το ερώτημα. Το είπε και ο Νίτσε: δεν έχει σημασία η αιώνια ζωή, αλλά η αιώνια ζωτικότητα. Να το θέσω καλύτερα: δεν με ενδιαφέρει η αιώνια επιβίωση ενός κομματιού της ύπαρξής μου, της ψυχής μου, στο χρόνο. Διότι αυτό δεν σημαίνει ότι θα έχω αιώνια ύπαρξη, ότι θα έχω σωματικότητα: ότι θα μπορώ να χαίρομαι, να αγαπώ, να απολαμβάνω ψυχοσωματικά τους άλλους...

Το γεγονός αυτό, ότι η ουσία του ανθρώπου δεν είναι μόνο η ψυχή, είναι άλλωστε και η ανθρωπιστική επανάσταση του χριστιανισμού. Πριν από αυτόν ο Πλάτωνας θεωρούσε το σώμα τάφο της ψυχής και ο Σωκράτης χαιρόταν πριν πεθάνει γιατί έτσι θα ελευθερωνόταν η ψυχή του...

Σε αντίθεση, λοιπόν, με αυτό, στον χριστιανισμό από τον 1ο κιόλας αιώνα το λεγόμενο "κατ' εικόνα" ίσχυε και για το σώμα, που οντολογικά ήταν ίσο πια με την ψυχή. Ο χριστιανισμός μίλησε για το "όλον" αυτού, την πρώτη ολιστική προσέγγιση του ανθρώπου. Αν και η βιβλική έννοια της ψυχής σημαίνει όντως το "όλον", σε ολόκληρη τη Δύση μέσω του Αυγουστίνου δυσκολεύτηκε πολύ να περάσει αυτή η διάσταση. Στη Δύση επικράτησε το cogito ergo sum, όχι π.χ. το ερωτεύομαι άρα υπάρχω.

Ομως, ο άνθρωπος θα σωθεί όπως είναι σήμερα: ολόκληρος. Γι' αυτό άλλωστε και οι πρώτοι χριστιανοί είχαν προκαλέσει τη μήνι των φιλοσόφων, οι οποίοι τους αποκαλούσαν υλιστές. Και αυτό, αλήθεια, είναι ο χριστιανισμός: ένας ιερός υλισμός. Δεν έχει τίποτα το μεταφυσικό. Και το σώμα είναι τόσο σημαντικό που αξίζει να αναστηθεί. Διότι αν δεν αναστηθεί το σώμα, δύο τινά μπορεί να συμβαίνουν: ή δεν το έφτιαξε ο Θεός, ή δεν είναι αρκετά Θεός για να μπορεί να το σώσει...»

Αυτό πώς θα συμβεί;

«Με το θάνατο αυτό που είμαστε διαλύεται. Το σώμα, ως βαριά δομή, φθείρεται - η ψυχή ως λεπτή δομή και υλικό εκμαγείο του σώματος διατηρείται, διότι μόνο έτσι, μέσω του Θεού, μπορεί να "αναδημιουργηθεί" ο ίδιος άνθρωπος: αυτή είναι η περίφημη Ανάσταση Νεκρών. Αυτό μας το έδειξε ο Χριστός μέσω αυτού που γιορτάζουμε σήμερα, της Ανάστασής Του, αφού αυτός έχει δύο φύσεις: την ανθρώπινη που βίωσε τον πραγματικό θάνατο, και τη θεία, που ζωοποιεί και ο Θεός γίνεται η υπόσταση του φυσικού όντος το όποιο έτσι αφθαρτίζεται.

Η Ανάσταση όλων θα συμβεί - το θέμα είναι αν αυτό θα σημαίνει και μετοχή στο Θεό (αυτό που λέμε Παράδεισο: την υπέρτατη δοτικότητα) ή απλή γνώση του Θεού χωρίς μετοχή, αυτό που λέμε Κόλαση. Και φυσικά τότε δεν είναι ο Θεός αυτός που κολάζει αλλά ο άνθρωπος που διαλέγει αυτή την υπέρτατη φιλαυτία. Αυτά, τώρα, δεν είναι ιδεολογήματα. Την πληρότητα της Χάριτος ο πιστός την κατακτά βλέποντας την ομορφιά, τη βεβαιότητα πέραν του θανάτου. Διότι ο χριστιανισμός πέραν από ιερός υλισμός είναι ένας εμπειρισμός...»

Ορθόδοξη Καθολική και Αποστολική Εκκλησία αποκαλείται το σύνολο των αυτοκέφαλων και αυτόνομων χριστιανικών Εκκλησιών που διοικούνται κατά συλλογικό τρόπο από Συνόδους, έχουν αποδεχτεί το περιεχόμενο των αποφάσεων των επτά πρώτων Οικουμενικών Συνόδων και παραμένουν σε πλήρη κοινωνία μεταξύ τους. Ως αφετηρία τους αξιώνουν τον Ιησού Χριστό και τους Αποστόλους του, μέσω της συνεχούς αποστολικής διαδοχής. Σήμερα ο συνολικός αριθμός των ορθοδόξων υπολογίζεται περίπου σε 300 εκατομμύρια χριστιανούς. Οι όροι ορθόδοξος - ορθοδοξία έχουν χρησιμοποιηθεί παραδοσιακά, στον ελληνόφωνο χριστιανικό κόσμο, προκειμένου να υποδείξουν τις κοινότητες, ή τα άτομα, που διατήρησαν την αληθινή πίστη, σε αντιδιαστολή με εκείνους που κηρύχτηκαν αιρετικοί.

«Ο άνθρωπος θα σωθεί όπως είναι σήμερα, ολόκληρος - ψυχή τε και σώματι».

Ελευθεροτυπια