8 Απρ 2011

Μερικές γενικότερες σκέψεις με αφορμή την "άνοδο του χρυσού"




Κι άλλο ρεκόρ για το χρυσό (και το ασήμι). Επειδή όμως εδώ και χρόνια έχουμε εξηγήσει τι γίνεται (όσο καλύτερα μπορούμε τέλος πάντων), θα ασχοληθώ αυτή τη φορά με το εξής θέμα:

Παρατηρώ αυτές τις μέρες τα διάφορα media, και όλα σχεδόν παρουσιάζουν "μηχανικά" την είδηση, όπως "μηχανικά" παρουσίαζαν βέβαια και την είδηση της "πτώσης" του χρυσού πριν 1-2 μήνες, και όπως "μηχανικά" παρουσιάζουν σχεδόν τα πάντα, χωρίς να εξηγούν το λόγο που γίνεται ότι γίνεται, και -κυρίως- χωρίς καν να το ψάχνουν και ιδιαίτερα.

Βλέπω και τον κόσμο - δεν ξέρει τι να κάνει και προς τα που να κινηθεί. Και εννοείται ότι δεν είναι μόνο το θέμα του χρυσού-αποταμιεύσεων, κτλ, αυτό είναι το λιγότερο. Πρόκειται για ένα ευρύτερο πρόβλημα, που έχει να κάνει με το ότι ο κόσμος δε μπορεί να αντιληφθεί βασικά πράγματα σχετικά με το "πως λειτουρεγεί ο κόσμος".

Δε χρειάζεται ίσως να γίνουν όλοι "γκουρού" της παγκόσμιας οικονομίας ή της πολιτικής - άλλωστε, ποιος είναι αλάνθαστος και ποιος τα ξέρει όλα; Κανένας.

Ωστόσο, εδώ μιλάμε για βασικές γνώσεις - για παράδειγμα:...

1) Ο κόσμος είναι χωρισμένος σε εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενους, που εκ φύσεως έχουν αντίθετα συμφέροντα, και άρα βρίσκονται σε διαρκή πόλεμο μεταξύ τους. Όποιος αρνείται ότι οι ανθρώπινες κοινωνίες είναι διχασμένες κατ' αυτόν τον τρόπο είναι ανιστόρητα "εκτός τόπου και χρόνου" ή μιλάει "εκ του πονηρού".

2) Οι σύγχρονοι εκμετάλλευτές, αυτοί που κατέχουν τα μέσα παραγωγής, εκμεταλλεύονται τους εργάτες, αυτούς που παράγουν χωρίς να τους ανήκουν τα μέσα παραγωγής. Η εκμετάλλευση αυτή έγκειται στο ότι αποσπούν, χωρίς να πληρώνουν, ένα μέρος από τον πλούτο που παράγει ο εργάτης (για να το πούμε απλά, ο εργάτης πληρώνεται πχ 1000 ευρώ, αλλά παράγει πλούτο 1200 ευρώ ->200 ευρώ κέρδος για τον κεφαλαιοκράτη, άντε 150 ευρώ αν αφαιρέσουμε τα διάφορα "λειτουργικά έξοδα" της επιχείρησης, κτλ).

3) Στην προσπάθεια τους να αυξήσουν την εκμετάλλευση, οι κεφαλαιοκράτες έχουν δύο τρόπους: Είτε θα πρέπει να αυξήσουν τα ωράρια, να μειώσουν τους μισθούς, κτλ, είτε θα πρέπει να αυξήσουν την παραγωγικότητα των εργατών (πχ ενσωματώνοντας και εκπαιδεύοντας νέες τεχνολογίες στους εργάτες, κτλ)

4) Ειδικά μετά την ενσωμάτωση της Κίνας στην παγκόσμια αγορά που δημιουργήθηκε όταν πλέον έπεσε και το "Ανατολικό μπλοκ", το κεφάλαιο βρήκε στις χώρες αυτές άφθονους εργάτες που εργάζονταν για χαμηλότερους μισθούς. Έτσι, μπόρεσε να αυξήσει κατά πολύ την εκμετάλλευση, κάτι που αποτελεί το διαρκή στόχο του, μεταφέροντας τα μέσα παραγωγής (τα οποία ελέγχει) στις χώρες αυτές. Και πλέον αρνείται να κάνει παραγωγή στη Δύση, τουλάχιστον όχι μέχρι να "κινεζοποιηθεί" και αυτή.

