Και αν βγει κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, μετά τι;

Ζούμε μία ιστορική περίοδο τόσο για την Ελλάδα όσο και την Ευρώπη. Διακεκριμένοι οικονομολόγοι -όλων των ρευμάτων της οικονομικής σκέψης- ισχυρίζονται ότι η Ευρωζώνη δεν ειναι πλέον βιώσιμη. 


Η χώρα όπου μεγιστοποιούνται όλες οι αντιθέσεις του ευρωζωνικού οικονομικού συστήματος είναι η Ελλάδα, και σε εμάς είναι στραμμένη η προσοχή του παγκόσμιου κοινού. 


Μέσα σε αυτές τις συνθήκες ,και μετά από δύο χρόνια μιας κοινωνικά ανάλγητης αλλά και οικονομικά ανεπιτυχούς πολιτικής, τίθεται θέμα εξουσίας από τα αριστερά για πρώτη φορά μετά τον Εμφύλιο.
 
Η αύξηση της επιρροής της Αριστεράς είναι προφανώς απότοκο των μνημονιακών πολιτικών αλλα και της συνέπειας του χώρου. Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον πάντως να εξετάσουμε τα περιθώρια πολιτικής που μπορεί να ασκήσει μία αριστερή-αντιμνημονιακή κυβέρνηση στην ταραχώδη αυτή συγκυρία. 


Πράγματι, πριν από δύο χρόνια, μία αριστερή -και όχι μόνο- κυβέρνηση θα μπορούσε να είχε απορρίψει εξ αρχής τη "λύση" των μνημονίων και να απαιτούσε μία συνολική Ευρωπαϊκή λυση, που θα προάσπιζε τα συμφέροντα των εργαζομένων και των μικρομεσαίων κοινωνικών στρωμάτων. 


Αυτό θα το επιτύγχανε σχετικά εύκολα, απειλώντας με το χαρτί της στάσης πληρωμών του Ελληνικού Κράτους προς το εξωτερικό (ή και με έξοδο από την Ευρωζώνη), που σίγουρα θα οδηγούσε σε μία Ευρωπαϊκή -τουλάχιστον- κατάρρευση. Το μεγάλο ερώτημα είναι αν αυτά τα περιθώρια διαπραγμάτευσης υπάρχουν ακόμα σήμερα.
 
Σε αυτό το σημείο οι απόψεις συνεχίζουν να διίστανται. Εντούτοις, έχουν αρχίσει να...
πληθαίνουν οι φωνές που λενε ότι επέρχεται κατάρρευση του Ευρώ.


Μάλιστα οικονομολόγοι -όπως ο Γιάνης Βαρουφάκης-, που υποστήριξαν εξ αρχής μία τέτοια στάση της Ελλάδας που θα οδηγούσε σε ανακαθορισμό της Ευρωπαϊκής πολιτικής ώστε να σωθούν και η Ελλάδα και η Ευρώπη, λένε ότι η κρίση σε Ευρωπαϊκό επίπεδο πλέον έχει βαθύνει τόσο πολύ, που ακόμα και μία τέτοια αλλαγή πολιτικής δεν θα απέτρεπε την καταστροφή. 


Αν μια τέτοια εκτίμηση είναι αληθινή, τότε το έργο μιας αριστερής-αντιμνημονιακής κυβέρνησης δεν θα είναι καθόλου εύκολο. Θα υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο η απειλή και το "chicken game" να μην πιάσουν τόπο και να μας δείξουν την πόρτα εξόδου από την Ευρωζώνη -με το να σταματήσει η χρηματοδότηση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος απο την ΕΚΤ- ή στην "καλύτερη" περίπτωση να σταματήσουν την οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χρηματοδότηση προς το ελληνικό κράτος, παρέχοντας με ρευστότητα μόνον τις ελληνικές τράπεζες, ώστε να αποτραπεί ένα ευρωπαϊκό τραπεζικό ντόμινο. 


Σε αυτήν την περίπτωση η Ελλάδα μένει στην Ευρωζώνη -αν η ίδια το επιθυμεί- και το κράτος πρέπει να τα φέρει "βόλτα" μόνο του.
 
Δυστυχώς η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας είναι τραγική και είναι βέβαιο πως και στα δύο σενάρια θα υπάρξουν επώδυνες κοινωνικές συνέπειες μέχρι να ανορθωθεί (αν και όποτε γίνει αυτό) ο παραγωγικός ιστός της χώρας. 


