Το λακωνίζειν ή Like…εικονίζειν (action) εστί φιλοσοφείν!

Μία ιστορία για την... Παιδεία..

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο: «Διάγνωσις εστί...» 
Επεισόδιο 1ο: «Ο δάσκαλος»
Τους έδινε τα πάντα. Ό,τι είχε και ό,τι δεν του μάθανε. Σχεδίαζε μέσα από εγκυκλίους αλλά και κατά το δοκούν. Έκανε ένα μάθημα αλλιώτικο, διάφορο κι όχι αδιάφορο, συναρπαστικό. Για τον ίδιο αλλά και για τα παιδιά. Έξω από τις συνήθειες τις κλασικές, τους πίνακες, τα κονσερβοποιημένα βιβλία. Τους δίδασκε μέσα από την τέχνη τι είναι τέχνη, μέσα από το σκίτσο τι είναι αστείο και τι τραγικό, μέσα από το άλλο, το διαφορετικό, το ρηξικέλευθο για τη μέχρι τώρα κατάσταση, τι είναι νεωτερισμός στα δεδομένα και τι σεβασμός στα κεκτημένα. Στόχευε στο να κεντρίσει ενδιαφέροντα, να καταπλήξει τα πλήθη, να πάρει με το μέρος του μαθητές πολλούς, τους καλούς αλλά και τους κακούς. Επιστράτευε μεθόδους, πρότυπες, πρωτότυπες και μαθητοκεντρικές... οργάνωνε εκδρομές, έβγαζε λογύδρια διδακτικά, απέφευγε ωστόσο τη γλώσσα της αυθεντίας και γινόταν με τα μαθητούδια μαθητούδι... αλλά....


Επεισόδιο 2ο: «Οι μαθητές» 
Τον αγαπούσανε πολλοί και πολύ, δεν υπήρχε καμία αμφιβολία! Βλέπανε τη διαφορά. Τον αναγνώριζαν ως μια ριζοσπαστική στη ζωή τους παρουσία. Με ενέργεια, διαύγεια και όρεξη πέρα από τα όρια της λογικής (αν υπάρχει) του δημοσίου. Ωστόσο οι μαθητές είναι μαθητές, το σχολείο είναι σχολείο και ο δάσκαλος δεν παύει να είναι δάσκαλος κι όσο νεωτεριστής κι αν είναι, δεν αποτελούσε γι’ αυτούς παρά ένα «νεωτεριστή δάσκαλο». Αλλά δάσκαλο! Στην αρχή τον υποδέχονταν με ενθουσιασμό. Επιδοκίμαζαν όλες του τις κινήσεις. Άκουγαν με προσοχή τα λόγια του. Μετείχαν σε όλα του τα εγχειρήματα. Αργότερα όμως, όπως ήταν φυσικό, ξεσκαρτάρισαν τα χλωρά από τα ξερά. Πάνε κι οι νεωτερισμοί, πάνε και οι μοντέρνες μέθοδοι και τα σύγχρονα εποπτικά μέσα που θα κέντριζαν τα ενδιαφέροντα τους. Βρούβες! Άλλωστε... 

Επεισόδιο 3ο: «Τα γραπτά» 
Εν αρχή ην ο λόγος. Εν συνεχεία η γραφή. Τα ιδεογράμματα, η σφηνοειδής, η ιερογλυφική, η φοινικική, η φωνητική, η ιστορική... Κι ύστερα ήρθανε τα sms και η ηλεκτρονική.... Τα φωνήεντα γίνανε περιττά, όπως και στη μυκηναϊκή. Τότε! Ο λόγος πρέπει να είναι οικονομικός, σύντομος, να στριμώχνεται σε ένα msg... Κόβουμε τα περιττά, όπως τότε! Αφαιρούμε τα φωνήεντα, συγκόπτουμε τις λέξεις, συντομογραφούμε τις φράσεις, όπως τότε! Το σύνθημά μας: «Επιστροφή στις ρίζες» Στέλνουμε φατσούλες, πατάμε like...like…like…. Άλλωστε τι τα θέλεις τα πολλά λόγια που είναι φτώχ! ια; Το λακωνίζειν ή Like…εικονίζειν εστί φιλοσοφείν! 

