Οι συνέπειες του σχολικού εκφοβισμού...

Στις μέρες μας, το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού άρχισε να παίρνει ανησυχητικές διαστάσεις και να τρομάζει τόσο τους γονείς όσο και τους εκπαιδευτικούς.  

Εμφανίζεται άλλοτε με τη μορφή του λεκτικού εκφοβισμού («Είσαι χοντρός και άσχημος»), 

του κοινωνικού εκφοβισμού («Η Μαρία έχει ψείρες, μην την κάνετε παρέα»), 

του σωματικού εκφοβισμού (χτυπήματα, κλωτσιές) ή 

του ...

ηλεκτρονικού εκφοβισμού (εκβιασμοί μέσω διαδικτύου ή μηνυμάτων).  

Ο σχολικός εκφοβισμός ή bullying, όπως είναι γνωστός ο όρος στη διεθνή βιβλιογραφία, είναι ένα πολύπλευρο φαινόμενο που δεν αναφέρεται σε ένα απλό  πείραγμα ή κάποιον τσακωμό καθώς κύρια χαρακτηριστικά του είναι η διάρκειά του,  η ανισορροπία δύναμης μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών και η συναισθηματική επίδραση που έχει πάνω στα παιδιά-θύματα. Όπως λέει ο Olweus (1993): «Ένας μαθητής κακοποιείται ή γίνεται θύμα, όταν αυτός είναι εκτεθειμένος κατ’ επανάληψη και για μεγάλη χρονική διάρκεια στις αρνητικές ενέργειες του συμμαθητή του».

Ψυχοκοινωνικές και ψυχοσωματικές συνέπειες
Με λίγα λόγια ο σχολικός εκφοβισμός είναι μια κατάσταση επαναλαμβανόμενη που μπορεί να οδηγήσει σε ψυχοκοινωνικά και ψυχοσωματικά προβλήματα. Δυστυχώς, τα παιδιά-θύματα σπάνια μιλάνε για τον εκφοβισμό που δέχονται. Επομένως,  οι γονείς πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις όποιες ενδείξεις και σημάδια που δείχνουν ότι το παιδί τους θυματοποιείται. Τα σημάδια/ συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν είναι ποικίλα, τόσο ψυχοκοινωνικά όσο και ψυχοσωματικά. Αρχικά, το παιδί που εκφοβίζεται νιώθει απομονωμένο, βιώνει άγχος και φόβο, και αρχίζει να παρουσιάζει σχολική άρνηση και διάφορες συναισθηματικές δυσκολίες. Είναι δυνατόν να νιώσει έντονη θλίψη, στενοχώρια ή και κατάθλιψη. Έντονη είναι η επιθυμία του να μην πάει στο σχολείο αφού το κυριεύει το άγχος και η ανασφάλεια. Επιπλέον, αισθάνεται μοναξιά και απομόνωση και κυριότερα νιώθει απελπισία και πανικό καθώς αδυνατεί να αντιδράσει. Επίσης, έχει μεγάλες πιθανότητες να αντιμετωπίσει σωματικά προβλήματα όπως πόνους στην κοιλιά, συχνούς πονοκεφάλους, διαταραχές ύπνου, πόνους στο στομάχι, ενούρηση, κ.α.

Ο ρόλος του γονέα του θύματος
Βασικό ρόλο στην αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού έχουν οι γονείς. Σε περίπτωση, λοιπόν, που το παιδί παρουσιάσει διαταραχές συμπεριφοράς και ψυχολογικά ή ψυχοσωματικά προβλήματα, οι γονείς με αγάπη και διάλογο θα πρέπει να προσεγγίσουν το παιδί. Θα πρέπει να κουβεντιάσουν ήρεμα μαζί του για την εμπειρία του αυτή και να καταγράψουν προσεκτικά τη μαρτυρία του. Το παιδί έχει ανάγκη να νιώσει ασφάλεια και στοργή καθώς η ανασφάλεια έχει κατακλύσει ένα τεράστιο μέρος της καθημερινότητάς του. Οι γονείς, λοιπόν, θα πρέπει να το διαβεβαιώσουν ότι δε φταίει αυτό για το συμβάν. Δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση το παιδί να νιώσει υπεύθυνο γι’ αυτή την κατάσταση. Η αδιαφορία του παιδιού προς τον εκφοβιστή του δεν είναι λύση. Το παιδί πρέπει να μάθει να κοιτάζει τον εκφοβιστή στα μάτια. Επιπλέον, οι γονείς πρέπει να εξηγήσουν στο παιδί πως ο,τιδήποτε υποπέσει στην αντίληψή του στο μέλλον θα πρέπει να το αναφέρει αμέσως στο δάσκαλο, ενώ οι ίδιοι ενημερώνουν αμέσως τους εκπαιδευτικούς του σχολείου και τη Διεύθυνση.  Δεν πρέπει ο γονέας να υποτιμήσει τις επιπτώσεις που έχει ο εκφοβισμός και τα δήθεν πειράγματα στο παιδί του. Σταθείτε δίπλα του και ενισχύστε την αυτοπεποίθησή του παιδιού σας!

Olweus, D. (1993). Bullying at school: What we know and what we can do. Malden, MA: Blackwell Publishing.

Μικελλίδου Παναγιώτα
Μεταπτυχιακή Φοιτήτρια Κλινικής Ψυχολογίας- Πανεπιστήμιο Λευκωσίας

- See more at: http://elita.philenews.com/el-gr/