«TA MNHMONIA έμαθαν τους Έλληνες να... πειθαρχούν»

Τα δύσκολα με τον κορονοϊό φαίνεται ότι πέρασαν, τα δυσκολότερα όμως -εάν όχι και τα χειρότερα- με την οικονομία και την κοινωνία τώρα αρχίζουν. 

Οι αντιδράσεις και οι κινητοποιήσεις που εκδηλώνονται πριν αρθεί καλά καλά η καραντίνα δείχνουν ότι κάτω από τη δημοσκοπική επιφάνεια το καζάνι βράζει και ότι πολύ εύκολα μπορεί το κλίμα να αρχίζει να αλλάζει ή τουλάχιστον να... γκριζάρει πιο πολύ.

Οι προβλέψεις γίνονται πιο μελαγχολικές καθώς όλοι οι αναλυτές όπως άλλωστε και η Κομισιόν εκτιμούν ότι η Ελλάδα είναι η χώρα που θα πληγεί περισσότερο στην Ευρώπη λόγω της πολύ μεγάλης ...εξάρτησής της από τον τουρισμό. 

Ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης στη συνέντευξή του στο CNN -μιλώντας σε διεθνές ακροατήριο- έκανε λόγο για επερχόμενη ύφεση της τάξης του 10%, αδειάζοντας ουσιαστικά ως ανεδαφικές τις δηλώσεις των οικονομικών υπουργών του που στρουθοκαμηλίζοντας καλλιεργούν προς το εσωτερικό άλλες προσδοκίες. 

Κι ενώ οι προοπτικές καθίστανται δυσοίωνες το στοίχημα της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης χάνεται ολοένα και περισσότερο. 

Στη Γερμανία μάλιστα επωάζεται σταθερά και μεθοδικά η άποψη ότι οι Έλληνες έχοντας συνηθίσει από τα χρόνια των μνημονίων μπορούν να αντεπεξέλθουν χωρίς ιδιαίτερο πρόβλημα και σε μια νέα οικονομική κρίση, όπως αυτή που έρχεται τώρα. 

Την ίδια ώρα, σε ένα άλλο μέτωπο, η χώρα μας φαίνεται ότι βρίσκεται μπροστά σε συμπληγάδες όσον αφορά την αντιμετώπιση και της τουριστικής κρίσης. Οι περιορισμοί και οι προϋποθέσεις που σύμφωνα με πληροφορίες της “κυριακάτικης δημοκρατίας” προωθούνται δεν απειλούν απλώς να πνίξουν την Ελλάδα αλλά δυναμιτίζουν κι άλλο τα θεμέλια του ίδιου του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. 

Η Αυστρία ήδη ζητά η μετακίνηση τουριστών να έχει ως προϋπόθεση ότι δεν θα έρχονται π.χ. στην Ελλάδα τουρίστες από άλλες χώρες που θεωρούνται “μολυσμένες” στον κορονοϊό...

Λίγες μόλις ημέρες ύστερα από την επανεμφάνιση του Β. Σόιμπλε, ο οποίος κυνικά απεφάνθη πως “δεν είναι απόλυτα ορθό ότι υποχωρούν όλα μπροστά στην προστασία της ζωής", στα γερμανικά μέσα ενημέρωσης καταγράφονται ορισμένα περίεργα δημοσιεύματα. 

Χαρακτηριστικό είναι ένα τελευταίο ρεπορτάζ της Deutsche Welle από την Αθήνα (που όμως “έμεινε” εντός των τειχών και της γερμανικής κοινής γνώμης) το οποίο αναφέρεται μεν στην επιτυχή διαχείριση της υγειονομικής κρίσης αλλά εκτείνεται και στις οικονομικές παρενέργειες. 

Ο τίτλος μάλιστα επισημαίνει ότι η Ελλάδα “επωφελήθηκε” από την οικονομική κρίση για την αντιμετώπιση του κορονοϊού. 

“Μία χώρα ξεχώρισε” όσον αφορά στα περιοριστικά μέτρα, σύμφωνα με το δημοσίευμα, “η κυβέρνηση έχει υπό έλεγχο την κρίση και ο πληθυσμός είναι πειθαρχημένος”. 

Μετά τον αρχικό έπαινο, τίθεται και το ερώτημα που έχει τη δική του σημασία“πώς το κάνει αυτό η Ελλάδα;”

.Ενδιαφέρον έχει ότι η απάντηση έρχεται από το στόμα ενός Έλληνα. Ο καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Γιώργος Παγουλάτος, ο οποίος είναι και γενικός διευθυντής του (γνωστού για τις γενικότερες απόψεις και το ρόλο του) ΕΛΙΑΜΕΠ, αφού επαινεί την κυβέρνηση διότι “αντέδρασε πολύ ικανοποιητικά, ακούγοντας τους σωστούς ανθρώπους και παίρνοντας τις σωστές αποφάσεις", σημειώνει ότι “οι Έλληνες υπάκουσαν με εκπληκτικό τρόπο στους περιορισμούς κι έμειναν στο σπίτι τους”.