Επεισόδιο 4ο: «Η εγκύκλιος» 
Γιατί τα παιδιά να εκφράζουν γνώμη σήμερα; Είναι μπανάλ... Η άποψη δεν πουλάει. Οι αμνοί ακολουθούν, δεν παρακολουθούν: ούτε τις εξελίξεις, ούτε την ιστορία, όπως γράφεται... έχουν φροντίσει άλλοι γι’ αυτήν. Και πού μαθαίνεται όλο αυτό; ...να είσαι δλδ σιωπηλός, να μη μιλάς, να μη διεκδικείς αυτό που σου ανήκει, να μη φέρνεις αντίρ‐ρηση ούτε αντί‐δραση; Μα, στις φωλιές της παιδείας...πού αλλού; Να ‘σαι σιωπηλός, άλαλος, άηχος.. Διδαδικτικοί στόχοι = μαθητές στόκοι: να συγχυστούν οι έννοιες, να παρανοήσουνε τους όρους και η σιωπή να μπερδευτεί με την άνευ όρων παράδοση, η ησυχία με τη μουγκαμάρα και τη χαζομάρα, η ηρεμία να δώσει τη θέση της στη βλακεία... Ο δάσκαλος να λέει στο μαθητή: «Μη μιλάς. Μην εκφράζεσαι. Να είσαι ολιγομίλητος. Έτσι σε θέλουν εκεί έξω». Ασκήσεις ανάπτυξης, για τις εξαιρέσεις των μαθητών. Ασκήσεις κλειστού τύπου, κλειστού χώρου, περιορισμένου χρόνου για τη μάζα. Απάντα με ένα ΝΑΙ ή ΟΧΙ! Αντιστοίχισε! Πάτα Like.... Ποιος νοιάζεται για την εμπεριστατωμένη σου άποψη περί ρόλου των φιλοσόφων στον Πλάτωνα; Τα επιχειρήματα; Κάναμε την κηδεία τους εδώ και χρόνια. Η κοινωνία γυρίζει στις αρχέγονες καταβολές της. Όχι εκεί που «ο αγών λόγου» είχε γίνει πια το πιο δημοφιλές άθλημα αλλά εκεί όπου το μεγάλο ψάρι έτρωγε το μικρό.
Έτσι γίνεται τώρα. Και είπαμε, μην το ξεχνάς: «Επιστροφή στις ρίζες». Όπως ο άνθρωπος των σπηλαίων. Το σπήλαιο της Αλταμίρας το θυμάσαι; Σχεδιάκια στους τοίχους του. Άναρθρος λόγος. Επιστροφή στις ρίζες μας: ΟΥΓΚ!! Και οι σχολικές μήτρες το ξέρουν καλά πως τέτοιους πολίτες πρέπει να κυοφορούν: Λάκωνες. Όχι όμως ανυπότακτους Λεωνίδες αλλά υποτακτικούς αμνούς και μάλιστα εκουσίως. Όχι υπερήφανους για την ανδρεία τους αλλά απλούς αποδέκτες της δειλίας τους. Πάτα Like.... 

Επεισόδιο 5ο: Κι ύστερα ήρθαν οι γλωσσολόγοι διδάσκοντας «Γλώσσα εστί...» 
...τα επίπεδα λόγου που είναι πολλά, τα ύφη της γλώσσας που είναι περισσότερα, οι περιστάσεις επικοινωνίας που είναι πάμπολλες: δεν μας ενοχλούν οι νέοι με τον τρόπο που εκφράζονται, αρκεί να διαχωρίζουν τις περιστάσεις! «Ερώτησις εστί...» ...τις διαχωρίζουν όμως; Για να γνωρίζει κανείς τις περιστάσεις πρέπει να τις διδαχτεί. Για να τις διδαχτεί, πρέπει κάποιος να του τις διδάξει. Για να του τις διδάξει κάποιος, πρέπει αυτός ο κάποιος να τις γνωρίζει. Για να τις γνωρίζει αυτός ο κάποιος, κάποιος άλλος πρέπει να του τις έχει μάθει....κ.ό.κ. Κάπου υπάρχει κενό. Κάποτε έσπασε ένας κρίκος στην τροφική αλυσίδα της γνώσης. Κάποια γενιά φρόντισε να ταΐσει την επόμενη άγνοια και να την ποτίσει με το νερό της λήθης. Όμως άλλο λήθη κι άλλο ηλίθιος! Και φρόντισε να την οδηγήσει μέσα από Υπουργεία Δια Βίου Μάθησης στη «δια βίου αμάθεια». Κάποιος, κάπου, κάποτε κάτι δεν έκανε σωστά και την πληρώνουν γενιές... και το αντεπιχείρημα βαφτίζει τον ξεπεσμό εξέλιξη, ανάγει την πτώση στον γκρεμό σε πρόοδο... έννοιες κουβάρια, έγνοιες κουφάρια! 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο: Βιβλιοπωλείο «Γνώσις εστί...» 
‐Μήπως έχετε τις ποιητικές συλλογές του Ελύτη; 
‐Ρωτήστε τη νεαρή υπάλληλο στο βάθος. Είναι καινούργια, τώρα τελείωσε το σχολείο, θα σας βοηθήσει! 
‐Εσάς να ρωτήσω για τον Ελύτη; 
‐Πείτε μου! Σας ακούω! 
‐ Έχετε τις ποιητικές συλλογές του Ελύτη; Θέλω το «Άξιον εστί» 
‐Ελύτη; (με απορία σαν να τον άκουγε για πρώτη φορά). Όχι, αλλά μπορούμε να το παραγγείλουμε. Μισό λεπτό να το γράψω... 
(παίρνει χαρτί και μολύβι και ξεκινάει να σημειώνει) 
‐...Ελήτης είπατε; 
‐(με γουρλωμένα μάτια) ΜΜΜάλιστα 
‐και είπατε action….???? 
‐εστί 
‐Action esti? 
‐(με πιο γουρλωμένα μάτια, η αντίδραση του πελάτη) Μμμμμ....Ναι! Όπως λένε «Δράση είναι...» 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο: Επίλογος «Απόγνωσις εστί...» 
‐Για τον διδάσκαλο ...να αναρωτιέται αν η γνώση πουλιέται, χαρίζεται, καλλιεργείται, μεταλαμπαδεύεται, διδάσκεται, κατακτιέται, εμφυτεύεται! ...να καταστρώνει σχέδια μαθημάτων μέσα από σύγχρονες μεθόδους αλλά να αισθάνεται ότι έχει απέναντί του να αντιμετωπίσει σκουριασμένες διαθέσεις. ...να μετέρχεται όλα τα μέσα τα οποία δεν του χαρίζονται από τα δεδομένα που του επιτρέπουν να έχει, ξεπερνώντας τις προσωπικές του αντοχές

