ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΡΥΜΟΣ ΟΛΥΜΠΟΥ...Ότι πιο ΟΜΟΡΦΟ ίσως στον ΠΛΑΝΗΤΗ ΓΗ....!!!!

Ο Όλυμπος είναι το πρώτο βουνό στην Ελλάδα για το οποίο εφαρμόστηκε το 1938 ειδικό καθεστώς προστασίας με τη ανακήρυξή του σε ΕΘΝΙΚΟ ΔΡΥΜΟ (Β.Δ. 9-6-1938 ΦΕΚ 248Α/1938), ενώ το 1985 εγκρίθηκε ο Κανονισμός Λειτουργίας του Εθνικού Δρυμού (ΦΕΚ 467/25-7-1985 τ. Β'). 

Το 1981, με απόφαση του Διεθνούς Συμβουλίου του Προγράμματος για τον άνθρωπο και την Βιόσφαιρα, ο Ο.Η.Ε. αναγνωρίζει τον Εθνικό Δρυμό ως «Τμήμα του Διεθνούς δικτύου των αποθεμάτων της Βιόσφαιρας». Το δίκτυο αυτό των προστατευομένων δειγμάτων του Παγκόσμιου Οικοσυστήματος είναι αφιερωμένο στη διατήρηση της Φύσης και την Επιστημονική έρευνα στην υπηρεσία του Ανθρώπου. 

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο Εθνικός Δρυμός ως προς τη Γεωμορφολογία του. Έχει πολλές κορυφές, μεγάλες ρεματιές και βαθιές χαράδρες, αμφιθεατρικές κοιλότητες, σπήλαια και βάραθρα, καθώς και πολλές πηγές, μικρές εποχικές λίμνες και χείμαρρους. Το κλίμα επηρεάζεται από τη γεωγραφική θέση, τον όγκο του βουνού, τα πετρώματα και τις πλαγιές του. Συχνό φαινόμενο είναι η αναστροφή των θερμοκρασιών και της υγρασίας, καθώς και η εμφάνιση πολλών μικροκλιμάτων. 

Στον Εθνικό Δρυμό υπάρχουν συνολικά τέσσερις..
διαδοχικές ζώνες βλάστησης (Μακεία, Δάσος κωνοφόρων - φυλλοβόλων, Ορεινό δάσος κωνοφόρων, Αλπική βλάστηση). Η χλωρίδα του είναι μοναδική, με μεγάλη ποικιλία φυτών, από τα οποία τα 23 είναι ενδημικά. Στην πανίδα του έχουν παρατηρηθεί 32 είδη θηλαστικών, 108 είδη πουλιών, καθώς και μια μεγάλη ποικιλία εντόμων, κυρίως πεταλούδες.



ΧΛΩΡΙΔΑ
Οι μεταβολές των κλιματολογικών συνθηκών, η υψομετρική διαφορά, η ποικιλία του ανάγλυφου και η μικρή απόσταση από τη θάλασσα επηρεάζουν την κατανομή των διαφόρων φυτικών συστημάτων.

Υπάρχουν συνολικά πέντε διαδοχικές υψομετρικές ζώνες βλάστησης χωρίς σαφή όρια μεταξύ τους:
Από 0 - 300 μ. είναι η ζώνη όπου καλλιεργούνται κυρίως αμπέλια και ελιές, ευδοκιμούν πολλά οπωροφόρα δέντρα και φύονται τα φρύγανα.
Από 300 - 700 μ., στη ζώνη των αείφυλλων σκληρόφυλλων (μακκία), υπάρχουν τα πλατύφυλλα αειθαλή με συνηθέστερα είδη καστανιές, δρυς, κουμαριές κ.α.
Από τα 700 - 1600μ εκτείνεται η ζώνη με μικτό δάσος κωνοφόρων και φυλλοβόλων. Κυρίαρχο είδος βλάστησης είναι η μαύρη πεύκη. Εμφανίζονται ακόμη η οξιά, σε μικρές ομάδες η ελάτη, σποραδικά η φτελιά, η αγριοκερασιά, ο ίταμος, η κρανιά και μια σημαντική ποικιλία από ποώδη φυτά.
Από τα 1600 - 2100μ. εκτείνεται η ζώνη του ορεινού δάσους κωνοφόρων, με το χαρακτηριστικό και σπάνιο είδος πεύκου το ρόμπολο καθώς και την ορεινή πεύκη. Η ζώνη αυτή αντιπροσωπεύεται από ασθενή ποώδη βλάστηση που περιλαμβάνει σπάνια είδη φυτών, ενδημικά των Βαλκανίων.

