# #

6 Νοε 2010

Η Μάχη του Μ.Αλεξάνδρου στο Γρανικό ποταμό



Γρανικός - 334 π.Χ.

Τα γεγονότα σύμφωνα με τον Αρριανό

ΑΡΡΙΑΝΟΥ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΑΝΑΒΑΣΙΣ, ΒΙΒΛΙΟ Α'

13. Εν τω μεταξύ, ο Αλέξανδρος προχωρούσε προς το Γρανικό ποταμό, έχοντας παρατάξει το στρατό του. Τοποθέτησε τη φάλαγγα των οπλιτών σε δύο σειρές, παρέταξε το ιππικό και διέταξε να ακολουθούν οι σκευοφόροι. Τους ανιχνευτές τους οδηγούσε ο Ηγέλοχος έχοντας μαζί του τους σαρισοφόρους ιππείς κα γύρω στους πεντακόσιους ψιλούς. Ο Αλέξανδρος βρισκόταν κοντά στο Γρανικό, όταν....
έφτασαν ανιχνευτές και ανακοίνωσαν ότι οι Πέρσες έχουν παραταχτεί πέρα από το ποτάμι σαν να είναι έτοιμοι για μάχη. Έτσι, ο Αλέξανδρος ετοίμασε για μάχη και τη δική του στρατιά. Τότε πήγε και τον βρήκε ο Παρμενίωνας και του είπε τα εξής:

«Βασιλιά, κρίνω ότι αυτή τη στιγμή, πρέπει να στρατοπεδεύσουμε έτσι όπως είμαστε στην όχθη του ποταμού. Μου φαίνεται πως οι εχθροί που έχουν πολύ λιγότερο πεζικό από μας, δε θα τολμήσουν να μας πλησιάσουν. Έτσι, αν μπορέσουμε, θα περάσουμε εύκολα το ποτάμι με το χάραμα. Αν περάσουμε πριν εκείνοι πάρουν τις θέσεις τους, θα τους αιφνιδιάσουμε Δε μου φαίνεται όμως εύκολο να το κατορθώσουμε τώρα, με το στρατό παραταγμένο σε μέτωπο. Βλέπεις ότι πολλά μέρη του ποταμού δείχνουν βαθιά και οι όχθες είναι ψηλές και απόκρημνες. Αν περάσουμε άτακτα και παραταγμένοι με αυτόν τον τρόπο που είναι το ασθενέστερο σημείο μας, από μπροστά, καθώς θα βγαίνουμε, θα πέσει επάνω μας παραταγμένο το ιππικό του εχθρού. Και η πρώτη ατυχία θα είναι φοβερή γι’ αυτή τη μάχη και καθοριστική για την εξέλιξη του πολέμου». Ο Αλέξανδρος όμως απάντησε· «Παρμενίωνα, τα ξέρω αυτά. Ντρέπομαι όμως εγώ, που πέρασα εύκολα τον Ελλήσποντο, να εμποδιστώ απ’ αυτό το ρυάκι (υποβαθμίζοντας μ’ αυτό το όνομα τον Γρανικό) να περάσω το στρατό μου έτσι όπως είναι. Κι αυτό δεν το κάνω ούτε για τη φήμη των Μακεδόνων ούτε επειδή εγώ ο ίδιος επιζητώ τον κίνδυνο. Νομίζω όμως ότι οι Πέρσες θα πάρουν θάρρος και θα θεωρήσουν ότι μπορούν να μας αντιμετωπίσουν σαν ίσοι, αν δεν πάθουν αμέσως κάτι που να δικαιώνει τους φόβους τους».

