Το Βατερλό των media...

Όσοι περιμένουν την κατάρρευση στον χώρου του Τύπου, είναι αλήθεια, ότι δεν θα χρειαστεί να περιμένουν και πολύ.

 Η «Ελευθεροτυπία» αντικρίζει τις πύλες του «άλλου κόσμου». 

Το ALTER να έχει πρακτικά κλείσει ενώ οι ιδιοκτήτες του βρίσκονται κοντά στα «σίδερα» (και οι εργαζόμενο στα κάγκελα) απειλώντας το μισό και πλέον μιντιακό σύστημα των διαφημιστικών.

 Στον ΔΟΛ ανακοινώθηκαν νέες περικοπές αποδοχών, ενώ  στο κραταιό (κρατικο ! ) MEGA είναι κοινό μυστικό η απόφαση για την επικειμένη συγχώνευση τμημάτων και προγράμματος με το STAR.

 Αυτά είναι λίγα από τα νέα που ακολουθούν το κλείσιμο μιας σειρά εφημερίδων όπως η Απογευματινή, ο Ελεύθερος, το VETO, και η φυτοζωία πολλών άλλων όπως η Εξπρές, αλλά και αναμονή του λουκέτου σε όλον τον έντυπο οικονομικό τύπο μόλις γίνει πράξη η άρση της υποχρεωτικής δημοσίευσης των ισολογισμών.

Οι περισσότερες εφημερίδες, σκιά πλέον των καλών εποχών αλλά και τους ίδιου τους του εαυτού, είναι υπερχρεωμένες και απειλούνται με λουκέτο.

 Κάτι που αντικατοπτρίζεται και καθημερινά στις εκδόσεις τους. Έχουν προηγηθεί λουκέτα ιστορικών τίτλων, όπως της Απογευματινής, του Ελεύθερου Τύπου (της Γιάννας Αγγελοπούλου), της καθημερινής έκδοσης του Βήματος, αλλά η ανησυχία εστιάζεται σε αυτά που έρχονται.

Τα κανάλια, πίσω από το γκλάμορ των υπερπροβεβλημάνων παρουσιαστών, μετράνε τις ζημιές με τα εκατομμύρια, λόγω του τέλους της εποχής στη διαφημιστική δαπάνη.

 Και βέβαια το γύρισμα στα...

φτηνά σίριαλ από την Τουρκία και τη Λατινική Αμερική δεν σώζει την κατάσταση. Τα ραδιόφωνα, με ελάχιστες εξαιρέσεις παίζουν πλέιλιστ. Έτσι, οι περισσότεροι ιδιοκτήτες μέσων «το γυρνάνε» πλέον στα λεγόμενα online media (portals, web radios και TV, κλπ.) όπου και πάλι όμως αρχίζουν να μαζεύονται πολλοί για τη διαφήμιση που υπάρχει.

Αν θυμάστε πριν τρία χρόνια όλες οι σοβαρές κυριακάτικες εκδόσεις είχαν τουλάχιστον έξι ολοσέλιδα αυτοκινήτων. Σήμερα δεν έχουν σχεδόν κανένα…

Η πίεση που ασκεί διπλά το μνημόνιο (μείωση διαφήμισης και συμπίεση των αποτελεσμάτων των εταιριών) στα ΜΜΕ, ξεγυμνώνει τον κλάδο που άρχισε να γιγαντώνεται στα τέλη της δεκαετίας του ’80, «παρακολουθώντας» την εξέλιξη του ελληνικού ονείρου.

 Εξελικτικά, ο σεμνός (αλλά δυναμικός και πάντα πολιτικά παρεμβατικός) ελληνικός Τύπος έγινε χολυγουντιανή υπερπαραγωγή. Με εταιρίες - κολοσσούς, διευθυντικά στελέχη που ανταγωνίζονταν  τους πιο καλοπληρωμένους πολυεθνικάριους και αμοιβές που θα ζήλευαν στο Μανχάταν.

 Δεν ήταν βέβαια μόνο ο μεγαλοϊδεατισμός  των εκδοτών. Πίσω απ όλα αυτά, υπήρχε η διαπλοκή που στηρίξει την ελληνική ανάπτυξη της δεκαετίας 1995 - 2004. Αυτή ήταν που δημιούργησε τόσα πολλά ΜΜΕ σε μια τόσο μικρή χώρα. Αυτή ήταν που τα στήριξε για να την εξυπηρετούν.

 Και τώρα που η διαπλοκή δεν έχει ιδιαίτερο αντικείμενο στην Ελλάδα (αφού τα δημόσια έργα και προγράμματα τελείωσαν οριστικά, και το χρεωκοπημένο ελληνικό δημόσιο δεν έχει ταμείο για να πληρώνει) αποσύρεται, αφήνοντας τα «μέσα» που την εξυπηρέτησαν στον αέρα. Μαζί με τους εργαζόμενους που πίστεψαν σε ένα επάγγελμα – σημαία ευκαιρίας.

