Γκάου ή "Ωδή στην ηλιθιότητα"

(Αυτή είναι η δεύτερη γραφή του κειμένου που διαβάζετε. Η πρώτη γραφή μου φάνηκε πολύ «σοβαρή», παρά το «κωμικό» της θέμα, και αποφάσισα να το ξαναγράψω. Αφού, όμως, εσείς δε θα διαβάσετε ποτέ την πρώτη γραφή δεν μπορείτε να κρίνετε αν η δεύτερη είναι καλύτερη ή χειρότερη, πιο σοβαρή ή πιο κωμική –ούτε καν αν η πρώτη γραφή όντως υπήρξε!)

...Πιθανότατα θα έχετε ακουστά τα «darwin awards». Αυτά είναι κάποια χιουριστικά βραβεία που δίνονται –μεταφορικά- σε ανθρώπους που βοηθούν το είδος μας να εξελιχτεί απαλλάσσοντας ‘το -με δική τους προσπάθεια και έναν ηλιθιωδέστατο θάνατο- από τη φυσική τους παρουσία.

      Ας το γράψω με μεγαλύτερη σαφήνεια: Είναι εικονικά βραβεία που δίνονται  

      σε ανθρώπους που σκοτώθηκαν εντυπωσιακά ηλιθιωδώς –και με δική τους

       υπαιτιότητα.

Κάποιες τέτοιες περιπτώσεις είναι:

Του μαθητή κουνγκ-φου, που άκουσε το δάσκαλο του να λέει: «Τώρα θα μπορούσατε να τα βάλετε και με ένα άγριο θηρίο».

Ο μαθητής πήρε κατά γράμμα τα λόγια του δασκάλου, νόμισε ότι είναι ο Ταρζάν-Μπρους Λη και μπήκε βράδυ στο ζωολογικό κήπο του Σίντνεϋ για να αναμετρηθεί με ένα... λιοντάρι.

Δυστυχώς εκεί του επιτέθηκε ολόκληρη η αγέλη (καθόλου δίκαιο εκ μέρους των λιονταριών) και την επομένη οι φύλακες μάζεψαν ό,τι είχε απομείνει –από τον αυστραλιανό Μπρους Λη.

Ανάλογη είναι και η πρόσφατη περίπτωση του νεαρού που πήγε να κολυμπήσει με τις πολικές αρκούδες σε κάποιον ζωολογικό κήπο της Γερμανίας. Οι αρκούδες –φυσικά- δε συμμερίστηκαν τις φιλικές του διαθέσεις.

Αποκαλυπτική της αντρικής ηλιθιότητας είναι η περίπτωση του Τεξανού που σε ένα διαγωνισμό «ποιος-είναι-πιο-άντρας» με τους φίλους του πήρε το αλυσοπρίονο, είπε: «τώρα θα δείτε ποιος είναι πιο mucho», και... αυτο-αποκεφαλίστηκε –αποδεικνύοντας ότι ήταν πράγματι πολύ άντρας. Οι φίλοι του -αποδεδειγμένα πλέον αδελφές- του έπλεκαν το εγκώμιο στην κηδεία του.

Και για να μη λένε οι άντρες ότι είμαι προκατειλημμένος ή σεξιστής υπάρχει ένα καλό δαρβίνειο παράδειγμα για την ανικανότητα των γυναικών στην οδήγηση:

Μια συνταξιούχος οδηγούσε το υπερμοντέρνο αυτοκινούμενο τροχόσπιτο της στις ατελείωτες ευθείες των αμερικανικών αυτοκινητοδρόμων. Κάποια στιγμή έβαλε τον αυτόματο οδηγό και πήγε στην κουζίνα να τσιμπήσει κάτι. Δυστυχώς δεν είχε καταλάβει ότι ο αυτόματος πιλότος κρατούσε σταθερή την ταχύτητα και διόρθωνε την πορεία του οχήματος, αλλά... δεν έστριβε.

Έτσι στην επόμενη στροφή –γιατί τίποτα δεν είναι ατελείωτο ούτε καν οι ατελείωτοι αμερικανικοί αυτοκινητόδρομοι- το γεύμα της συνταξιούχου διακόπηκε απότομα –και θανατηφόρα.

Εξίσου ιλαροτραγικά είναι και άλλα «βραβεία», όπως –για παράδειγμα- του ζευγαριού που σταμάτησε στη μέση του αυτοκινητόδρομου (Βραζιλία) για ένα «γρήγορο» και δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει την πράξη, αφού τους παρέσυρε ένα φορτηγό ή των νεαρών που γέμισαν ένα βαρέλι με καύσιμα και αφού ανεβήκαν πάνω του τού έβαλαν φωτιά, πιστεύοντας ότι θα σπάσουν το ρεκόρ ταχύτητας. Αλλά μόνο ανατινάχτηκαν.