Σε τι οφείλεται κατά τον ίδιο αυτό; 

Είναι αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης που προηγήθηκε αφού όπως λέει “η Ελλάδα βρισκόταν σε κατάσταση κρίσης σχεδόν συνεχώς από το 2009, οπότε η κοινωνία ήταν καλύτερα προετοιμασμένη για συναγερμό" και ως εκ τούτου υπάρχει “συλλογική ανοσία στον εφησυχασμό”. 

Είναι προφανές δηλαδή ότι κατά την εκδοχή αυτή, σε μια πιο ελεύθερη μετάφραση, η Ελλάδα ως πειραματόζωο την προηγούμενη δεκαετία ανταποκρίθηκε πλήρως και τώρα είναι “καλύτερα προετοιμασμένη” από κάθε άλλη για να πειθαρχήσει. 

Μια πειθαρχία που σε πρώτη φάση είχε να κάνει με τη συμμόρφωση στους υγειονομικούς κανόνες για την κατατρόπωση του κορονοϊού αλλά και η οποία σε δεύτερη φάση θα χρειαστεί για να ξεπεραστούν οι συνέπειες του οικονομικού Αρμαγεδδώνα. 

Κι αυτό με την προσδοκία (που επαναλαμβάνεται διαρκώς από το 2010) ότι “ η κρίση θα μπορούσε να προσφέρει ευκαιρίες για το μέλλον” σύμφωνα με τον κ. Παγουλάτο. Άλλωστε και ο κ. Μητσοτάκης στο τελευταίο τηλεοπτικό διάγγελμά του μίλησε για τη σημασία που θα έχει γενικότερα από εδώ και πέρα για όλους η πειθαρχία και η ατομική ευθύνη.

Η Γερμανία, που αντιμετωπίζει με ανησυχία τις ενδεχόμενες φυγόκεντρες τάσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχει κάθε λόγο να καλλιεργεί την έννοια της πειθαρχίας στους δημοσιονομικούς κανόνες οι οποίοι μπορεί προς στιγμή να χαλάρωσαν λόγω του κορονοϊού αλλά δεν υπάρχει πια αμφιβολία ότι είναι θέμα χρόνου να σφίξουν πάλι. 

Η Ελλάδα είναι η χώρα που σχεδιάζεται να χρησιμοποιηθεί πάλι ως μοντέλο στην προσπάθεια του Βερολίνου να διατηρήσει το ρόλο της οικονομικής υπερδύναμης χωρίς αμφισβητήσεις από κάποιες “ατίθασες” φωνές την προηγούμενη δεκαετία που συμμορφώθηκαν τελικά μεν αλλά δεν πρέπει να έχουν την ψευδαίσθηση ότι θα μπορέσουν να σηκώσουν πάλι με αυθάδεια το κεφάλι. 

Το γεγονός ότι η χώρα μας μπαίνει ήδη πολύ γρήγορα στην επόμενη φάση που κοινωνικές ομάδες, από τους επαγγελματίες της εστίασης έως τους καλλιτέχνες, βγαίνουν κιόλας στους δρόμους και διαμαρτύρονται είναι λογικό να δημιουργεί ανησυχίες μήπως σε κάποια μεταγενέστερη στιγμή χαθεί ο έλεγχος και ερήμην και της ίδιας της αντιπολίτευσης- που βρίσκεται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας- δημιουργηθούν συνθήκες κοινωνικής έκρηξης. 

Μάλιστα έχει σημασία και η συγκυρία δεδομένου ότι ακόμη δεν έχει αρχίσει η τουριστική περίοδος η οποία κατά γενική ομολογία φέτος τουλάχιστον αναμένεται να είναι ανύπαρκτη για τη χώρα μας. 

Καθώς ο τουρισμός αντιπροσωπεύει το 20-30% του ΑΕΠ είναι εύκολο κανείς να προβλέψει ποια θα είναι η κατάσταση στα τέλη της σεζόν και στις αρχές του φθινοπώρου και πόσο εκρηκτικές θα είναι οι παρενέργειες. Γι' αυτό και όταν θα αρχίσουν οι νέοι περιορισμοί, με ή χωρίς τη μορφή μνημονίου, το πρότυπο “του πειθαρχημένου” Έλληνα θα χρειαστεί και πάλι...

Ανδρέας Καψαμπέλης

www.dimokratianews.gr