Δραματικές επιπτώσεις για 650.000 μαθητές Γυμνασίων και Λυκείων

Τι αλλάζει σε Γυμνάσια – Λύκεια και στην πρόσβαση στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Τα νέα ωρολόγια προγράμματα που ετοιμάζει το υπουργείο Παιδείας προγράφουν χιλιάδες εκπαιδευτικούς

«Αν κάποιος ανιχνεύσει το «σώμα» του νέου Γενικού Λυκείου, θα διαπιστώσει ότι το «παιδαγωγικό ευαγγέλιο» του υπουργείου καθορίζεται με τέτοιο τρόπο ώστε να πριμοδοτεί, χωρίς να το δηλώνει, την «παλινόρθωση» μιας εξεταστικοκεντρικής οργάνωσης του Λυκείου

«Ολόκληροι κλάδοι μαθημάτων μειώνονται ή εξαφανίζονται ως διά μαγείας με έναν τρόπο που φανερώνει ότι το υπουργείο Παιδείας χρησιμοποιεί το ωρολόγιο πρόγραμμα ως εργαλείο για την κατάργηση οργανικών θέσεων και την παραγωγή «υπεράριθμων» εκπαιδευτικών

Σε αλλαγές σε όλο το μήκος και πλάτος των Γενικών και Επαγγελματικών Λυκείων αλλά και των Γυμνασίων προχωρά το υπουργείο Παιδείας με την κατάθεση σχεδίου νόμου μέσα στον Αύγουστο στη Βουλή. Οι αλλαγές αφορούν τη δομή και το οργανωτικό πλαίσιο των Γυμνασίων και των Λυκείων στο σύστημα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και στο ωρολόγιο-αναλυτικό πρόγραμμα. Οι επιπτώσεις αναμένονται δραματικές για τους 650.000 μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης καθώς και για...

τους 80.000 εκπαιδευτικούς.

Το νέο Γενικό Λύκειο: εξετάσεις πανελλαδικού τύπου σε όλες τις τάξεις

Τέσσερις πανελλαδικού τύπου εξετάσεις θα καλούνται να δώσουν οι μαθητές του Λυκείου στην προσπάθειά τους να εισαχθούν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, σύμφωνα με το σχέδιο του υπουργείου Παιδείας για το νέο Λύκειο και το νέο σύστημα εισαγωγής σε ΑΕΙ και ΤΕΙ. Οι τρεις πρώτες φορές για να προαχθούν από τάξη σε τάξη και να πάρουν το απολυτήριο και η τελευταία, η τελική, αφού θα έχουν πάρει το απολυτήριο Λυκείου, για να εισαχθούν σε ΑΕΙ.

Το 50% των θεμάτων στις προαγωγικές Α΄ και Β΄ Λυκείου και στις απολυτήριες εξετάσεις Γ΄ Λυκείου για όλα τα μαθήματα θα προέρχεται από Τράπεζα Θεμάτων και το υπόλοιπο 50% από τον διδάσκοντα.

Για τον υπολογισμό των μορίων εισαγωγής κάθε υποψηφίου στην τριτοβάθμια εκπαίδευση θα μετρά και ο βαθμός των τριών τάξεων. Ο βαθμός από τα προφορικά που θα έχει ο μαθητής σε κάθε μάθημα θα αναπροσαρμόζεται με βάση τον βαθμό που πήρε στο μάθημα στις προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις.

Σε ό,τι αφορά τα θέματα των εξετάσεων θα οργανωθεί Τράπεζα Θεμάτων, ενώ προβλέπεται να ιδρυθεί Οργανισμός Εθνικών Εξετάσεων που θα προσδιορίζει την εξεταστέα ύλη και θα επιλέγει βαθμολογητές.

Ειδικότερα για το νέο Γενικό Λύκειο προβλέπονται τα ακόλουθα:

● Στην Α’ Λυκείου θα διδάσκονται τα μαθήματα: Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία (9 ώρες), Μαθηματικά (5 ώρες), Φυσικές Επιστήμες (6 ώρες), Πολιτική Παιδεία (3 ώρες) και (από 2 ώρες) Θρησκευτικά, Ιστορία, Ξένη Γλώσσα, Φυσική Αγωγή και Ερευνητική Εργασία. Οι μαθητές επίσης θα έχουν ένα δίωρο μάθημα επιλογής (μεταξύ των Εφαρμογών στην Πληροφορική, Διαχείρισης Φυσικών Πόρων και του μαθήματος Εκφραση-Πολιτισμός/ Ευρωπαϊκός Πολιτισμός).