Σήμερα η πραγματικότητα ξεγυμνώνει: Ζημιές ύψους 91 εκατ. ευρώ, οι οποίες είναι μεγαλύτερες από εκείνες της αντίστοιχης χρονικής περιόδου του 2010 κατά 45%, κατέγραψαν την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2011 οι πέντε μεγαλύτεροι, εισηγμένοι στο χρηματιστήριο Αθηνών επιχειρηματικοί όμιλοι έκδοσης εφημερίδων και περιοδικών, καθώς έχασαν περί το 28% των εσόδων τους.

Η συνέχιση της πτώσης των κυκλοφοριών των εντύπων και των διαφημιστικών εσόδων, οδήγησαν στην εμφάνιση υψηλότερων ζημιών και την επιδείνωση των δεικτών γενικής και άμεσης ρευστότητας. Κυρίως, όμως στη διόγκωση της δανειακής επιβάρυνσης.

Σύμφωνα με τις τριμηνιαίες οικονομικές καταστάσεις τους, οι εταιρείες Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη (ΔΟΛ), Πήγασος, Η Καθημερινή, Αττικές Εκδόσεις και Χ. Κ. Τεγόπουλος, οι οποίες αποτελούν τις πέντε μεγαλύτερες βάσει εσόδων, εισηγμένες στο χρηματιστήριο Αθηνών επιχειρήσεις του κλάδου, την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουνίου 2011 πραγματοποίησαν, από κοινού με τις θυγατρικές τους, συνολικές πωλήσεις ύψους 311,9 εκατ. ευρώ, μειωμένες έναντι της ίδιας χρονικής περιόδου του 2010 (435,5 εκατ. ευρώ) κατά 28,4%, εν μέρει λόγω της εκποίησης σειράς δραστηριοτήτων και του συνακόλουθου περιορισμού του αριθμού των ενοποιούμενων επιχειρήσεων.

Αν και τα αποτελέσματά τους προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων εμφάνισαν μικρή βελτίωση λόγω αυξημένων έκτακτων εσόδων και μειωμένων αντίστοιχων επιβαρύνσεων, η τάση γράφει καθαρά επιδείνωση:

1. Στα αποτελέσματα προ φόρων κατά 20,5 εκατ. ευρώ (-88,2 εκατ. ευρώ από -67,7 εκατ. ευρώ). Η ποσοστιαία αύξηση των ζημιών προ φόρων είναι 30,4%.

2. Στα καθαρά αποτελέσματα συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων μειοψηφίας, κατά 28,1 εκατ. ευρώ (-91 εκατ. ευρώ από -62,9 εκατ. ευρώ). Η ποσοστιαία αύξηση των ενοποιημένων καθαρών ζημιών είναι 44,7%.

3. Στα καθαρά αποτελέσματα, αφαιρουμένων των δικαιωμάτων μειοψηφίας, κατά 28,2 εκατ. ευρώ (-89,8 εκατ. ευρώ από -61,6 εκατ. ευρώ). Η ποσοστιαία αύξηση των καθαρών ζημιών που αναλογούν στις μητρικές εταιρείες ανέρχεται σε 45,7%.

4. Το μεικτό περιθώριο συρρικνώθηκε από το 21,8% στο 20,1%.

5. Τα συνολικά ίδια κεφάλαια των πέντε ομίλων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων μειοψηφίας, περιορίστηκαν λόγω των αυξημένων ζημιών στο επίπεδο των 140,7 εκατ. ευρώ και αντιστοιχούν πλέον στο 18,2% του συνόλου των απασχολουμένων κεφαλαίων, ύψους 774,3 εκατ. ευρώ.

Αν δούμε αναλυτικά τι κατέγραψαν στο εννεάμηνο οι πέντε μεγάλοι όμιλοι, αντιλαμβανόμαστε και το μέγεθος του προβλήματος:

ΔΟΛ: Ζημιά 33,2 εκατ. ευρώ

Η εταιρεία ΔΟΛ σε ενοποιημένη βάση πραγματοποίησε πωλήσεις ύψους 100,3 εκατ. ευρώ, μειωμένες έναντι του 2010 (149,9 εκατ. ευρώ) κατά 33,1%. Εξαιρουμένων των δραστηριοτήτων που έχουν διακοπεί, η μείωση είναι 24,8%. Κατέγραψε EBITDA -22,7 εκατ. ευρώ, κέρδη προ φόρων -32,9 εκατ. ευρώ, καθαρά κέρδη -33,24 εκατ. ευρώ και μετά τους φόρους και τα δικαιώματα μειοψηφίας καθαρά κέρδη -32,4 εκατ. ευρώ (έναντι -29,4 εκατ. ευρώ).Τα ίδια κεφάλαια του ομίλου έγιναν αρνητικά (-10,8 εκατ. ευρώ), ενώ το ενεργητικό ανήλθε σε 208,7 εκατ. ευρώ.

