Ο δημοσιογράφος δεν δαγκώνει ποτέ το χέρι που τον ταϊζει

Δεν θα ρίξουμε εμείς ανάθεμα στις δουλειές. 
Εμείς δηλώνουμε ευθύς εξαρχής πως είμαστε φαν της ανάπτυξης. 
Αφήστε που θέλουμε και να κινείται το χρήμα, να πάρει επιτέλους μπρος η αγορά...

Αλλά πώς νομίζετε ότι χτίζονται τα success stories, έτσι εύκολα, έτσι άκοπα; 
Χωρίς να χρειαστεί καμία απολύτως θυσία; Ε, όχι δα...


Διάβαζα τις προάλλες διάφορα ρεπορτάζ με αφορμή την ερώτηση της βουλευτή των ΑΝΕΛ, Σταυρούλας Ξουλίδου για τη «χορηγία» του Δημοσίου σε εκδότες για την προμήθεια βιβλίων. Συγκεκριμένα: Πρώτο Θέμα Α.Ε.: 807.105,75 ευρώ για το βιβλίο Πάπισσα Ιωάννα. Πήγασος Εκδοτική Α.Ε.: 650.355,75 ευρώ, για το βιβλίο Υπέροχη Ελλάδα. REAL MEDIA Α.Ε.: 925.000 ευρώ για το βιβλίο 60 μορφές στο φως.
Προσθέστε και μια πληροφορία δώρο από εμάς για μια χορηγία του Δημοσίου προς τις εκδόσεις Λιβάνη για το έργο με τίτλο Πολυετή Επενδυτικά σχέδια του ν. 3299/04 του άρθρου 3, παράγραφος 1, περίπτωση ε, υποπερίπτωση χί, ύψους 1.207.335,67 ευρώ, από τα οποία προς το παρόν έχουν εισπραχθεί 376.562,95 με απόφαση του Υπουργείου Ανάπτυξης (16/10/2013). Για την ιστορία, οι εκδόσεις Λιβάνη εκδίδουν το περιοδικό Επίκαιρα, το οποίο έχει ιδιαίτερη απήχηση σε... ψεκασμένους.

Δεν θα σας γράψουμε ότι οι διαδικασίες της ανάθεσης των συγκεκριμένων πρότζεκτ δεν ήταν κρυστάλλινες και αξιοκρατικές. Χάριν συντομίας, θα δεχθούμε ότι όλα είναι καλώς καμωμένα. Ότι έγιναν νομίμως οι αναθέσεις και οι εν λόγω εταιρείες τις έφεραν σε πέρας παραδίδοντας στην ώρα τους τα βιβλία.

Όταν ρωτήθηκε για το θέμα από χρήστες του twitter, ο Νίκος Χατζηνικολάου απάντησε μάλλον σαν πολιτικός, τονίζοντας ότι η εταιρεία του είναι νόμιμη και ότι θα προβεί σε μηνύσεις. «Για ό,τι σας κάνει εντύπωση, να πάτε στον εισαγγελέα, η εταιρεία μας κινείται πάντοτε με απόλυτη νομιμότητα και διαφάνεια» έγραψε χαρακτηριστικά. Υποστήριξε επίσης ότι το ποσό ήταν λανθασμένο και ότι ανέρχεται στα 120.000 ευρώ.

Εμείς θα δεχτούμε το λόγο του και δεν θα εμπλακούμε στη συζήτηση περί διαφάνειας. Επίσης, δεν έχουμε καμία ένσταση για τη γνωστή ρήση του Βουλγαράκη «ό,τι είναι νόμιμο, είναι και ηθικό». Σίγουρα όμως δεν είναι δημοσιογραφικά αποδεκτό. Διότι μια ένεση ρευστού από τον κρατικό κορβανά, ιδίως σε αυτούς τους πολύ δύσκολους καιρούς, αποτελεί ένα τεράστιο χέρι βοηθείας.

Εύλογο είναι ότι οι υποχρεώσεις που απορρέουν από ένα τέτοιο νταραβέρι με το κράτος τις περισσότερες φορές δεν αναγράφονται στις συμβάσεις, ούτε καν στα ψιλά τους γράμματα.

Από την άλλη πάλι, είναι άλλο πράγμα να είσαι δημοσιογράφος-εκδότης και άλλο να είσαι ο Μπόμπολας, και το όνομα σου να είναι γραμμένο σε όποια πέτρα δημοσίου έργου κι αν σηκώσει κανείς στην Ελλάδα.

Το ερώτημα μπορεί να μοιάζει θεωρητικό, αλλά στην πραγματικότητα είναι τόσο πρακτικό όσο και θεμελιώδες: Μπορεί ένα μέσο να λειτουργήσει με ανεξαρτησία και να καταγγείλει, ως οφείλει, τα κυβερνητικά κακώς κείμενα, όταν παίρνει δουλειές από το κράτος; Πού βρίσκονται τα όρια σε αυτό και ποιος μπορεί να τα ελέγξει;

Το ζήτημα λοιπόν με τις χορηγήσεις του κράτους προς τους δημοσιογραφικούς οργανισμούς ή προς τις εταιρείες στις οποίες ανήκουν δεν εξαντλείται στη νομιμότητα των διαδικασιών. Δεν αρχίζει καν εκεί. Διότι ακόμη κι αν όλα έχουν γίνει απολύτως νόμιμα, μοιραία προκύπτει ένα τεράστιο ζήτημα ηθικής τάξης. Ευτυχώς, για διευκόλυνση όσων μπερδεύονται, υπάρχει κι εκείνος ο ορισμός στο άρθρο 14 του Συντάγματος για το δημοσιογραφικό λειτούργημα: «Ο Τύπος είναι ελεύθερος. Η λογοκρισία και κάθε άλλο μεροληπτικό μέτρο απαγορεύονται». Είναι, και σε ποιο βαθμό, ελεύθερος ο Τύπος που συντηρείται και από κρατικές χορηγήσεις; Δεσμεύεται και σε ποιο βαθμό από υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτές τις «χορηγίες»;

Είπαμε ότι τα  success stories χρειάζονται θυσίες. Κατά μια διαβολική σύμπτωση, αυτό που θυσιάζεται συνήθως είναι η δημοσιογραφική ακεραιότητα. Ο σκύλος δεν δαγκώνει ποτέ το χέρι που τον ταΐζει, νομίζετε ότι θα το δαγκώσουν οι δημοσιογράφοι;

 Του Λευτέρη Χαραλαμπόπουλου - "Unfollow"