Όλες αυτές οι περιπτώσεις μας κάνουν να χαμογελάμε και να λέμε: «Μα πόσο βλάκας μπορεί να είναι κανείς;»

Αυτός ο τρόπος σκέψης είναι ένα χαρακτηριστικό της κωμωδίας, όταν αυτή ξεπέφτει στη φάρσα: Γελάς με τον άλλον γιατί είναι πιο ηλίθιος από εσένα –κι αυτό σε κάνει να νιώθεις καλά.

Οι κωμικοί χρησιμοποιούν πολύ συχνά αυτό το τέχνασμα.

Οι κλόουν στο τσίρκο είναι ηλίθιοι, ο Χοντρός και –ιδίως- ο Λιγνός είναι ηλίθιοι, ο Γκιωνάκης που ρωτάει: «Από πορτοκάλια;» είναι ηλίθιος, ο mister Bean είναι ηλίθιος, ο Πάτρικ (ο καλύτερος φίλος του Μπομπ Σφουγγαράκη) είναι ηλίθιος, ο Πρετεντέρης είναι ηλίθιος.

Φυσικά αυτή είναι μια σύμβαση στη τέχνη: Γελάς με τον ηλίθιο Bean, επειδή ξέρεις ότι είναι ένας ηθοποιός που υποδύεται τον ηλίθιο.

Κανείς σώφρον δε θα γελούσε με έναν διανοητικά καθυστερημένο άνθρωπο –εκτός ίσως από τα παιδιά που λόγω του εγωκεντρισμού τους μπορούν να γίνουν πολύ σκληρά.

Ο εγωκεντρισμός –δυστυχώς- δεν εξαφανίζεται απαραιτήτως με την ενηλικίωση. Οι περισσότεροι ενήλικες συνεχίζουν να «μονολογούν συλλογικά» και να «σκέφτονται αυτιστικά», όπως έλεγε και ο αείμνηστος Πιαζέ.

Θυμάμαι μια «αγέλη» φαντάρων στο ΚΨΜ που χλευάζανε έναν άλλο φαντάρο που προφανώς είχε μια κάποια διανοητική καθυστέρηση –όχι τόσο μεγάλη για να πάρει απαλλαγή, αλλά ούτε και τόσο μικρή ώστε να κάνει παρέα με τους αληθινά ηλίθιους της «αγέλης».

Οι «έξυπνοι» διασκεδάζανε με τον «ηλίθιο» αναγκάζοντας ‘τον να κάνει πράγματα που τους φαίνονταν αστεία.

Αυτό στη νέα-νέα ελληνική αποδίδεται με τον όρο «γκάου», τον οποίο όρο ο Μπαμπινιώτης καλά θα κάνει να συμπεριλάβει στην επόμενη έκδοση του λεξικού του -και αν θέλει του προμηθεύω την ετυμολογία και τα λοιπά του λήμματος:

Γκάου: άκλιτ. ουσιαστ. <γκιαούρης<giaour (τουρκ. άπιστος) = Ο ηλίθιος, ο μικρόμυαλος, αυτός που μιλάει και σκέφτεται με δέκα λέξεις. 

Συνώνυμα: Κρετίνος (βλάκας, ηλίθιος, κουτός, μωρός, ανόητος, χαζός, πρωθυπουργός), άντρακλας, φασίστας, οπαδός, κομματόσκυλο

Αντίθετα: Σκεπτόμενος, ανθρωπιστής, ανένταχτος, gay

Παράδειγμα: «Λαλεί πουλί παίρνει σπυρί

                       κι ο γκάου το σκοτώνει.»

              (Ελεύθεροι Πολιορκημένοι, Διονύσιος Σολωμός)

Τα πράγματα είναι διαφορετικά όταν ο ηλίθιος τυχαίνει να είναι και μεγαλοφυής... Οξύμωρο;

Οι βιογράφοι του Μαρξ μας βεβαιώνουν ότι ο πατέρας του κομμουνισμού ήταν ανίκανος να διαχειριστεί τα οικονομικά του σπιτιού του. Τα παιδιά του έκαναν μαθήματα βιολιού, αλλά δεν είχαν να φάνε και τουρτούριζαν δίχως θέρμανση.

Ο ίδιος ο Μαρξ, ενώ έμεινε είκοσι χρόνια στην Αγγλία, δεν κατάφερε να μάθει αγγλικά (diz iz a dogachouchehousend = αυτό είναι ένα σκυλί [του καναπέ που μένει σπίτι μέχρι το τέλος]).

Αν δεν υπήρχε ο κοσμοπολίτης Ένγκελς –που μιλούσε τέσσερις γλώσσες, τριγυρνούσε με άνεση στα σαλόνια και κέρδιζε πολλά από το χρηματιστήριο- ο Μαρξ θα είχε πεθάνει από την πείνα πριν ολοκληρώσει το «Κομμουνιστικό Μανιφέστο» του  (άσε το «Κεφάλαιο»).

