αλεπού του Ολύμπου: Η άνοδος της ακροδεξιάς στην Ελλάδα μέσω...διαδικτύου

12 Νοε 2014

Η άνοδος της ακροδεξιάς στην Ελλάδα μέσω...διαδικτύου

Μέσα από την περιήγηση μου στο διαδίκτυο, έπεσα τυχαία σε ένα άρθρο του κυρίου Νίκου Σμυρναίου, καθηγητή πολιτικής οικονομίας των ΜΜΕ και του διαδικτύου στο πανεπιστήμιο Paul Sabatier Toulouse 3 και ερευνητή στο εργαστήριο LERASS. Στο άρθρο με τίτλο, "Η ελληνική ακροδεξιά στο διαδίκτυο: μια ανάλυση γράφων", αποδεικνύεται με επιστημονικό τρόπο, ότι με προβλημάτιζε όλο αυτό το διάστημα, αναφορικά με τη διασύνδεση της ανόδου της "ακροδεξιάς" (& κυρίως του εθνικοσοσιαλισμού συμπληρώνω) την διασπορά ψευδών ειδήσεων, την διαδικτυακή πολιτική χειραγώγηση της πληροφορίας και τον τρόπο διάχυσης των πληροφοριών στο διαδίκτυο.

Εν περιλήψει, ο κύριος Σμυρναίος μέσα από την μικρής κλίμακας έρευνα 18 προεπιλεγμένων ακροδεξιών ιστότοπων κατέληξε σε ασφαλή συμπέρασμα σχετικά την άνοδο της ακροδεξιάς στο διαδίκτυο και αναφέρει:

Επειδή τα ελληνικά ΜΜΕ είναι διαπλεκόμενα και αλλοιώνουν την πραγματική εικόνα της ατζέντας των ειδήσεων, η ελληνόφωνη μπλογκόσφαιρα ανέβηκε ραγδαία και απέκτησε χαρακτηριστικά μέσου διαμαρτυρίας και κριτικής απέναντι στα πολιτικο-οικονομικά προβλήματα που ταλανίζουν την χώρα μας.

Η σφαίρα αυτή αρχικά είχε σαφώς προοδευτικά χαρακτηριστικά, λόγω της σχετικής κοινωνιολογικής ομοιογένειας των μελών της (κυρίως νέοι υψηλού μορφωτικού επιπέδου).

Όσο μαζικοποιούνταν η χρήση της τόσο... λαϊκίστικα, μισαλλόδοξα και χειραγωγούμενα χαρακτηριστικά αποκτούσε.

Η ελληνική ακροδεξιά, πατώντας εν μέρει σε αυτή την εξέλιξη, βρίσκεται πλέον σε περίοπτη θέση στο ελληνόφωνο διαδίκτυο μέσω ενός πλέγματος ιστότοπων πολύ στενά συνδεδεμένου (επίσημων σελίδων, ιστολογίων και προφίλ κοινωνικών δικτύων όπως το Youtube και το Facebook).

Τα ακροδεξιά ιστολόγια είναι μία ευμεγέθης κοινότητα με πλούσια δραστηριότητα, που ασκεί μεγάλη επιρροή και απενοχοποιεί τη δημόσια έκφρασή τους.

Οι κουκκίδες αντιστοιχούν σε ιστότοπους και οι γραμμές στους

συνδέσμους που υπάρχουν μεταξύ τους. Η τοπολογία του γράφου

είναι αποτέλεσμα των σχέσεων μεταξύ των ιστότοπων. Δηλ αυτοί

που βρίσκονται στο κέντρο του χάρτη έχουν σημαντική επιρροή στην

κοινότητα, σε αντίθεση με αυτούς που βρίσκονται στην περιφέρεια.

Το μέγεθος των κουκκίδων (απ'το μικρότερο στο μεγαλύτερο) και

το χρώμα τους (απ'το άσπρο στο κόκκινο) εξαρτάται απ'το μέγεθος

του betweeness centrality του κάθε ιστότοπου. Ο αλγόριθμος αυτός

εκφράζει τον βαθμό κατά τον οποίο ένας ιστότοπος κατέχει θέση

στρατηγική μέσα στην κοινότητα. Εδώ μπορείτε να κατεβάσετε

ολόκληρο το χάρτη σε μορφή pdf για καλύτερη ανάλυση.

Κάνουν χρήση σχεδόν αποκλειστικά της πλατφόρμας δημοσίευσης Blogger της Google. Αν και τα ιστολόγια αυτά είναι απολύτως ανώνυμα, εντούτοις διαφαίνεται, εν μέρει, μία συνειδητή στρατηγική υποκινούμενη από πολιτικές οργανώσεις.

Η κοινότητα αυτή είναι ιδεολογικοπολιτικά ομοιογενής και δεν συνδέεται, παρά ελάχιστα, με το υπόλοιπο διαδίκτυο. Εξαίρεση αποτελούν υπηρεσίες, όπως το Youtube και το Facebook που αποτελούν απαραίτητα συμπληρώματα των ιστολογίων.

