Καπετάν Κεμάλ ήταν το ψευδώνυμο Τούρκου αριστερού αγωνιστή (πραγματικό όνομα Μιχρί Μπελί), Με το ψευδώνυμο αυτό έγινε γνωστός στην Ελληνική Θράκη, όπου πολέμησε στο πλευρό των ανταρτών στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου (από τις 5 Απριλίου 1947 μέχρι το καλοκαίρι του 1949). Ο Μιχρί Μπελί γεννήθηκε το 1916 στη Σηλυβρία της ανατολικής Θράκης και πέθανε τον Αύγουστο του 2011 στην Κωνσταντινούπολη.
Τόσο η ελληνική αριστερά όσο και η εγχώρια τουρκική ακροδεξιά (εντός και εκτός Θράκης), για διαφορετικούς λόγους η κάθε μια, προέβαλαν και αξιοποίησαν την εμβληματική προσωπικότητα. Μάλιστα σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε προ λίγων ετών στην Κομοτηνή, στην αίθουσα της εκδήλωσης συναντήθηκαν χριστιανοί αριστεροί και μουσουλμάνοι εθνικιστές της Κομοτηνής. Η παράδοξη αυτή συνεύρεση είναι μόνιμη και αναδεικνύει την ιδεολογική τύφλωση της αριστεράς, η οποία …ηδονίζεται και μόνο στην ιδιότητα του μειονοτικού πολίτη, ασχέτως εάν αυτός είναι στοιχείο ανωμαλίας, εθνικιστής και επικίνδυνος για την ομαλή συμβίωση στη Θράκη.
Ο καπετάν Κεμάλ, υπήρξε πράγματι ένας γνήσιος δημοκράτης ο οποίος υπέφερε άπειρες διώξεις σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Ενσάρκωσε στην πράξη το όραμα της ελληνοτουρκικής φιλίας και ακολούθησε το όραμα του Ρήγα Βελεστινλή.
Για αυτό τον τιμούμε και εμείς. Εκείνο όμως που περισσότερο από όλα μας εξέπληξε είναι οι μαρτυρίες που κατέγραψε στο βιβλίο του «Αντάρτικες αναμνήσεις. Μαρτυρίες από τον ελληνικό εμφύλιο. Αυτά που είπε ο Ρήγας», το οποίο εκδόθηκε από διαφορετικούς εκδοτικούς οίκους στην Τουρκία. Στην Ελλάδα μεταφράστηκε και κυκλοφόρησε και από τις εκδόσεις Telos to 2009.
Ο Καπετάν Κεμάλ με μεγάλη ειλικρίνεια και αθωότητα κάνει πολλές αναφορές στους Πομάκους της Θράκης, όπως τους γνώρισε την εποχή εκείνη και μας διασώζει στοιχεία σπουδαίας ιστορικής, ιδεολογικής και ανθρωπολογικής σημασίας. Ο ίδιος ενδιαφέρθηκε και για την...
Πομακική γλώσσα, η οποία τότε ήταν ζωντανή στην περιοχή της οροσειράς της Ροδόπης, πριν ο τουρκικός εθνικισμός σε αγαστή συνεργασία με τους έλληνες εγχώριους πολιτικάντηδες, ξεριζώσουν τη γλώσσα μας. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι ουδέποτε η ελληνική αριστερά σε οποιαδήποτε έκφρασή της, δεν ψέλισε ούτε μία κουβέντα για τη πολιτισμική γενοκτονία μας. Σε αντίθεση βέβαια με τον Καπετάν Κεμάλ, ο οποίος είχε ξεκινήσει τη σύνταξη και πομακικού αναγνωστικού και λεξικού για την καταγραφή της πομακικής γλώσσας…
Στη μνήμη του πρόσφατα αποβιώσαντος Μιχρί Μπελί, προβλήθηκε σε επανάληψη στην ΕΤ1 (20.8.2011, 18.30΄), ντοκυμαντέρ του Φώτου Πολίτη με θέμα τη δράση του Καπετάν Κεμάλ. Από εκεί πληροφορηθήκαμε ότι μαζί με τους συντρόφους του συγκέντρωναν Πομακικές λέξεις από τους κατοίκους της Οργάνης και του Κέχρου, για την συγγραφή Πομακικού Αλφαβηταρίου. Ο τραυματισμός του όμως και η αναχώρησή του για την Τουρκία (καλοκαίρι 1949), διέκοψαν την προσπάθεια συγγραφής του πρώτου Αναγνωστικού της Πομακικής. Η μοίρα ήθελε το πρώτο Αλφαβητάρι της Πομακικής να συγγραφεί μισό αιώνα μετά, το 1997 από μέλη του Κέντρου Πομακικών Ερευνών στην Κομοτηνή.