14. Αυτά είπε και έστειλε τον Παρμενίωνα να αναλάβει την ηγεσία της αριστερής παράταξης, ενώ ο ίδιος πήγε στη δεξιά. Μπροστά του, δεξιά, πήρε θέση ο γιος του Παρμενίωνα, ο Φιλώτας, με τους εταίρους, το ιππικό, τους τοξότες και τους Αγριάνες ακοντιστές. Ο Αμύντας, ο γιος του Αρραβαίου, με τους σαρισοφόρους ιππείς, τους Παίονες και την ίλη του Σωκράτη τοποθετήθηκε κοντά στο Φιλώτα. Κοντά τους πήραν θέση οι υπασπιστές των εταίρων με επικεφαλής τον άλλο γιο του Παρμενίωνα, το Νικάνορα· πίσω τους η φάλαγγα του Περδίκκα, του γιου του Ορόντη, μετά η φάλαγγα του Κοίνου, του γιου του Πολεμοκράτη, μετά του Κρατερού, του γιου του Αλέξανδρου, μετά του Αμύντα, του γιου του Ανδρομένη και, τέλος, οι άνδρες του Φίλιππου, του γιου του Αμύντα. Στ’ αριστερά τώρα, πρώτοι τοποθετήθηκαν οι Θεσσαλοί ιππείς με επικεφαλής τον Κάλα, το γιο του Άρπαλου, μετά το συμμαχικό ιππικό με επικεφαλής το Φίλιππο, το γιο του Μενέλαου, κατόπιν οι Θράκες με επικεφαλής τον Αγάθωνα και τέλος, τρεις φάλαγγες, του Κρατερού, του Μελέαγρου και του Φίλιππου, μέχρι τη μέση της παράταξης.

Οι Πέρσες είχαν περίπου είκοσι χιλιάδες ιππείς και λιγότερους από είκοσι χιλιάδες πεζούς μισθοφόρους. Παρέταξαν το ιππικό τους κατά μήκος της όχθης του ποταμού και τοποθέτησαν μετά το πεζικό. Η θέση πάνω από την όχθη ήταν στρατηγική. Οι Πέρσες εντόπισαν τον ίδιο τον Αλέξανδρο (που ήταν προφανές ποιος ήταν και από τη λαμπρότητα της πανοπλίας του και από τις περιποιήσεις των γύρω του) να κατευθύνεται προς την αριστερή τους πλευρά· τοποθέτησαν λοιπόν σ’ αυτό το σημείο πυκνά τις ίλες του ιππικού.

Η μάχη

Για κάμποση ώρα, τα αντίπαλα στρατεύματα στάθηκαν σιωπηλά και αντιμέτωπα στις όχθες του ποταμού, γεμάτα αγωνία για το μέλλον. Οι Πέρσες περίμεναν να μπουν οι Μακεδόνες στο νερό, για να τους επιτεθούν καθώς θα βγαίνουν. Ο Αλέξανδρος πήδησε πάνω στ’ άλογο, κάλεσε τους άνδρες του να τον ακολουθήσουν και να δείξουν την παλικαριά τους και διέταξε να μπουν πρώτοι στο ποτάμι οι πρόδρομοι ιππείς, οι Παίονες υπό την ηγεσία του Αμύντα, του γιου του Αρραβαίου, ένα τάγμα πεζικού και πριν απ’ όλους η ίλη του Σωκράτη, που κατά τύχη οδηγούσε εκείνη την ημέρα ολόκληρο το ιππικό, υπό την ηγεσία του Πτολεμαίου, του γιου του Φίλιππου. Ο ίδιος μπήκε στο ποτάμι οδηγώντας τη δεξιά παράταξη κάτω από τους ήχους των σαλπίγγων και τις ιαχές προς τον Ενυάλιο Άρη· προχωρούσαν πάντα λοξά, όπως τους τραβούσε το ρεύμα, για να μην πέσουν πάνω τους οι Πέρσες παραταγμένοι σε σειρά, καθώς θα έβγαιναν, αλλά να τους χτυπήσει ο ίδιος όσο γινόταν κατά μέτωπο.

