ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΙ ΣΕ ΧΑΡΕΜΙΑ ΚΑΙ ΠΑΣΑΔΕΣ

Παλαιολόγοι παραδίδουν γη και ύδωρ και ανταμείβονται πλουσιοπάροχα από τον Μωάμεθ Β΄. Πολλοί Παλαιολόγοι τακτοποιήθηκαν από το σουλτάνο κατακτητή μετά την Άλωση:

 - Ο Δημήτριος Παλαιολόγος, αδελφός τού τελευταίου αυτοκράτορα Κωνσταντίνου,  παρέδωσε στον Μωάμεθ Β΄ την Πελοπόννησο κι ανταμείφτηκε με πλούσια δώρα και τις προσόδους τεσσάρων νησιών τού Αιγαίου εφ΄ όρου ζωής.

- Η κόρη τού Δημήτριου Παλαιολόγου, Ελένη, παντρεύτηκε το σουλτάνο Μωάμεθ Β΄ κι έζησε το υπόλοιπο τής ζωής της στο χαρέμι του μέσα στη χλιδή.

- Ο ανηψιός τού τελευταίου αυτοκράτορα, Μανουήλ, (γιός τού Θωμά Παλαιολόγου) επέλεξε να ...

συνδιαλλαγεί με τον κατακτητή και να ζήσει ήσυχος στην Κωνσταντινούπολη.  Απόκτησε οικογένεια και πέθανε χριστιανός εισπράττοντας από τον Μωάμεθ Β΄ σύνταξη.

- Ο γιος τού Μανουήλ, Ιωάννης Παλαιολόγος, έγινε πασάς και ναύαρχος τού τουρκικού στόλου με το όνομα Μεχμέτ Μεσίχ Παλαιολόγος.

Αναδημοσίευση από: http://freeinquiry.gr/webfiles/pro.php?id=2229. Του Γιάννη Λάζαρη

Η Ιστορία τής Άλωσης θα πρέπει να επανεξεταστεί, ιδιαίτερα τα ενοχλητικά εκείνα σημεία της, που κάνουν λόγο για παράδοση κι όχι κατάληψη τής Κωνσταντινούπολης ύστερα από συνεννοήσεις -όχι μόνο των ιεραρχών, αλλά και- τού αυτοκράτορα με τον Μωάμεθ…

O Δημήτριος Παλαιολόγος στέλνει πρεσβευτή στο σουλτάνο και τού ζητάει βοήθεια. (Κριτόβουλου τού Ίμβριου: «Ιστορία», Βιβλ. Γ΄, 19:4. Στο μικρό πλαίσιο επάνω είναι το πρωτότυπο κείμενο κι από κάτω το ίδιο κείμενο σε νεοελληνική απόδοση).

Ο Δημήτριος Παλαιολόγος παραδίδει την Πελοπόννησο στο Μωάμεθ

Ο Δημήτριος Παλαιολόγος, όταν το 1448 πέθανε ο αυτοκράτορας Ιωάννης Η΄ Παλαιολόγος, επωφελήθηκε από την απουσία στην Πελοπόννησο τού αδελφού του Κωνσταντίνου ΙΑ΄ κι επιχείρησε να καταλάβει τον αυτοκρατορικό θρόνο. Τις ενέργειές του ματαίωσαν η αντίδραση τής σλάβας μητέρας του, Jelena Dragaš (διαβάστε στην «Ελεύθερη Έρευνα»: Ούτε ένας έλληνας βυζαντινός αυτοκράτορας!), τής συγκλήτου και των αρχόντων.

Τόσο το Δεσποτάτο τού Μυστρά, όπου υπήρχαν πολλοί ενωτικοί (φιλολατίνοι), που ήταν όργανα τού Πάπα όσο κι η υπόλοιπη Πελοπόννησος σπαρασσόταν από εσωτερικές αντιθέσεις. Ο Μωάμεθ, ύστερα από το 1453, άρχισε να καταστρώνει σχέδια να καταλάβει τα νησιά, την Πελοπόννησο κι όποια άλλη περιοχή τού ελλαδικού χώρου εξουσιαζόταν από τούς δυτικούς. Τα νησιά τα εξουσίαζαν οι βενετσάνοι, οι γενοβέζοι, οι ιωαννίτες κι άλλοι δυτικοί, την Αθήνα οι φράγκοι. Ο Θωμάς και ο Δημήτριος Παλαιολόγος  (αδέλφια τού αυτοκράτορα Κωνσταντίνου) ήταν ηγεμόνες τού Δεσποτάτου τού Μυστρά  (φόρου υποτελείς στο σουλτάνο). Ορισμένες περιοχές τής Πελοποννήσου κατείχαν οι βενετσάνοι, οι οποίοι είχαν κτήσεις και στα παράλια τής Ρούμελης και στην Αν. Θεσσαλία.