Από την ελληνική μετάφραση του βιβλίου του Μιχρί Μπελί (Καπετάν Κεμάλ, Aναμνήσεις από τον Eλληνικό Eμφύλιο) σταχυολογούμε ορισμένες από τις αναφορές στους Πομάκους της Ελληνικής Θράκης και ιδιαίτερα των Πομακοχωριών του νομού Ροδόπης (Οργάνης και Κέχρου):
«Η Ροδόπ
η είναι μια οροσειρά…Ψηλά, κοντά στις βουνοκορφές, βρίσκονται τα Πομάκικα χωριά, και πιο κάτω, στις πλαγιές και στα ριζά, στον κάμπο, τα Τούρκικα και τα Ελληνικά. Στα μουσουλμανικά χωριά του κάμπου, οι κάτοικοι είναι κυρίως σουνίτες, ενώ όσο ανεβαίνεις προς τα πάνω, συναντάς και αλεβίτες…η κουλτούρα του ορεινού κατοίκου είναι εντελώς διαφορετική. Ακόμα και η περπατησιά είναι διαφορετική. Από αυτήν καταλάβαινες τον Πομάκο…Ψηλά σε ένα από εκείνα τα χωριά την Άνω Βυρσίνη (Χατζήορέν), ζούσε ο Εμίν Αγάς…Οι Πομάκοι είναι ωραία φυλή, έξυπνη, προικισμένη…Οι Τούρκοι τους θεωρούσαν βουλγαρόσπορους επειδή η γλώσσα τους είναι σλάβικη, οι Έλληνες και οι Βούλγαροι τους καταφρονούσαν επειδή ήταν μουσουλμάνοι… Ακόμα και αν ήταν Πομάκοι με σλαβική καταγωγή, ακόμα και αν η μητρική τους γλώσσα ήταν σλαβική…δεν στάλθηκαν στη Βουλγαρία ούτε παιδιά Τούρκων, ούτε Πομάκων…Ο Χασάν ήταν Πομάκος χωρικός στην ηλικία μου…στην Οργάνη (Χέμετλι) ήρθαν να γράψουν τα παιδιά…Στον Κέχρο (Μεχρικόζ) το Λαϊκό Δικαστήριο δίκασε έναν νεαρό…Εφημερίδα για τους Τούρκους και τους Πομάκους…Αυτή ήταν η μοίρα των Πομάκων. Έτσι ήταν και επί Οθωμανικής αυτοκρατορίας…Τους Πομάκους που είναι σλαβικό φύλο και μιλούν σλαβική γλώσσα, οι βούλγαροι φασίστες τους θεωρούσαν τουρκόσπορους επειδή ήταν μουσουλμάνοι και τους καταπίεζαν.Οι Τούρκοι δεν τους θεώρησαν ποτέ δικούς τους…».
η είναι μια οροσειρά…Ψηλά, κοντά στις βουνοκορφές, βρίσκονται τα Πομάκικα χωριά, και πιο κάτω, στις πλαγιές και στα ριζά, στον κάμπο, τα Τούρκικα και τα Ελληνικά. Στα μουσουλμανικά χωριά του κάμπου, οι κάτοικοι είναι κυρίως σουνίτες, ενώ όσο ανεβαίνεις προς τα πάνω, συναντάς και αλεβίτες…η κουλτούρα του ορεινού κατοίκου είναι εντελώς διαφορετική. Ακόμα και η περπατησιά είναι διαφορετική. Από αυτήν καταλάβαινες τον Πομάκο…Ψηλά σε ένα από εκείνα τα χωριά την Άνω Βυρσίνη (Χατζήορέν), ζούσε ο Εμίν Αγάς…Οι Πομάκοι είναι ωραία φυλή, έξυπνη, προικισμένη…Οι Τούρκοι τους θεωρούσαν βουλγαρόσπορους επειδή η γλώσσα τους είναι σλάβικη, οι Έλληνες και οι Βούλγαροι τους καταφρονούσαν επειδή ήταν μουσουλμάνοι… Ακόμα και αν ήταν Πομάκοι με σλαβική καταγωγή, ακόμα και αν η μητρική τους γλώσσα ήταν σλαβική…δεν στάλθηκαν στη Βουλγαρία ούτε παιδιά Τούρκων, ούτε Πομάκων…Ο Χασάν ήταν Πομάκος χωρικός στην ηλικία μου…στην Οργάνη (Χέμετλι) ήρθαν να γράψουν τα παιδιά…Στον Κέχρο (Μεχρικόζ) το Λαϊκό Δικαστήριο δίκασε έναν νεαρό…Εφημερίδα για τους Τούρκους και τους Πομάκους…Αυτή ήταν η μοίρα των Πομάκων. Έτσι ήταν και επί Οθωμανικής αυτοκρατορίας…Τους Πομάκους που είναι σλαβικό φύλο και μιλούν σλαβική γλώσσα, οι βούλγαροι φασίστες τους θεωρούσαν τουρκόσπορους επειδή ήταν μουσουλμάνοι και τους καταπίεζαν.Οι Τούρκοι δεν τους θεώρησαν ποτέ δικούς τους…».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Υβριστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται...Επίσης χρησιμοποιήστε ελληνική γραφή για να αναρτηθούν τα σχόλιά σας.