5) Ο παραγωγικός ιστός της Δύσης έχει αποσαθρωθεί (ως συνέπεια του (4)). Ο λόγος που έως τώρα αυτό δεν είχε γίνει ιδιαίτερα αισθητό, είναι πως το τραπεζικό κεφάλαιο γιγαντώθηκε, προσφέροντας ρευστότητα (δάνεια) σε σημείο-ρεκόρ, προκειμένου να δημιουργηθούν επιχειρήσεις (επιχειρηματικά δάνεια), να χτιστούν σπίτια (στεγαστικά δάνεια), να κάνουν εισαγωγές από τις χώρες τις Ασίας οι δυτικές χώρες (δάνεια σε κράτη), κτλ, κτλ, κτλ.

6) Οι τράπεζες δε δίνουν δάνεια για την ψυχή της μάνας τους. Τα δίνουν με τόκο, και αν δεν εισπράξουν, τότε κάνουν ότι κάνει ο κάθε τοκογλύφος σε μια τέτοια περίπτωση (έστω και με πιο συγκεκαλλυμένο ίσως τρόπο).

7) Αν όμως ο δανειολήπτης δε μπορεί να αποπληρώσει όλα όσα του ζητά ο τοκογλύφος, τότε όσο και να τον πλακώσει στο ξύλο ο τοκογλύφος, τα λεφτά που ζητάει δε θα τα πάρει. Θα πάρει ότι μπορεί βέβαια, θα προσπαθήσει να "πάρει και τα σώβρακα" του δανειολήπτη, αλλά και πάλι δε θα πάρει όλα όσα ζητάει (διότι δεν υπάρχουν, ο δανειολήπτης δεν τα έχει).

8) Αν ο τοκογλύφος όμως δε μπορεί να εισπράξει όλα όσα περίμενε, τότε αποκτά πρόβλημα, ειδικά αν έχει δώσει σε δάνεια περισσότερα λεφτά απ' ότι κατέχει και ο ίδιος στο χρηματοκιβώτιο του. Οι τράπεζες έχουν αυτό το πρόβλημα - είναι χρεωκοπημένες.

9) Επειδή ακριβώς είναι χρεωκοπημένες (στις ΗΠΑ έχουν ήδη κλείσει πάνω από 300 τράπεζες, με πιο γνωστή περίπτωση αυτή της Λέμαν Μπρόδερς), αρχίζουν να κλέβουν από παντού, προκειμένου να καλύψουν τις τρύπες του προυπολογισμού τους. Με τη βοήθεια των κυβερνήσεων των κρατών, ή άλλων υπερεθνικών ιδρυμάτων (πχ ΔΝΤ, ΕΚΤ, κτλ) έχουν ήδη αρπάξει τρισεκατομμύρια, και συνεχίζουν. Και δε θα σταματήσουν αν δε σταματηθούν, διότι αν σταματήσουν χρεωκοπούν. Είναι δηλαδή "ζήτημα ζωής και θανάτου", ζήτημα επιβίωσης για αυτές.

10) Επειδή όλα αυτά τα ποσά που ζητούν οι τράπεζες είναι τεράστια (ας μην ξεχνάμε ότι είχαν γιγαντωθεί - πχ μόνο μία τράπεζα, η JP Morgan έχει παράγωγα συνολικού ύψους μεγαλύτερου από το ΑΕΠ όλης της γης), δεν αρκούν τα λεφτά που αρπάζουν οι κυβερνήσεις από το ρήμαγμα των εργατών, που γίνεται στα πλαίσια της κινεζοποίησης τους. Γι' αυτό και τα κράτη τυπώνουν χρήμα, πληθωρίζοντας τα νομίσματα τους, και μετά δίνουν αυτό το "φρέσκο" χρήμα στις τράπεζες.