Όταν ο Μωάμεθ πολιορκούσε την Κωνσταντινούπολη, οι δυο αδελφοί Παλαιολόγοι, τρώγονταν και κοίταζε ο ένας να βγάλει από τη μέση τον άλλο. Τέτοια ήταν η έχθρα τους, που δεν συγκινήθηκαν, όταν ο Μωάμεθ πήρε την Πόλη. Ο Δημήτριος μάλιστα κάλεσε τον τούρκο στρατηγό Τουραχάν, που ήταν στη Θεσσαλία, να έρθει με στρατό στην Πελοπόννησο, να τον βοηθήσει να διώξει τον αδελφό του, Θωμά.

Οι φεουδάρχες τής Πελοποννήσου είχαν χωριστεί σε δύο κόμματα. Το ένα ακολουθούσε τούς Παλαιολόγους καi το άλλο το Μιχαήλ Καντακουζηνό. Με τον Καντακουζηνό ήταν καi οι αλβανοί, που εξεγέρθηκαν, γιατί οι Παλαιολόγοι τούς φορολογούσαν βαριά. (Όπως έχει δειχθεί στο άρθρο τής «Ελεύθερης Έρευνας», Από τον Σπάτα και τον Τατόη, στο Χαλάνδρι και τη Λούτσα… οι αλβανοί στην Πελοπόννησο ήταν πολλοί). Μαζί τους ενώθηκαν οι έλληνες, κυρίως τα μεσαία και χαμηλά στρώματα.

Ο Καντακουζηνός, αφού συγκέντρωσε γύρω του πολλούς αλβανούς και έλληνες, ανακηρύχτηκε δεσπότης τού Μυστρά. Οι επαναστάτες κέρδισαν τις πρώτες μάχες και πολιόρκησαν την Πάτρα, όπου έμενε ο Θωμάς Παλαιολόγος. Τα ίδια έπαθε κι ο Δημήτριος, που ήταν στο Μυστρά.

Ο Θωμάς, που βρισκόταν σε πολύ δύσκολη θέση, ζήτησε βοήθεια από τούς βενετσάνους, αυτοί όμως, προτίμησαν να συμμαχήσουν με τούς αλβανούς.

Ο Δημήτριος Παλαιολόγος όμως, που ήταν φιλότουρκος, έστειλε πρέσβεις στον Τουραχάν και τον κάλεσε να ΄ρθει στην Πελοπόννησο. Τού υποσχόταν μάλιστα, πως θα πλήρωνε μεγαλύτερο φόρο υποτέλειας (βλ. Σπ. Λάμπρου: «Παλαιολόγεια και Πελοποννησιακά», τ. Β΄, σ. 152).

Ο Τουραχάν, αφού συνεννοήθηκε με το σουλτάνο Μωάμεθ, πήρε στρατό και κατέβηκε στην Πελοπόννησο. Χτύπησε τούς επαναστάτες, που πολιορκούσαν το Μυστρα κι αφού τούς νίκησε κι ελευθέρωσε το Δημήτριο Παλαιολόγο, ύστερα πήγε στην Πάτρα. Κι εκεί είχε επιτυχίες, γιατί οι επαναστάτες δεν μπόρεσαν να αμυνθούν. Έφυγαν οι πιο πολλοί κι ο Τουραχάν τούς καταδίωξε ως τη βενετσάνικη κτήση Μεθώνη.

Μετά την παράδοση τής Πελοποννήσου από το Δημήτριο Παλαιολόγο στο σουλτάνο, ο σουλτάνος τον υποδέχεται με τιμές και πλούσια δώρα. (Κριτόβουλου τού Ίμβριου: «Ιστορία», Βιβλ. Γ΄, 20:7).

Αν και οι επαναστάτες διαλύθηκαν, η Πελοπόννησος δεν ησύχασε, γιατί οι αιτίες, που προκάλεσαν την εξέγερση υπήρχαν ακόμα. Τα μέτρα που πάρθηκαν, δεν έφεραν την ησυχία. Γι΄ αυτό όχι μόνο τα δυο αδέλφια, Θωμάς και Δημήτριος Παλαιολόγοι, ήταν πάλι στα μαχαίρια, αλλά και οι λαϊκές μάζες, οι αλβανοί και οι άλλοι, βαρυγκομούσαν κι  ετοιμάζονταν να ξεσηκωθούν πάλι.