15. Οι Πέρσες τώρα έριξαν ακόντια στο σημείο όπου βγήκαν οι πρώτοι στρατιώτες του Αμύντα και του Σωκράτη. Αυτοί που βρίσκονταν στο ψηλό σημείο της όχθης έριχναν μέσα στο ποτάμι κι όσοι βρίσκονταν χαμηλότερα κατέβαιναν μέσα στο νερό. Οι ιππείς συγκρούονταν, καθώς οι Μακεδόνες έβγαιναν από το ποτάμι και οι Πέρσες τους εμπόδιζαν· οι πρώτοι πολεμούσαν με τα δόρατα και οι δεύτεροι έριχναν ακόντια. Οι Μακεδόνες, κατά την πρώτη επίθεση, έχαναν χρόνο και είχαν απώλειες, αφού οι ίδιοι αμύνονταν από αβέβαιο σημείο μέσα στο ποτάμι και οι Πέρσες βρίσκονταν ψηλότερα. Εξάλλου, σ’ αυτό το σημείο είχε παραταχτεί το πιο αξιόμαχο τμήμα του περσικού ιππικού· μαζί του πολεμούσαν ο Μέμνονας και τα παιδιά του. Οι πρώτοι Μακεδόνες που συγκρούστηκαν με τους Πέρσες πολέμησαν παλικαρίσια· κατασφάχτηκαν σώζοντας τους υπόλοιπους, που γύριζαν προς τον Αλέξανδρο που πλησίαζε. Γιατί, πράγματι, πλησίαζε οδηγώντας τη δεξιά παράταξη. Επιτέθηκε πρώτος στους Πέρσες, στο σημείο που το ιππικό τους ήταν πυκνότερο και βρίσκονταν οι ηγεμόνες τους. Γύρω του μαινόταν η μάχη. Εν τω μεταξύ, οι φάλαγγες των Μακεδόνων περνούσαν σχετικά εύκολα πια, η μια μετά την άλλη. Παρά το γεγονός ότι η μάχη διεξαγόταν πάνω στ’ άλογα, έμοιαζε περισσότερο με μάχη πεζικού. Τα άλογα συμπλέκονταν, οι στρατιώτες πολεμούσαν σώμα με σώμα, οι Μακεδόνες προσπαθούσαν να σπρώξουν τους Πέρσες από την όχθη στην πεδιάδα, οι Πέρσες προσπαθούσαν να εμποδίσουν τους Μακεδόνες να βγουν και να τους ρίξουν πάλι στο ποτάμι. Ήδη, οι άνδρες του Αλέξανδρου βρίσκονταν σε καλύτερη θέση· ήταν πιο δυνατοί, είχαν μεγαλύτερη εμπειρία και τα κρανέινα δόρατα τους ήταν μακρύτερα από τα περσικά.

Εκείνη τη στιγμή, έσπασε πάνω στη μάχη το δόρυ του Αλέξανδρου. Ζήτησε άλλο από τον Αρέτη, ένα νεαρό της βασιλικής ακολουθίας· κι αυτός όμως βρισκόταν σε δύσκολη θέση, γιατί είχε σπάσει και το δικό του δόρυ και πολεμούσε σκληρά με το σπασμένο. Το έδειξε στον Αλέξανδρο και του φώναξε να ζητήσει άλλο. Τελικά, κάποιος απ’ τους συμμάχους, ο Δημάρατος από την Κόρινθο, του έδωσε το δικό του. Αυτός το πήρε και, μόλις είδε το γαμπρό του Δαρείου, τον Μιθριδάτη, να οδηγεί ένα τμήμα ιππικού που ερχόταν να τους χτυπήσει σαν έμβολο, έτρεξε ο ίδιος μπροστά από τους άλλους και τον έριξε κάτω χτυπώντας τον στο πρόσωπο. Τότε, ο Ροισάκης επιτέθηκε στον Αλέξανδρο και τον χτύπησε με την κοπίδα στο κεφάλι· έσπασε λίγο το κράνος του, το οποίο κράτησε την πληγή μακριά από το κεφάλι του. Ο Αλέξανδρος τον σκότωσε κι αυτόν διαπερνώντας με το δόρυ τον θώρακα του και χτυπώντας τον στο στέρνο. Ο Σπιθριδάτης εν τω μεταξύ πλησίαζε τον Αλέξανδρο από πίσω κρατώντας υψωμένη την κοπίδα· τον πρόφτασε όμως ο Κλείτος ο γιος του Δρωπίδη, και τον χτύπησε στον ώμο· το χέρι έπεσε κάτω μαζί με την κοπίδα. Το ιππικό συνέχιζε να βγαίνει από το ποτάμι και να ενώνεται με τους άνδρες του Αλέξανδρου.