11) Επειδή πληθωρίζουν το νόμισμα, η αξία του μειώνεται (υποτίμηση). Όμως, το νόμισμα είναι εκτός από μέσο συναλλαγών και μέσο αποθήκευσης του πλούτου. Αν υποτιμάται διαρκώς, τότε ειδικά αυτοί που έχουν πολύ πλούτο και θέλουν να τον αποθηκεύσουν, καταλήγουν στην πιο διαχρονική αποθήκη του πλούτου, δηλαδή το χρυσό, που μένει σταθερός (γι' αυτό και μάλλον έχουμε μια πτώση των νομισμάτων, και όχι μια "άνοδο του χρυσού", όπως συνήθως την αποκαλούν, για να μην πάρει χαμπάρι ο κόσμος τι ακριβώς γίνεται).

12) Ειδικά το δολάριο, που είναι το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, πέφτει, με τις ΗΠΑ να τυπώνουν διαρκώς πληθωριστικό χρήμα, αμφισβητείται η θέση του, και ήδη πετρελαιάδες όπως ο Αχμαντινετζάνε ζητούν να μην πληρώνονται αποκλειστικά σε δολάρια, όπως ισχύει ως τώρα. Στην λεγόμενη "πετρελαική κρίση" του 1973 άλλωστε, που ξέσπασε λίγο μετά την κατάργηση του κανόνα του χρυσού, προκειμένου οι ΗΠΑ να τυπώνουν ελεύθερα όσα δολάρια ήθελαν, οι πετρελαιάδες είχαν σταματήσει να πουλάνε πετρέλαιο, αν η Δύση δεν τους πλήρωνε σε χρυσό. Παρόμοια κατάληξη μπορεί να δούμε και στο σήμερα. Μην ξεγελιέστε από τις βραχυπρόθεσμες μεταπτώσεις του δολαρίου/χρυσού. Πχ το καλοκαίρι οι ΗΠΑ θα πρέπει να αποφασίσουν αν θα συνεχίσουν να τυπώνουν δολάρια, ή αν θα σταματήσουν. Ίσως πχ να σταματήσουν για λίγο, και τότε το δολάριο θα ανακάμψει κάπως ("ο χρυσός θα πέσει"). Αργά ή γρήγορα όμως, θα πρέπει να συνεχισούν, όπως άλλωστε και οι πάντες στην πραγματικότητα (απλά επικεντρωνόμαστε στις ΗΠΑ επειδή είναι η νούμερο 1 ιμπεριαλιστική δύναμη του κόσμου). Αν δε συνεχίσουν, θα έχουμε χρεωκοπίες. Άρα, θα συνεχίσουν την εκτύπωση, έστω και με διαλλείματα, λοξοδρομήσεις, κτλ. Άρα, οι επενδυτές, που έτσι και αλλιώς δεν επενδύουν μέχρι να "κινεζοποιηθούν" οι εργάτες και επανάλθει έτσι η "ομαλότητα", θα προτιμήσουν να αποθηκεύσουν τα κεφάλαια τους σε χρυσό, που μένει σταθερός, και όχι βέβαια σε δολάρια, γιεν, κτλ που διαρκώς πέφτουν σε αξία.