Όταν οι μεγαλοφυείς φέρονται ηλιθιωδώς τους αποκαλούμε –χαριτολογώντας- «αφηρημένους».

Το άκρον άωτον της αφηρημάδας, όπως διαζώζεται ανεκδοτολογικά, αφορά δύο από τους πιο μεγαλοφυείς ανθρώπους όλων των εποχών.

Ο πρώτος είναι ο Νεύτωνας (ο άνθρωπος που μας καταδίκασε να ζυγιζόμαστε κάθε μέρα).

Εκείνος αποφάσισε κάποια στιγμή -επειδή ήταν και λίγο μανιακός με την τάξη και τους νόμους- ότι ήθελε να ξέρει πόσο  α-κ-ρ-ι-β-ώ-ς  χρόνο χρειάζεται ένα αυγό για να γίνει τόσο σφιχτό όσο του άρεσε.

Έριξε, λοιπόν, το αυγό στο νερό και πήρε το ρολόι στο χέρι του (τότε ακόμα δεν είχε σκεφτεί κανείς να φτιάξει ρολόγια χειρός) για να μετράει το χρόνο.

Το άφησε να βράζει κοιτώντας τους δείκτες του ρολογιού του και ξεκίνησε να σκέφτεται μήλα.

Μόνο μετά από αρκετά λεπτά συνειδητοποίησε ότι... έβραζε το ρολόι του και κοιτούσε-κρατούσε το αυγό.

Ο Νεύτωνας ήταν ηλίθιος; Όχι βεβαίως. Απλά αφηρημένος.

Ο δεύτερος ήταν ο Τόμας Έντισον.

Αυτός ο τόσο εύστροφος και οργανωμένος άνθρωπος –δούλευε με 30 εφευρέσεις ταυτοχρόνως- πήγε μια μέρα να πληρώσει τους φόρους του (γιατί αυτούς πρέπει να τους πληρώνουν ακόμα και οι μεγαλοφυείς – στην Αμερική).

Όταν έφτασε μπροστά στο γκισέ ο υπάλληλος τον ρώτησε κάτι τόσο απλό: Το όνομα του!

Ο Έντισον δεν κατάφερε να το θυμηθεί και γύρισε ηττημένος στο εργαστήριο του.

Οπότε ως τώρα έχουμε τέσσερις κατηγορίες ηλιθίων: Τους κατ’ επίφαση ηλίθιους (ηθοποιοί). Τους μεγαλοφυείς ηλίθιους (αφηρημένοι). Τους ηλίθιους που νομίζουν ότι είναι έξυπνοι και χλευάζουν ή δέρνουν όλους όσοι είναι διαφορετικοί (γκάου). Και τους ηλίθιους που ήταν ευφυείς μέχρι που έκαναν ένα ηλίθιο –και μοιραίο- λάθος (οι βραβευμένοι).

Όμως οι απόλυτοι ηλίθιοι δεν είναι άλλοι από τους πολιτικούς και τους δισεκατομμυριούχους -που ελέγχουν τους πολιτικούς. Και σίγουρα το τιμητικό –για την προσφορά τους στην ανθρωπότητα- βραβείο darwin ανήκει σε αυτούς.

Γιατί -κοντόφθλμοι ως είναι- νομίζουν ότι η εξουσία και τα πλούτη τούς εξασφαλίζουν. Αλλά δεν μπορούν να καταλάβουν το αυτονόητο: Καταστρέφοντας αυτό τον πλανήτη (οικονομικά-κοινωνικά-οικολογικά) καταδικάζουν και τα γονίδια τους στον αφανισμό.

Αισθάνονται πολύ επιτυχημένοι και ευφυείς καθώς κάνουν μπάνιο στις ιδιωτικές τους παραλίες, μέχρι που να τους απαγάγουν κάποιες «ερυθρές ταξιαρχίες» ή να τους πνίξει το τσουνάμι της φτώχιας ή να ψάχνουν το υβριδικό αυτοκίνητο τους κάτω από τα παγόβουνα που αποκόλλησε η ανεξέλεγκτη ηλιθιότητα τους.

Μακάριοι, λοιπόν, οι πτωχοί τω πνεύματι και πλούσιοι τη τσέπη, μέχρι να αρχίσει να γελάει και να εξοργίζεται ο πλανήτης με αυτό το παράσιτο που αυτοαποκαλείται «ο κυρίαρχος της φύσης».

(Σας προτείνω να βρείτε και να διαβάσετε το «Μωρίας Εγκώμιον» του Έρασμου –ή Εράσμου. Είναι ένα μικρό σατιρικό βιβλίο που γράφτηκε πριν πεντακόσια χρόνια [!], αλλά είναι πάντα επίκαιρο. Ίσως γιατί η ηλιθιότητα είναι άπειρη, νυν και αεί, και εις του αιώνες των αιώνων...) 

Ο Γελωτοποιός