‐Και για τον «άλλον» δάσκαλο.... ....να αδυνατεί να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις του λόγω παρωχημένων γνώσεων, διαθέσεων, μέσων και κακών κινήτρων ...να αντιλαμβάνεται κάθε τόσο ότι διάλεξε «λάθος» επάγγελμα με υπερβολικές απαιτήσεις αλλά να μην παραδέχεται ότι το κριτήριο επιλογής του ήταν το αραλίκι του Σαββ/κου, του καλοκαιριού και το χριστουγεννοπασχαλιάτικο το οποίο κατέστησε τώρα και καθημερινό!

‐Για το μαθητή ...να αναρωτιέται και με τίποτε να μην μπορεί να κατανοήσει πού θα του χρησιμεύσουν όλες αυτές οι στείρες γνώσεις πέρα από τα διαγωνίσματα που γράφει στο σχολείο ...να προσπαθεί να μαντέψει τι «θα πέσει» στις πανελλήνιες, το μεγαλύτερο σκόπελο που εφηύρε ποτέ η Ελλάδα στα όνειρα και τους ορίζοντες ενός παιδιού ...να αποστηθίζει και να μισεί ταυτόχρονα αυτό που ευθύνεται για την ανώτερη πραγμάτωση της ανθρώπινης φύσης του, την παιδεία 

‐Και για τον «άλλον» μαθητή ...να αντιλαμβάνεται πως η πνευματική εργασία είναι κάτι που δικαιούνται να κάνουν όλοι αλλά δεν είναι κάτι για το οποίο είναι εκ φύσεως προορισμένοι όλοι ...να πέφτει σε κατάθλιψη όταν τον περιγελούν οι λοιποί θεωρώντας τον ντουβάρι, γιατί μόνο τον Αντίλαλο μπορεί να παριστάνει μέσα στην τάξη ...να ψάχνει εναλλακτικές στην εκπαίδευσή του για στροφή σε χειρονακτικά επαγγέλματα, σ’ εκείνα όπου η δουλειά καθιστά τον εργαζόμενο Άνακτα των Χειρών, αλλά να αντιμετωπίζει το ρατσισμό της κοινωνίας του που τον θέλει μοναχά γραβατοφορεμένο στέλεχος επιχειρήσεων και της παιδείας του που δεν του δίνει ευκαιρία για τεχνική εκπαίδευση ...να ΜΗΝ ΕΚΤΙΜΑΕΙ καθόλου τις απεγνωσμένες προσπάθειες του δασκάλου να του κεντρίσει το ενδιαφέρον του επιστρατεύοντας όποιο μέσο, ακόμη και το πιο μοντέρνο, κι αυτό γιατί κανείς δεν το δίδαξε τι σημαίνει «ΕΚΤΙΜΑΩ», κανείς δεν του έμαθε τι σημαίνει «ΣΕΒΟΜΑΙ ΤΟ ΔΑΣΚΑΛΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΚΑΤΑΒΑΛΛΕΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ» 

...να ζητάει ο δάσκαλος τη γνώμη του ποντάροντας στην καλλιέργεια της δημοκρατίας κι αυτός απλά να πατάει Like…like…like!!! 

‐Όλο το παραπάνω Παιδεία εστί... ‐No, thank you. I don’t like…

http://www.ellinikoarxeio.com