● Στην Β’ Λυκείου 30 ώρες θα δίνονται στο κοινό πρόγραμμα μαθημάτων για όλους τους μαθητές. Οι υπόλοιπες 5 θα δίνονται στα μαθήματα προσανατολισμού: Αρχαία και Λατινικά για τις ανθρωπιστικές σπουδές, Μαθηματικά και Φυσική για τις θετικές επιστήμες.

● Στη Γ’ Λυκείου από τις συνολικά 35 ώρες, 12 θα δίνονται στο κοινό πρόγραμμα μαθημάτων. Οι υπόλοιπες θα μοιράζονται ανάλογα με τον προσανατολισμό κάθε μαθητή, καθώς θα υπάρχουν τρεις θεματικοί κύκλοι: Ανθρωπιστικών Σπουδών (με Αρχαία, Ιστορία, Λατινικά), Θετικών Σπουδών (με Μαθηματικά, Φυσική, Χημεία) και Οικονομικών, Πολιτικών και Κοινωνικών Σπουδών (με Μαθηματικά, Οικονομία, Ιστορία και ένα εκ των Αρχών Φυσικών Επιστημών και Οργάνωσης και Λειτουργίας της Πολιτείας).

Τεχνικό Λύκειο: κατάρτιση και μαθητεία

Οι βασικότερες αλλαγές στον νέο τύπο Τεχνικού Λυκείου σε σχέση με το ισχύον σύστημα των ΕΠΑΛ είναι οι εξής: στη Β’ και τη Γ’ τάξη 22 ώρες θα δίνονται σε μαθήματα ειδικότητας. Εξ αυτών οι μισές ώρες θα γίνονται στο σχολείο για τη θεωρητική κατάρτιση και οι υπόλοιπες σε παραγωγικές μονάδες.

Σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας, προωθείται «ένα νέο Τεχνικό Λύκειο που θα παρέχει, θα μεταδίδει, θα εφοδιάζει τους σπουδαστές του με τις απαιτούμενες τεχνικές και επαγγελματικές γνώσεις και δεξιότητες, με καθολική εφαρμογή του θεσμού της μαθητείας, δηλαδή της πρακτικής άσκησης στην επιχείρηση».

Είναι φανερό λοιπόν ότι κέντρο βάρους στο νέο Τεχνικό Λύκειο αποτελεί η μαθητεία, δηλαδή με βάση το λεγόμενο «δυαδικό σύστημα» η εκπαίδευση δεν θα γίνεται μόνο στο σχολείο αλλά και στον χώρο εργασίας, στις επιχειρήσεις. Οι νέοι που εργάζονται αμείβονται στο πλαίσιο της μαθητείας με μισθούς-φιλοδωρήματα, ενώ παράλληλα εξασφαλίζεται η φτηνή εργασία και καταρτίζεται το αυριανό εργατικό δυναμικό–λάστιχο που θα εναλλάσσεται από την απασχόληση στην ανεργία μέσα από τα προγράμματα «απασχόλησης» που παραχωρούν δωρεάν εργαζόμενους χωρίς δικαιώματα στους εργοδότες κάτω από τον τίτλο της μαθητείας και της πρακτικής άσκησης. Ουσιαστικά, αθέατα αλλά σταθερά περνάει στα χέρια των μεγάλων επιχειρήσεων η διαμόρφωση του προγράμματος σπουδών, η εκπαίδευση, οι εξετάσεις και η πιστοποίηση.

Την ίδια ώρα πριμοδοτείται το υπάρχον σύστημα κατάρτισης (ΙΕΚ, ΚΕΚ κ.λπ.) με τη στρατολόγηση χιλιάδων μαθητών αποφοίτων Γυμνασίου. Για πρώτη φορά από τη συνταγματική κατοχύρωση της 9χρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης πριν από περίπου 30 χρόνια, ωθούνται 15χρονοι μαθητές να εγκαταλείψουν τις σπουδές στο Λύκειο και να ενταχθούν στον αστερισμό της πρόωρης κατάρτισης που, εκτός των άλλων, έχει και δίδακτρα τόσο στα δημόσια όσο και στα ιδιωτικά ΙΕΚ. Και όσο κι αν ο υπουργός Παιδείας εξαγγέλλει επιδότηση των διδάκτρων για όλους τους σπουδαστές των δημοσίων ΙΕΚ από τον Σεπτέμβριο του 2013 και έως το 2020, μέσω των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων, είναι γνωστό ότι το πρόγραμμα της επιδότησης έχει ημερομηνία λήξης το 2015.