Στο αναμεταξύ (1456), ο Τουραχάν πέθανε και στάλθηκε ο γιος του Ομέρ μπέης με στρατό, να «επιβάλει την τάξη» στην Πελοπόννησο.

Όταν έφτασε ο Ομέρ στην Πελοπόννησο, βρήκε πολλές δυσκολίες, γιατί αυτή τη φορά η εξέγερση υποστηριζόταν από ισχυρές δυνάμεις. Οι φεουδάρχες τού Μοριά, άλλοι  ήθελαν την κατοχή των βενετσάνων, για να εξασφαλίσουν τα φέουδά τους και άλλοι τούς τούρκους, γιατί πίστευαν, πως θα ήταν καλύτερα εξασφαλισμένοι. Οι λαϊκές πάλι μάζες (αλβανοί και έλληνες) δεν ήθελαν να πληρώνουν φόρους και  ήθελαν γη για να βόσκουν τα γιδοπρόβατά τους και χωράφια δικά τους. Από την αιτία αυτή ήταν πάντα στο πόδι.

Το 1458 ο Μωάμεθ εισέβαλε ο ίδιος στην Πελοπόννησο. Από τον Ισθμό προωθήθηκε προς την Αρκαδία. Στην Ακροκόρινθο, που αντιστάθηκε, άφησε τμήμα στρατού με επί κεφαλής τον Μαχμούτ πασά, ρωμιό, που είχε εξισλαμισθεί. Στην Τεγέα, που λεγόταν τότε Μοχλίον, ο άρχοντάς της Δημήτριος Ασάνης συνθηκολόγησε και παράδωσε την πόλη. Από την Τεγέα ο Μωάμεθ προχώρησε προς την Πάτρα. Όταν έφτασε εκεί, βρήκε την πολιτεία έρημη. Ύστερα έστειλε στρατό στην Ηλεία και Μεσσηνία και σε λίγο γύρισε στον Ισθμό. Η Ακροκόρινθος αν και πολιορκούντανε τέσσερις μήνες από το Μαχμούτ, εξακολουθούσε την αντίστασή της.

Ο σουλτάνος αναχωρεί από την Πελοπόννησο παίρνοντας μαζί του το Δημήτριο Παλαιολόγο με τη γυναίκα του, την κόρη του και τοπικούς άρχοντες. Για να ανταμείψει τον Δημήτριο για την παράδοση τής Πελοποννήσου τού παραχωρεί τις προσόδους Ίμβρου, Λήμνου, Θάσου, Σαμοθράκης, μια πόλης στον Έβρο και τού δίνει πολλά μετρητά και δώρα.

Τότε, ο Δημήτριος Παλαιολόγος, που ήταν φανερά πια όργανο των τούρκων, πρόσταξε τον Ματθαίο Ασάνη, που ήταν αρχηγός τής άμυνας τού φρουρίου, να το παραδώσει στο σουλτάνο. Ο Ασάνης υπάκουσε και η Ακροκόρινθος, το πιο ισχυρό οχυρό τού Μοριά, παραδόθηκε στους Τούρκους (βλ. Κριτόβουλου τού Ίμβριου: «Ιστορία», Βιβλίο Γ΄, 19-24). Ο Κριτόβουλος, που ήταν ακόλουθος τού σουλτάνου, αναφέρει, ότι ο Δημήτριος υποσχέθηκε στο σουλτάνο να τού δώσει την κόρη του και να τού παραδώσει ολόκληρη την Πελοπόννησο. Ο ίδιος ζήτησε να τού δοθεί αντί γι΄ αυτή κάποιος άλλος τόπος στη χώρα τού σουλτάνου, για να εξουσιάζει. Ύστερα από δυο χρόνια, ο Μωάμεθ αναγκάστηκε να εκστρατεύσει πάλι στην Πελοπόννησο (1460), γιατί η κατάσταση ήταν ξανά πολύ ανώμαλη. Ο Δημήτριος, ακόμα πιο φανερά υποστήριζε τούς τούρκους, ενώ ο αδελφός του Θωμάς συνεννοούντανε με τούς βενετσάνους.

Ο Δημήτριος Παλαιολόγος, για τις υπηρεσίες του, που πρόσφερε στούς τούρκους, πήρε πολλά δώρα και μετρητά και σαν αντάλλαγμα τα νησιά: Λήμνο, Ίμβρο, Θάσο και Σαμοθράκη και μιά πόλη στον Έβρο.