Η κλειστή δομή αυτής της κοινότητας διαμορφώνει μία εναλλακτική ατζέντα θεμάτων και “ειδήσεων”, διακινεί μαζικά και ανακυκλώνει με τρόπο τέτοιον, ώστε σταδιακά να εξαφανίζεται η αρχική πηγή της.

Ενίοτε αυτές οι “ειδήσεις”, που συχνά έχουν εντυπωσιακό χαρακτήρα, αφομοιώνονται και από άλλα μη ακροδεξιά ιστολόγια, διαχέονται στα κοινωνικά δίκτυα και φτάνουν αρκετές φορές ακόμη και στα κυρίαρχα ΜΜΕ έστω κι αν είναι ψευδείς ή χειραγωγημένες!!!

Στην κοινότητα συνυπάρχουν όλες οι τάσεις της ελληνικής ακροδεξιάς (θρησκόληπτοι, εθνικιστές, συνωμοσιολόγοι, αντισημίτες κλπ.) και δεξιάς (ΝΔ, ΑΝΕΛ, “ανόθευτοι πατριώτες” κλπ). Αλλά τις κομβικές θέσεις κατέχουν ιστολόγια που κατευθύνονται ή πρόσκεινται στη Χρυσή Αυγή όπως το ventetta.blogspot.com και το egersis2.blogspot.com.

Η ρητορική που χρησιμοποιείται περιστρέφεται γύρω από τις έννοιες της αντίστασης (ταμπούρι, εσχατιά, ανάσχεση), της εναλλακτικής θεώρησης (διαφορετική ματιά, αντιπληροφόρηση, εναντίον όλων, αντίλογος), της εκδίκησης (βεντέτα, hellenic revenge) του συναγερμού(greekalert, red sky warning, έχω μάτια και βλέπω, ξυπνήστε ρε), της συνωμοσιολογίας (the real truth), της παλινόρθωσης του έθνους (έγερσις) κλπ.

Η ακροδεξιά ρητορική στο διαδίκτυο παρουσιάζεται πρωτίστως ως ακομμάτιστη και πατριωτική, βρίσκοντας πρόσφορο έδαφος σε αυτές τις κοινωνικές ομάδες.

Τα ανοιχτά ρατσιστικά άρθρα είναι σπάνια αλλά υπαρκτά. Τα περισσότερα από αυτά τα ιστολόγια κάνουν επιλεκτική δημοσίευση ειδήσεων, που αφορούν τη μετανάστευση, το Ισλάμ και την εγκληματικότητα με τρόπο που να στοχοποιούν μειονότητες (μετανάστες, Ρομά κλπ.). Άλλοι συνήθεις στόχοι τους είναι η εξωτερική απειλή (Τουρκία, Αλβανία, ΠΓΔΜ), οι “σιωνιστές και μασόνοι”, κλπ.

Συχνές επίσης είναι οι θετικές αναφορές στα σώματα ασφαλείας, τις ένοπλες δυνάμεις, και την Εκκλησία.

Γίνεται επιλεκτική χρήση όρων της αριστερής ρητορικής όπως η λαϊκή κυριαρχία, η αντίσταση στους κατακτητές και ο αντικαπιταλισμός κάνοντας δυσκολότερη την ανίχνευση της πραγματικής πολιτικής ταυτότητας ενός διαδικτυακού μέσου που την εκφράζει.

Οι αναφορές στη Χρυσή Αυγή ως θέμα επικαιρότητας είναι πολύ συχνές σε μεγάλο αριθμό ιστολογίων, και δεν υπάρχουν καθόλου σύνδεσμοι ούτε προς τον επίσημο ιστότοπο της οργάνωσης, ούτε προς άλλες φίλα προσκείμενες πολιτικές ομάδες.

Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι:

Διαφαίνεται ότι μέσω του διαδικτύου αναπτύσσονται και εμβαθύνονται οι δεσμοί μεταξύ γειτονικών ιδεολογικών χώρων της δεξιάς και της άκρας δεξιάς οι οποίοι καταλήγουν στην αποκρυστάλλωση ενός κοινού ιδεολογικού και πολιτικού υπόβαθρου.
Η ανάπτυξη της μπλογκοσφαίρας και των κοινωνικών δικτύων διευκολύνει την προπαγάνδα (και προφανώς την διασπορά ψευδών ειδήσεων), και μετατρέπει σε φορέα ιδεών μίσους μεγάλο μέρος της κοινωνίας.
Η ακομμάτιστη και πατριωτική ακροδεξιά ρητορεία επιτυγχάνει την ηγεμονία της ακροδεξιάς ιδεολογίας πάνω σε πλατιά κοινωνικά στρώματα αλλά και σημαντικό κομμάτι του πολιτικού συστήματος.