Πεδίο βολής οι φτωχοί και αδύναμοι μαθητές

Να το πούμε καθαρά: Η πρόταση του υπουργείου Παιδείας για το Γενικό Λύκειο μοιάζει με την ψευτοευγένεια μιας πρόσκλησης σε ανεπιθύμητους καλεσμένους, όταν υπάρχει η βεβαιότητα πως οι συνθήκες θα τους αποτρέψουν να τη δεχτούν. Μιλάμε για ταξικό ξεκαθάρισμα. Και αυτό γιατί επιλέγεται ένα εξεταστικοκεντρικό Λύκειο για λίγους, ένα Τεχνικό Λύκειο με καθολική εφαρμογή του θεσμού της μαθητείας και μεταγυμνασιακές σχολές κατάρτισης (ΙΕΚ) που θα προοπτικά να απορροφήσουν ένα μέρος του μαθητικού πληθυσμού μετά το τέλος της 9χρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης.

Το νήμα που διαπερνά τις νέες ρυθμίσεις στη μεταγυμνασιακή εκπαίδευση είναι η έμφαση στις εξεταστικές δοκιμασίες στο Γενικό Λύκειο και το στένεμα των διόδων, η ώθηση μεγαλύτερου αριθμού νέων στην επαγγελματική εκπαίδευση-κατάρτιση, η μαθητεία στο Τεχνικό Λύκειο, η απλήρωτη εργασία μέσα από μορφές «πρακτικής άσκησης» και η εναλλαγή από την απασχόληση στην ανεργία μέσα από τα λεγόμενα προγράμματα απασχόλησης ορισμένου χρόνου, τα οποία ουσιαστικά και τυπικά προσφέρουν δωρεάν εργατικό δυναμικό στους εργοδότες.

Αν κάποιος ανιχνεύσει το «σώμα» του νέου Γενικού Λυκείου, θα διαπιστώσει ότι το «παιδαγωγικό ευαγγέλιο» του υπουργείου Παιδείας καθορίζεται με τέτοιο τρόπο ώστε να πριμοδοτεί, χωρίς να το δηλώνει, την «παλινόρθωση» μιας εξεταστικοκεντρικής οργάνωσης του Λυκείου. Πράγματι! Αν κάποιος ξύσει τα γνωστά παραπλανητικά σοβατίσματα, θα ανακαλύψει ότι η «Πρόταση» επιμένει σε μια μονοκαλλιέργεια: σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του Λυκείου οι μαθητές να διαγωνίζονται σε εξετάσεις τύπου πανελλαδικών και όποιος καταφέρει και «επιζήσει σχολικά», μετά το τέλος του Λυκείου, να δίνει εξετάσεις πανελλαδικού χαρακτήρα για την εισαγωγή του στην ανώτατη εκπαίδευση.

Με τις πανελλαδικού χαρακτήρα εξετάσεις σε όλες τις τάξεις του Λυκείου επιδιώκεται να καλλιεργηθεί η αυταπάτη ότι το σύνολο της διαδικασίας θα είναι απόλυτα αντικειμενικό και αξιοκρατικό, αποκρύπτοντας έντεχνα το γεγονός ότι όσο «αντικειμενικό» κι αν είναι το διαδικαστικό μέρος της διαδικασίας, τα υπόλοιπα στοιχεία που «συναρμολογούν» τη λογική του και διαμορφώνουν την κρίση για την επιλογή/πρόκριση-απόρριψη του μαθητικού πληθυσμού δεν μπορούν να «απογαλακτιστούν» από τις ανισωτικές λειτουργίες της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Η κρυφή ενσωμάτωση του συστήματος επιλογής στην καρδιά της λυκειακής βαθμίδας με τις πανελλαδικού χαρακτήρα εξετάσεις από την Α΄ τάξη, που όλοι γνωρίζουν πόσο εύκολα μπορεί να απλώσουν τη «σκιά τους» στην ημερήσια διάταξη της εκπαιδευτικής διαδικασίας, μεταμφιέζεται σε «απελευθέρωση του Λυκείου ως αυτόνομης μορφωτικής βαθμίδας», «απαλλαγή των μαθητών και των οικείων τους από το άγχος της αποτυχίας και της ανασφάλειας», «Λύκειο που θα δίνει διέξοδο στις δεξιότητες του μαθητή», «μείωση του διδακτικού χρόνου», «περικοπές στη διδακτέα ύλη και τις εξετάσεις». Ωστόσο δεν υπάρχει καλύτερο έδαφος για να βαθύνει ακόμη περισσότερο τις ρίζες της η εκπαίδευση της ακριβοπληρωμένης αμάθειας, δεν υπάρχει καλύτερη λωρίδα ταχείας κυκλοφορίας για να τρέξουν ακόμη πιο γρήγορα οι εργολάβοι των εξετάσεων, τα φροντιστήρια και τα ιδιαίτερα! Χέρι χέρι ο πάλαι ποτέ «Μέγας Εξισωτής», όχι μόνο δεν θα ελαφρώνει, αλλά θα επικυρώνει και θα νομιμοποιεί με τον πιο «αντικειμενικό» τρόπο το στένεμα των διόδων!