Πήγασος: Ζημιά 25,6 εκατ. ευρώ

Η εταιρεία Πήγασος σε ενοποιημένη βάση πραγματοποίησε πωλήσεις ύψους 86,3 εκατ. ευρώ, μειωμένες έναντι του 2010 (128,2 εκατ. ευρώ) κατά 32,7%, λόγω και της ρευστοποίησης, εν τω μεταξύ, συμμετοχών της σε άλλες εταιρείες.

Κατέγραψε EBITDA -9,6 εκατ. ευρώ, κέρδη προ φόρων -28,7 εκατ. ευρώ, καθαρά κέρδη -25,6 εκατ. ευρώ και μετά τους φόρους και τα δικαιώματα μειοψηφίας καθαρά κέρδη -25,4 εκατ. ευρώ (έναντι -17,5 εκατ. ευρώ. Τα ίδια κεφάλαια του ομίλου περιορίστηκαν σε 40,5 εκατ. ευρώ και αναλογούν στο 16,8% του συνόλου των απασχολουμένων κεφαλαίων (241,5 εκατ. ευρώ).

Καθημερινή: Ζημιά 10,4 εκατ. ευρώ

Η εταιρεία Η Καθημερινή σε ενοποιημένη βάση πραγματοποίησε πωλήσεις ύψους 47,7 εκατ. ευρώ, μειωμένες έναντι του 2010 (61,8 εκατ. ευρώ) κατά 23% - εν μέρει λόγω ρευστοποίησης μεριδίου σε άλλη επιχείρηση. Κατέγραψε EBITDA -5,3 εκατ. ευρώ, κέρδη προ φόρων -10,1 εκατ. ευρώ, καθαρά κέρδη -10,4 εκατ. ευρώ και μετά τους φόρους και τα δικαιώματα μειοψηφίας καθαρά κέρδη -10,2 εκατ. ευρώ (έναντι κέρδους 1,7 εκατ. ευρώ). Τα ίδια κεφάλαια του ομίλου (99,3 εκατ. ευρώ) αντιστοιχούν στο 54,1% του συνόλου των απασχολουμένων κεφαλαίων (182,4 εκατ. ευρώ).

Αττικές Εκδόσεις: Ζημιά 0,2 εκατ. ευρώ

Η εταιρεία Αττικές Εκδόσεις, η οποία διεύρυνε τις συμμετοχές της σε ραδιοφωνικούς σταθμούς, σε ενοποιημένη βάση πραγματοποίησε πωλήσεις ύψους 45,2 εκατ. ευρώ, μειωμένες έναντι του 2010 (48,2 εκατ. ευρώ) κατά 6,3%.

Κατέγραψε EBITDA +1,6 εκατ. ευρώ, κέρδη προ φόρων +0,5 εκατ. ευρώ, καθαρά κέρδη -0,2 εκατ. ευρώ και μετά τους φόρους και τα δικαιώματα μειοψηφίας καθαρά κέρδη -0,3 εκατ. ευρώ (έναντι -1,4 εκατ. ευρώ). Τα ίδια κεφάλαια του ομίλου (4 εκατ. ευρώ) αντιστοιχούν στο 8,2% του συνόλου των απασχολουμένων κεφαλαίων (49,3 εκατ. ευρώ).

Χ. Κ. Τεγόπουλος: Ζημιά 21,5 εκατ. ευρώ

Η εταιρεία Χ. Κ. Τεγόπουλος σε ενοποιημένη βάση πραγματοποίησε πωλήσεις ύψους 32,5 εκατ. ευρώ, μειωμένες έναντι του 2010 (47,4 εκατ. ευρώ) κατά 31,5%. Κατέγραψε EBITDA -13,9 εκατ. ευρώ, κέρδη προ φόρων -17 εκατ. ευρώ, καθαρά κέρδη -21,5 εκατ. ευρώ και κέρδη μετά τους φόρους και τα δικαιώματα μειοψηφίας επίσης -21,5 εκατ. ευρώ (έναντι -15,3 εκατ. ευρώ).

Τα ίδια κεφάλαια του ομίλου (8 εκατ. ευρώ) αντιστοιχούν στο 8,6% του συνόλου των απασχολουμένων κεφαλαίων (92,4 εκατ. ευρώ).

Ήδη το 2011 ο χώρος του Τύπου μετρά περί τις 1.000 χαμένες θέσεις εργασίας, αλλά κυρίως την ελαστικοποίηση των όρων εργασίας, για τουλάχιστον 3.000 επαγγελματίες με τα μπλοκάκια και την ανασφάλιστη απασχόληση να έχουν τον κύριο λόγο στο επάγγελμα που κάποτε ήταν η πρώτη επιλογή των φοιτητών.

Και μόλις το 2012 οι εξελίξεις στον χώρο ολοκληρωθούν η απώλεια στις θέσεις εργασίες θα είναι πολλαπλάσια…

Του Αλέξανδρου Μερκούριου