Πάνω από το όριο των 2100μ. εκτείνεται η αλπική ζώνη, όπου στα λιβάδια, στους βράχους και στις απότομες πλαγιές ζουν μερικά από τα ωραιότερα ελληνικά αγριολούλουδα και τα περισσότερα ενδημικά φυτά του Ολύμπου.
Στη χλωρίδα του Ολύμπου έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα πάνω από χίλια επτακόσια (1700) είδη φυτών, περίπου το 25% της ελληνικής χλωρίδας.
Στην γυμνή από δέντρα αλπική ζώνη υπάρχουν πάνω από 150 είδη φυτών. Από αυτά, τα μισά βρίσκονται μόνο στη Βαλκανική χερσόνησο και τα είκοσι τρία (23) είναι ενδημικά του Ολύμπου, μοναδικά στον κόσμο.



ΠΑΝΙΔΑ
Στην πανίδα του Ολύμπου, η οποία περιλαμβάνει σημαντική ποικιλία ειδών, έχουν καταγραφεί τριάντα δύο (32) είδη θηλαστικών, όπως το αγριοκάτσικο (fupicapra rupicapra), το ζαρκάδι (capreolus capreolus), το αγριογούρουνο (sus scrofa), η αγριόγατα (felis sulvestris), το κουνάβι (martes foina), η αλεπού (vulpes vulpes), ο σκίουρος (sciurus vulgaris) κ.α.. Στα οκτώ διαφορετικά οικοσυστήματα του δρυμού, από τα 300μ. μέχρι τα 2918μ., έχουν παρατηρηθεί εκατόν τέσσερα (104) είδη πουλιών ορισμένα από τα οποία είναι σπάνια. Από τα απειλούμενα με εξαφάνιση είδη φωλιάζουν ή τρέφονται στην περιοχή του δρυμού 11 είδη αρπακτικών (το 41% του πληθυσμού της Ευρώπης), όπως ο Γυπαετός (Gypaetus Barbatus), ο Μαυρόγυπας (Aegypius monachus), ο Φιδαετός (Circaeyous gallicus), το Σαΐνι (Accipiter brevipes), ο Χρυσαετός (Aquila chrisaetos), το Χρυσογέρακο (Falco biarmicus) και ο Πετρίτης (Falco peregrinus) και 7 είδη δρυοκολαπτών (το 70% του πληθυσμού της Ευρώπης). Έχει ακόμη μία σπάνια ερπετοπανίδα (φίδια, χελώνες, σαύρες, κ.λ.π.), ορισμένα αμφίβια στα ρέματα και τις εποχικές λίμνες και μια μεγάλη ποικιλία εντόμων, κυρίως πεταλούδες για τις οποίες ο Όλυμπος φημίζεται.

ΜΙΚΡΟΚΛΙΜΑ

Το κλίμα του Ολύμπου στις χαμηλότερες περιοχές είναι τυπικά μεσογειακό, δηλαδή θερμό και ξηρό το καλοκαίρι, ενώ υγρό το χειμώνα.
Στις ψηλότερες περιοχές είναι πιο υγρό και πέφτει συχνά χιόνι όλο το χειμώνα, ενώ η βροχή είναι συνηθισμένο φαινόμενο και το καλοκαίρι.

Η θερμοκρασία κυμαίνεται τον χειμώνα από -20 μέχρι -10 βαθμούς Κελσίου και το καλοκαίρι γενικά από 0 μέχρι 20 βαθμούς Κελσίου, ενώ οι άνεμοι είναι σχεδόν καθημερινό φαινόμενο. Η έντονη ποικιλομορφία του ανάγλυφου, ο διαφορετικός προσανατολισμός των δασωμένων πλαγιών και η θέση τους σε σχέση με την θάλασσα επηρεάζουν κατά τόπους το κλίμα του. Έτσι παρατηρείται το συχνό φαινόμενο της αναστροφής θερμοκρασιών και υγρασίας και η εμφάνιση πολλών μικροκλιμάτων. 

Όλα αυτά, σε συνδυασμό με το γεωλογικό υπόβαθρο και το έδαφος, ευνοούν την ανάπτυξη ιδιαίτερων τύπων βλάστησης και χαρακτηριστικών βιοτόπων.

Dimitrios Kerailidis