Το βασικό πρόβλημα δεν είναι τόσο πολύ το πρωτογενές έλλειμα του κράτους -το οποίο είναι σε χαμηλά επίπεδα και με αποτελεσματικές πολιτικές μπορεί σχετικά εύκολα να μηδενιστεί-, όσο το εμπορικό έλλειμα (τρεχουσών συναλλαγών) της ελληνικής οικονομίας, αλλά και η ουσιαστική χρεωκοπία του τραπεζικού συστήματος. Αυτά τα στοιχεία δείχνουν πως χωρίς χρηματοδότηση η Ελλάδα θα ματώσει μέχρι να δει άσπρη μέρα.
 
Για να αποτρέψουμε ένα τέτοιο ενδεχόμενο -και έχοντας ως δεδομένο ότι η επιστροφή σε μνημόνιο δεν συνιστά λύση- η χώρα πρέπει να αξιοποιήσει τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις. 


Πρέπει να γίνουν ανοίγματα στη Ρωσία -η οποία προκειμένου να διευρύνει την επιρροή της στην Ευρώπη φαίνεται διατεθιμένη να παράσχει οικονομική "βοήθεια" για κάποιο διάστημα-, αλλα και σε χώρες τις Λατινικής Αμερικής που ακολουθούν μία εναλλακτική, ανεξάρτητη πολιτική και μπορούν να βοηθήσουν ιδιαίτερα σε ότι έχει να κάνει με θέματα ενεργειακής φύσης (πετρέλαιο). Θετικό είναι ότι ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ συνάντησε πρόσφατα το Ρώσο πρέσβη. 


Παράλληλα, είναι απαραίτητη η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας ώστε αφενός να ενισχυθεί το λαϊκό εισόδημα και αφετέρου να διασφαλιστεί ότι δεν θα ξαναγίνουμε έρμαιο "φίλιων δάνειων δυνάμεων". Προφανώς, αυτή η πολιτική πρέπει να έχει ως επίκεντρο την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών και να μην είναι επιβλαβής για το περιβάλλον.
 
Σε κάθε περίπτωση, αν σχηματιστεί κυβέρνηση με επίκεντρο τις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, θα πρέπει από την πρώτη στιγμή να εργαστεί για το λεγόμενο Plan B. Χωρίς την ύπαρξη -και τη δυνατότητα ρεαλιστικής εφαρμογής ανά πάσα στιγμή- αυτού του πλάνου, δεν μπορείς καν να διαπραγματευτείς με την Ε.Ε. και αυτό ευτυχώς φαίνεται να το έχει καταλάβει ο Α. Τσίπρας, αφού μίλησε για την αναγκαία συγκρότηση Plan B στην πρόσφατη συνέντευξη του από τον Σ. Κούλογλου στη ΝΕΤ.
 
Συμπερασματικά, ο δρόμος μάλλον δεν θα είναι στρωμένος με ροδοπέταλα σε περίπτωση σχηματισμού αριστερής-αντιμνημονιακής κυβέρνησης. Εκτός του ότι θα υπάρχουν αμέτρητες παγίδες, αλλά και τρικλοποδιές δυναμέων που ενδεχομένως σε πρώτη φάση να στηρίξουν την κυβέρνηση (ΔΗΜΑΡ), ίσως να μην υπάρχουν ευνοϊκές συνθήκες για μία επιτυχή διαπραγμάτευση με την Ε.Ε. 


Εκεί είναι το καθήκον της κοινωνίας -δηλαδή ημών των ιδίων- να εμποδίσει τη "δεξία" στροφή της πολιτικής της ηγεσίας. Πάντως τα έντονα ριζοσπαστικά και κινηματικά χαρακτηριστικά που έχουν αναπτυχθεί στον ΣΥΝ και στο ΣΥΡΙΖΑ συνολικά μάς επιτρέπουν να είμαστε αισιόδοξοι όσον αφορά ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Νομίζω πως αξίζει να στηρίξουμε το ΣΥΡΙΖΑ -έστω κριτικά- στις ερχόμενες εκλογές και να παλέψουμε για την κατάργηση του Μνημονίου και την καταγγελία της αποικιοκρατικής Δανειακής Σύμβασης.
 
Ας έχουμε υπ' όψιν πως σε περίπτωση νίκης του "φιλοευρωπαϊκού" κέντρο-ακροδεξιού μετώπου της ΝΔ και αν σχηματιστεί μνημονιακή κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, ο κοινωνικός όλεθρος θα είναι προ των πυλών και ο αγώνας που θα πρέπει να δώσουμε για να τον αποτρέψουμε θα είναι τιτάνιος -αν όχι ακατόρθωτος-.

του Νέστορα Νεστορίδη