αλεπού του Ολύμπου

Πολλά έχουν ειπωθεί και γραφτεί για την σούπερ Σελήνη της Κυριακής 6 Μαϊου, που στην Ελλάδα συμπίπτει με τις εθνικές μας εκλογές. 

Ο κ. Διονύσης  Σιμόπουλος, Διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου, με ένα άρθρο του στην Καθημερινή, υπό τον τίτλο "Η Σελήνη των Μύθων", επιχειρεί να θέσει το ζήτημα στην επιστημονική του διάσταση διαλύοντας κάθε μεταφυσικό μύθο.

Η καθημερινή παρουσία της Σελήνης στον ουρανό αλλά και η συνεχής αλλαγή της φωτισμένης της μορφής επηρέαζε ανέκαθεν τους ανθρώπους όπως φαίνεται στα τραγούδια, στις προλήψεις και στις δογματικές τους αντιλήψεις. 

Πάρτε, για παράδειγμα, την Πανσέληνο της ..

ερχόμενης Κυριακής (ξημερώματα της 6ης Μαϊου 2012) που συμπίπτει με το περίγειο της Σελήνης (356.953 χλμ.) με διαφορά δύο μόνο λεπτών.

Η σύπτωση αυτή δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο αλλά ούτε και κάτι το συνηθισμένο αφού συμβαίνει κάθε 400 περίπου ημέρες...

Στο περίγειό της η Σελήνη φαίνεται 14% μεγαλύτερη και κατά 30% περίπου πιο λαμπερή. Η επίδραση όμως της Σελήνης είναι αμελητέα αφού την Κυριακή τα νερά της θάλασσας δεν πρόκειται να ανέβουν περισσότερο από μερικά μόνον εκατοστά.

Το γεγονός όμως του περιγείου δεν έχει σχέση με το πόσο μεγάλη φαίνεται όταν βρίσκεται κοντά στον ορίζοντα. 

Αυτό οφείλεται αποκλειστικά και μόνο σε οπτική απάτη, αφού στον ορίζοντα η Πανσέληνος μπορεί να συγκριθεί με διάφορα άλλα χαρακτηριστικά που βρίσκονται εκεί, όπως δέντρα, κεραίες και διάφορα κτίσματα. 

Μ’ αυτόν τον τρόπο ο εγκέφαλος του παρατηρητή παρασύρεται να πιστέψει ότι η Πανσέληνος είναι μεγαλύτερη στον ορίζοντα απ’ ότι όταν βρίσκεται ψηλά στον ουρανό".


Αναφερόμενος στους θρύλους που συνοδεύουν την Σελήνη, ο κ. Σιμόπουλος συνεχίζει:

"Υπάρχουν όμως κι άλλοι μύθοι που έχουν καλλιεργηθεί στους διάφορους λαούς μεταξύ των οποίων και η σύνδεση της έξαρσης της «τρέλας» την ημέρα της Πανσελήνου. 

Απ’ αυτόν τον μύθο άλλωστε προέρχεται και η λέξη «σεληνιασμός» και η σύνδεσή της με την επιληψία. Στατιστικές μελέτες που έγιναν επανειλημμένα και έχουν δημοσιευθεί σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά (όπως το Annals of Emergency Medicine, το Journal of Emergency Nursing, και το Journal of Toxicology and Psychological Report) αποδεικνύουν ότι δεν υπάρχει καμιά απολύτως σχέση με την συμπεριφορά του ανθρώπου και την Πανσέληνο. 

Μύθος είναι επίσης και αυτό που ακούγεται ότι την ημέρα της Πανσελήνου γεννιώνται περισσότερα παιδιά ή ότι υπάρχουν περισσότερα ατυχήματα, και άλλα παρόμοια. Παρόλα αυτά οι μύθοι αυτοί συνεχίζουν να υπάρχουν και να μπερδεύουν τους πολίτες χωρίς καμιά απολύτως απόδειξη.

Επειδή η Σελήνη βρίσκεται τόσο κοντά στη Γη η εμφάνισή της συνδέεται με πολλές παραδόσεις, που κρατάνε από την αρχαία ακόμη εποχή, όπως για παράδειγμα η σύνδεση της Πανσελήνου του κάθε μήνα με διάφορες αγροτικές εργασίες. 

Υπάρχουν όμως και πολλοί μύθοι που έχουν καλλιεργηθεί στους διάφορους λαούς μεταξύ των οποίων και ο μύθος σχετικά με τον χρωματισμό της Πανσελήνου που ορισμένοι τον θέλουν μερικές φορές να είναι «μπλε». 

Κάτω από ορισμένες συνθήκες πράγματι υπάρχουν περιπτώσεις που η χροιά της Σελήνης παίρνει ένα γαλαζωπό χρώμα (αντί του κανονικού της γκρίζου) όταν στην ατμόσφαιρα υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση σκόνης από κάποια πρόσφατη και μεγάλη έκρηξη ηφαιστείου, όπως συνέβη για παράδειγμα με την έκρηξη του ηφαίστειου Κρακατόα το 1883.

Το φαινόμενο αυτό είναι τόσο σπάνιο ώστε έμεινε στα χρονικά ως έκφραση ενδεικτική της έννοιας του «σχεδόν ποτέ». 

Μ’ αυτή λοιπόν την έννοια χρησιμοποιείται και η φράση «Μπλε Σελήνη» για να χαρακτηρίσει την ύπαρξη δύο Πανσελήνων σ’ έναν μήνα, η δεύτερη δηλαδή Πανσέληνος σ’ ένα μήνα ονομάζεται «Μπλε Σελήνη» παρόλο που ένα τέτοιο φαινόμενο, αν και ασυνήθιστο (αφού η περίοδος από την μια Πανσέληνο έως την επόμενη φτάνει τις 29,5 περίπου ημέρες και για την ακρίβεια 29,53059 ημέρες) δεν είναι ιδιαίτερα σπάνιο.

Η επόμενη «Μπλε Σελήνη» θα συμβεί τον Αύγουστο του 2012 (η πρώτη Πανσέληνος στις 2/8 και η δεύτερη, η «Μπλε», στις 31/8). Συνολικά στα επόμενα 40 χρόνια θα έχουμε 17 μήνες που θα περιλαμβάνουν δύο Πανσελήνους, ενώ στη διάρκεια του 2018 και του 2037 θα έχουμε δύο μήνες με διπλές Πανσελήνους, και συγκεκριμένα τον Ιανουάριο και Μάρτιο των ετών αυτών".

 defencenet.gr