O τελευταίος δεσπότης τού Μορέως, Δημήτριος Παλαιολόγος, αφού παρέδωσε την Πελο- πόννησο στο σουλτάνο Μωάμεθ Β΄ και την κόρη του Ελένη στο χαρέμι του, απέσπασε πολλά δώρα και τις προσόδους τεσσάρων νησιών κι έζησε το υπόλοιπο τής χωής του σα χριστιανός μέσα στη χλιδή. Τον τελευταίο μάλιστα χρόνο πριν πεθάνει, αποσύρθηκε σε μοναστήρι στο Διδυμότειχο, όπου έλαβε το όνομα μοναχός Δαβίδ. (Μικρογραφία χειρογράφου τού 15ου αιώνα, Αγία Πετρούπολη, Κρατική Βιβλιοθήκη.)

Μια παλαιολογίνα στο χαρέμι τού σουλτάνου

Για να ανταμείψει τον Δημήτριο για την παράδοση τής Πελοποννήσου ο Μωάμεθ, εκτός των άλλων που προαναφέρθηκαν, πήρε για γυναίκα του την κόρη του, Ελένη Παλαιολογίνα, η οποία έκτοτε έζησε μέσα στην πολυτέλεια στο χαρέμι του.

Παλαιολόγος εξασφαλίζει σύνταξη από τον Μωάμεθ

Ο Θωμάς Παλαιολόγος, μη διαθέτοντας στρατό καί αντικρίζοντας την εξέγερση των λαϊκών μαζών και το μίσος των τουρκόφιλων φεουδαρχών, όταν ο αδελφός του παρέδιδε την Πελοπόννησο στο Μωάμεθ, έφυγε και πήγε στην Ιταλία, για να ζητήσει τη βοήθεια των Παπών. Ο γιός του, Μανουήλ Παλαιολόγος, επιζήτησε να συνδιαλλαγεί με το κατακτητή και να ζήσει ήσυχος στην Κωνσταντινούπολη. Απόκτησε οικογένεια και πέθανε χριστιανός εισπράττοντας από τον Μωάμεθ Β΄ σύνταξη.

Η επανάσταση τού ΄21 εναντίον των οθωμανών ξεκίνησε από την Πελοπόννησο, η οποία όμως, ενδεχομένως να μην είχε κατακτηθεί από το σουλτάνο, άν δεν την είχε παραδώσει ο Δημήτριος Παλαιολόγος.

Επί πλέον, παρά το ότι διάφοροι ιστορικοί παραθέτουν πλείστα στοιχεία για παράδοση κι όχι κατάληψη ακόμα και τής Κωνσταντινούπολης ύστερα από συνεννοήσεις -όχι μόνο των ιεραρχών, αλλά και- τού αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Παλαιολόγου με τον Μωάμεθ (π.χ. Καρολίδης, θέμα το οποίο θα παρουσιασθεί εκτενώς σε προσεχές άρθρο τής «Ελεύθερης Έρευνας») και πολλοί Παλαιολόγοι τακτοποιήθηκαν από τούς οθωμανούς κι έζησαν πλουσιοπάροχα, η σημερινή Ρωμιοσύνη, που εξακολουθεί να αυταπατάται τρεφόμενη με παραμύθια για μαρμαρωμένους βασιλιάδες, κόκκινες μηλιές και… πράσινα άλογα, διοργανώνει ομιλίες και τελετές προς τιμήν τους.

Παλαιολόγος γίνεται Μεχμέτ Πασάς

Ένας από τούς δύο γιούς τού Θωμά, ο Ιωάννης Παλαιολόγος, που γεννήθηκε δυό χρόνια μετά την Άλωση, αφού εξισλαμίστηκε, έγινε πασάς και ναύαρχος τού τουρκικού στόλου με το όνομα Μεχμέτ Μεσίχ Παλαιολόγος.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. «Ιστορία τού ελληνικού έθνους», έκδ. «Εκδοτική Αθηνών», τόμ. Θ΄, Αθήνα.

2. Νεότερο εγκυκλοπαιδικό λεξικό «Ήλιος», τόμ. ΙΕ΄, Αθήνα.

3. Κριτόβουλου τού Ίμβριου: «Ιστορία», έκδ. «Κανάκη», Αθήνα, 2005.

4. Γιάννη Κορδάτου: «Μεγάλη Ιστορία τής Ελλάδας», τόμ. ΙΧ, έκδ. «20ος αιώνας», Αθήνα.

5. Σπ. Λάμπρου: «Παλαιολόγεια και πελοποννησιακά», έκδ. «Νότη Καραβιά, Αθήνα, 1912, 1930.

6. Αριστείδη Π. Κόλλια: «Αρβανίτες και η καταγωγή των ελλήνων», Αθήνα, 1985.

πηγη