σουφρώνω, δηλαδή τ' αρπάζω για να φέρω ψήφους...!!!

                                                              by N.Kimothoi


ΨΗΦΟΣ και ΨΗΦΟ-ΠΟΙΟΙ
Γράφει η Νότα Κυμοθόη 2012
http://kymothoenota.blogspot.com

Η λέξη "ψήφος" στη Δωρική ήταν "ψάφος",
στη διάλεκτο της νήσου Λέσβου "ψάφιγξ"
ή "λάιγξ" κι απαντάται και ως "ψάμμος"
από το "ψάω"= άμμος που προέρχεται
από τη χαλάρωση γης. 
Αλλά "ψάμμος ή ψάφμος"
όπως απαντάται στην Ιωνική και Αττική
γλώσσα για να γίνει αργότερα "ψήφος".


Αν ανατρέξουμε στην ετοιμολογία της λέξης
θα δούμε πως "ψήφος" ή "ψηφίς" είναι το
μικρό λιθαράκι ή χαλίκι με το οποίο λογάριαζαν
δηλαδή μετρούσαν...στην αρχαιότητα οι Έλληνες.
Απ΄εδώ και το δημιούργημα τέχνης "ψηφιδωτό"
φτιαγμένο με ψηφίδες, δηλαδή μικρά χαλίκια...
χρωματιστά.

Αλλά πως αυτό το μικρό χαλίκι
έφτασε να έχει στις ημέρες μας αυτή την έννοια
που σημαίνει "ψήφος" και ψηφο-φόρος
και να αποτελεί μέρος της απόφασης λαού για 
την εξουσία ενός κόμματος και την κυβέρνηση χώρας;


Παράγεται από το ρήμα "ψηφίζω" και σημαίνει λογαριάζω
κατά κυριολεξία, μετρώ με λιθαράκια. 
Απ' εδώ παράγεται και το λατινικό calculo και το αγγλικό
calculate που σημαίνει υπολογίζω, 
αλλά και το calculous που σημαίνει λιθώδης
αλλά και το calculus που σημαίνει διαφορετικός λογισμός...


Ο τρόπος λοιπόν οπού έριχναν τα μικρά λιθαράκια
μέσα σε ένα υδροδοχείο δηλαδή μια υδρία
 οπού στη συνέχεια ονομάστηκε "ψηφοδοχείο κάλπης"
από την "κάλπιν-ιδος" = αγγείο νερού κοινώς στάμνα.
Έτσι λοιπόν αυτή η "κάλπις" χρησίμευσε για να ρίχνουν
φήφους κι έχει καθιερωθεί ως σήμερα σε ένα ξύλινο
κιβώτιο, όπου οι ψήφοι είναι χαρτιά με ονόματα...


Στην αρχαιότητα αυτός οπού είχε δικαίωμα ψήφου
ονομαζόταν "ψηφιδοφόρος", δηλαδή έφερνε ψηφίδες,
είχε το δικαίωμα της ψήφου, ήταν ψηφοφόρος.


Στην αρχαιότητα υπήρχε το επάγγελμα του ψηφο-ποιού
δηλαδή εκείνου οπού κατασκεύαζε τις ψηφίδες
κι αργότερα σε μια περίοδο διαφθοράς
ψηφο-ποιός ήταν εκείνος που εξαγόραζε ψήφους
δηλαδή δωροδοκούσε κι εξοικονομούσε ψήφους...


Στις ημέρες μας αυτό έγινε "ρουσφέτι"...


Από την αρχαία Αθήνα μέχρι τις ημέρες μας
πόσο αλήθεια έχει αλλάξει η ζωή;


Σήμερα το 2012 χρησιμοποιείται
ως τρόπος ψηφίσματος αυτός των αρχαίων Ελλήνων
κι αντί για λιθαράκια χρωματιστά,
είναι χαρτάκια με τα διακριτικά χρώματος
των κομμάτων και τα ονόματα των υποψηφίων...


Ψηφοφόρος είναι εκείνος οπού την "ψήφον φέρει"
δηλαδή κουβαλάει το λιθαράκι του και το ρίχνει
μέσα στην υδρία ή κάλπιν...


Από εδώ παράγεται και το λατινικό suffragium
και από εδώ είναι και τα...σουφρώνω, 
δηλαδή τ' αρπάζω για να φέρω ψήφους...


Αλλά απ΄ ότι μελετώ, βλέπω πως η ψήφος
χρησιμοποιείτο στις δίκες
ενώ στην εκλογή αρχόντων τα κουκιά
κι από εδώ είναι και η φράση :
"πόσα κουκιά έπιασε" ο τάδε...
Αλλά "ψήφος" ονομάζεται και ο τόπος
όπου διεξάγεται η ψηφοφορία...


Απ' την ίδια ρίζα είναι και το "ψήφισμα"
αλλά και το "ψηφίζω" που αργότερα έγινε
απόφαση της "Εκκλησίας του Δήμου" κι
απόκτησε μορφή νόμου.
(Νότα Κυμοθόη, από το βιβλίο μου: Το Λ των λέξεων και του Λόγου)