16. Οι Πέρσες και τα άλογά τους βάλλονταν από παντού· τους χτυπούσαν τα δόρατα, τους έσπρωχναν οι ιππείς ανακατεμένοι με τους ψιλούς. Έτσι τράπηκαν σε φυγή, πρώτα στο σημείο όπου πολεμούσε ο Αλέξανδρος. Μόλις έσπασε το κέντρο, παρέλυσαν και οι δύο πτέρυγες και τράπηκαν σε άτακτη φυγή. Σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι Πέρσες ιππείς. Η καταδίωξη δεν κράτησε πολύ, γιατί ο Αλέξανδρος στράφηκε εναντίον των μισθοφόρων. Το πυκνότερο τμήμα τους είχε κρατήσει την αρχική του θέση, περισσότερο γιατί η απρόσμενη εξέλιξη της μάχης τους έκανε να τα χάσουν και λιγότερο γιατί έκαναν θετικούς υπολογισμούς. Ο Αλέξανδρος οδήγησε εναντίον τους τη φάλαγγα και διέταξε τους ιππείς να τους περικυκλώσουν. Τους κατέσφαξε μέσα σε λίγη ώρα. Δε σώθηκε κανένας, εκτός αν κάποιος τρύπωσε ανάμεσα στους νεκρούς. Περίπου δύο χιλιάδες πιάστηκαν αιχμάλωτοι. Σκοτώθηκαν πολλοί ηγεμόνες των Περσών· ο Νιφάτης, ο Πετήνης, ο σατράπης της Λυδίας Σπιθριδάτης, ο ύπαρχος της Καππαδοκίας Μιθροβουζάνης, ο γαμπρός του Δαρείου Μιθριδάτης, ο γιος του άλλου Δαρείου (του γιου του Αρταξέρξη) Αρβουπάλης, ο κουνιάδος του Δαρείου Φαρνάκης, ο αρχηγός των μισθοφόρων Ωμάρης. Ο Αρσίτης κατέφυγε μετά τη μάχη στη Φρυγία, όπου αυτοκτόνησε θεωρώντας τον εαυτό του υπαίτιο της συμφοράς των Περσών.

Από τους Μακεδόνες τώρα· κατά την πρώτη επίθεση σκοτώθηκαν είκοσι πέντε σύμμαχοι. Ο Αλέξανδρος ανέθεσε στο Λύσιππο, το μόνο γλύπτη που είχε το δικαίωμα να κάνει και τη δική του προτομή, να τους φτιάξει χάλκινες προτομές, οι οποίες στήθηκαν στο Δίο. Σκοτώθηκαν ακόμη περίπου εξήντα ιππείς και τριάντα πεζοί. Ο Αλέξανδρος τους έθαψε την επόμενη μέρα με τα όπλα τους και άλλα κτερίσματα Απάλλαξε ακόμη τους γονείς και τα παιδιά τους, που βρίσκονταν στην πατρίδα, από τους φόρους για τη γη και την περιουσία τους, καθώς και από άλλες προσωπικές υπηρεσίες. Φρόντισε ιδιαίτερα τους πληγωμένους· τους επισκέφτηκε όλους, εξέτασε τα τραύματά τους τους ρώτησε πού πληγώθηκαν και τους άφησε να διηγηθούν τα κατορθώματά τους και να περηφανευτούν γι’ αυτά. Έθαψε ακόμα τους αρχηγούς των Περσών και τους Έλληνες μισθοφόρους, που πολέμησαν στο πλευρό των βαρβάρων. Όσους απ’ αυτούς έπιασε αιχμαλώτους τους έστειλε αλυσοδεμένους στη Μακεδονία σε καταναγκαστικά έργα, γιατί όντας Έλληνες και παραβιάζοντας τις κοινές αποφάσεις των Ελλήνων πολέμησαν στο πλευρό των βαρβάρων. Ακόμη, έστειλε στην Αθήνα τριακόσιες περσικές πανοπλίες ως ανάθημα στην πολιούχο Αθηνά. Διέταξε μάλιστα να γραφεί το παρακάτω επίγραμμα: «Ο Αλέξανδρος, ο γιος του Φιλίππου, και όλοι οι Έλληνες, εκτός από τους Σπαρτιάτες, πήραν αυτά τα λάφυρα από τους βαρβάρους που κατοικούν στην Ασία». (Αλέξανδρος ο Φιλίππου και οι Έλληνες πλην Λακεδαιμονίων από των βαρβάρων των την Ασία κατοικούντων.)

πηγή

Δείτε τον χάρτη με τις κατακτήσεις του Αλέξανδρου (κάντε κλικ στον χάρτη για μεγέθυνση)



 http://www.ellinikoarxeio.com

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Υβριστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται...Επίσης χρησιμοποιήστε ελληνική γραφή για να αναρτηθούν τα σχόλιά σας.