Η μείωση του μαθητικού πληθυσμού των Γενικών Λυκείων συνδέεται με την προοπτική δραστικής μείωσης των εισακτέων στα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ. Το υπουργείο Παιδείας «υφαίνει» μεθοδικά τρεις μεθοδεύσεις για να πετύχει τον σκοπό του. Η πρώτη μεθόδευση αφορά την παραπέρα συρρίκνωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με τη συγχώνευση ή και το κλείσιμο και άλλων τμημάτων Πανεπιστημίων και ΤΕΙ. Η δεύτερη αφορά τη μείωση του αριθμού των εισακτέων. Η τρίτη μεθόδευση αφορά την επαναφορά μιας μορφής της βάσης του 10 η οποία, με τους «κατάλληλους» ελιγμούς στον βαθμό δυσκολίας των θεμάτων, μπορεί να κόψει την είσοδο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση χιλιάδων υποψηφίων.

Γυμνάσιο: καταργούν μαθήματα και αυξάνουν τις εφεδρείες εκπαιδευτικών

Την ίδια ώρα οι οβιδιακές αλλαγές στα ωρολόγια προγράμματα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης -κι ενώ αφυδατώνουν και ξεγυμνώνουν το σχολείο από απαραίτητες γνώσεις- εντέχνως ρίχνουν χιλιάδες εκπαιδευτικούς στη δεξαμενή των πλεοναζόντων που έχει κατασκευάσει το υπουργείο Παιδείας. Ολόκληροι κλάδοι μαθημάτων μειώνονται ή εξαφανίζονται ως διά μαγείας με ένα τρόπο που φανερώνει ότι το υπουργείο Παιδείας χρησιμοποιεί το ωρολόγιο πρόγραμμα ως εργαλείο για την κατάργηση οργανικών θέσεων και την παραγωγή «υπεράριθμων» εκπαιδευτικών, που στη συνέχεια θα τεθούν σε διαθεσιμότητα καθώς είναι ηλίου φαεινότερον ότι όλες οι αλλαγές του υπουργείου Παιδείας υπηρετούν ένα διπλό στόχο: πρώτον, την ώθηση του μεγαλύτερου μέρους του μαθητικού πληθυσμού στην πρώιμη φτηνή κατάρτιση και δεύτερον, στη δημιουργία των όρων για έξωση μαζί με τους χιλιάδες μαθητές και χιλιάδων εκπαιδευτικών από τη σχολική εκπαίδευση.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ένα μήνα πριν από την έναρξη του νέου σχολικού έτους το υπουργείο Παιδείας εντελώς αιφνιδιαστικά προωθεί νέα ωρολόγια προγράμματα στο Γυμνάσιο, στα οποία εξαφανίζεται το μάθημα της Τεχνολογίας και μαζί με αυτό οδηγεί 1.318 εκπαιδευτικούς τεχνικών ειδικοτήτων που δίδασκαν το μάθημα στην απώλεια της οργανικής θέσης τους με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το εργασιακό μέλλον τους.

Παράλληλα εκμηδενίζει σχεδόν τα καλλιτεχνικά μαθήματα και τη Μουσική, ενώ περιορίζει τις ώρες της Νεοελληνικής Γλώσσας, της Ιστορίας και της Οικιακής Οικονομίας. Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε τους καθηγητές της Πληροφορικής, τους γυμναστές, τους ξενόγλωσσους αλλά και όλους εκείνους, ανεξαρτήτως ειδικότητας, που με βάση τα κριτήρια διαθεσιμότητας συγκεντρώνουν λιγότερα μόρια (καθηγητές με πολλά χρόνια, διορισμένοι με επετηρίδα), μπορούμε να καταλάβουμε ότι το υπουργείο Παιδείας ετοιμάζεται για τον δεύτερο γύρο διαθεσιμοτήτων-απολύσεων που η ένταση και η έκτασή του θα κάνει τον πρώτο να μοιάζει με παιδική χαρά.

Του Χρήστου Κάτσικα