Εδώ βλέπουμε και ένα ενδιαφέρον ιστορικό διάγραμμα, από την εποχή περίπου που ο Νίξον κατάργησε τον κανόνα του χρυσού μέχρι και σήμερα:

Βλέπουμε πως επί δεκαετίες το πσοοστό του χρυσού επί των συνολικών "financial assets" του κόσμου διαρκώς μειωνόταν. Πρακτικά, αυτό δείχνει ότι επι δεκαετίες έρρεαν ολοένα και περισσότερα δανεικά (είτε μιλάμε για απλά δάνεια σε δολάρια, είτε για δομημένα ομόλογα, κτλ), και όσο υπήρχε καπιταλιστική ανάπτυξη, κανείς δεν ήθελε το σταθερό χρυσό. Γιατί να κατέχεις το σταθερό χρυσό, όταν η αγορά κινείται, και άρα μπορείς να επενδύσεις το κεφάλαιο σου και να βγάλεις κέρδος;

Αντίθετα, όταν η αγορά πλέον ΔΕΝ κινείται, τότε καλύτερος είναι ο σταθερός χρυσός από τις διάφορες επενδύσεις που πάνε "κατά διαόλου", με δάνεια που δεν εξυπηρετούνται, ή εταιρείες που κλείνουν διότι ο κόσμος δεν αγοράζει τα προιόντα τους, κτλ, κτλ, κτλ. Εξ ου και η άνοδος του χρυσού σαν ποσοστό, με τους επενδυτές να φεύγουν από μετοχές, δομημένα ομόλογα, κτλ που χάνουν την αξία τους, και να επιστρέφουν στο χρυσό. Όσο για την περιβόητη "ανάπτυξη", αυτήν ξεχάστε την μέχρι να "κινεζοποιηθείτε".

Αυτό το λέω διότι πολλοί θα πουν "ας αγοράσω χρυσό", διαβάζοντας αυτό το ποστ. Ναι μεν εγώ αυτό έχει λογική ως κίνηση (και εγώ αυτό έχω κάνει εδώ και μερικά χρόνια), ωστόσο το βαθύτερο βόημα είναι πως αν οι εργάτες δε διεκδικήσουν την εξουσία, απομακρύνοντας αυτούς που τώρα εξουσιάζουν την παραγωγή, τότε αυτοί θα μας οδηγήσουν σε μεγάλη φτώχεια για τους λαούς, ακόμα μεγαλύτερη ανισότητα, και πιθανόν και σε πόλεμο (έτσι λέει η ιστορία).

Είναι μονόδρομος η απομάκρυνση τους, και η ανάπτυξη της κοινωνίας σε άλλο δρόμο, με συλλογική ιδοκτησία στα μέσα παραγωγής, με τους εργάτες να τα ελέγχουν, αντί αυτά να ελέγχονται από μια χούφτα ανθρώπους όπως τώρα. Ναι που μας οδήγησε αυτό το δόγμα, στο ίδιο σημείο που πάντα μας οδηγεί, σε καταστάσεις εξαθλίωσης και μαρασμού των εργατών της γης. Κάθε παρτίδα "μονόπολι" οδηγεί σε επικράτηση ενός και εξόντωση των άλλων. Όταν αρχίζεις να χωρίζεις τα πάντα σε τετραγωνάκια, και ο ένας τσακώνεται με τον άλλον ποιος θα πάρει τι, στο τέλος πάντα κάποιος θα καταλήξει να τα πάρει όλα, και οι υπόλοιποι θα αρχίσουν να χρεωκοπούν ένας ένας.

Άντε τώρα πάρτε χρυσό, πάρτε μετοχές της Goldman Sachs, όπως ωραία σατυρίζει και το παρακάτω σκιτσάκι. Να δούμε όμως πότε θα το πάρει ο κόσμος (και η αριστερά ως πρωτοπορία του) απόφαση ότι κάποια στιγμή πρέπει να ορθώσεις το ανάστημα σου σε αυτούς τους ανθρώπους, αλλιώς θα σε πατάνε ολοένα και πιο πολύ για να πετύχουν το μοναδικό που τους ενδιαφέρει, το να...μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους.



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Υβριστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται...Επίσης χρησιμοποιήστε ελληνική γραφή για να αναρτηθούν τα σχόλιά σας.