2011: Από το "Αέραααα" στον "αέρα"!

Από την οικονομική κρίση περάσαμε στη δημοσιονομική, αναμένουμε την κοινωνική και κατόπιν την εθνική. Τόσο απλά, τόσο νομοτελειακά. Οι κινήσεις της Κυβέρνησης μεταξύ αδέξιου και ιλαρού. Διαβάζω τα περί διαβημάτων του Υπουργείου Οικονομικών προς τους οίκους αξιολόγησης και πραγματικά δεν μπορώ να συγκρατηθώ από έναν ατέλειωτο κλαυσίγελο ενώ μόνο η φοβερή ιδέα του Γιώργου περί συλλογής υπογραφών για την έκδοση Ευρωομολόγου μπορεί να συγκριθεί με τέτοιας επιθεωρησιακής αξίας κωμικές επιλογές.

Επικοινωνιακά τερτίπια, τόσο προφανή, τόσο χοντροκομμένα ...που δεν αντέχουν σε καμιά σοβαρή ανάλυση. Η χώρα - δυστυχώς- πορεύεται χωρίς στρατηγική, παραδομένη σε ατέρμονες κι ανούσιες συζητήσεις, με τσιτάτα ("να κάνουμε την επανάσταση του αυτονόητου"!), μπαρούφες ("μηδενίζω ελλείμματα σε ένα χρόνο λέμεεεε!"), αόρατα πετρέλαια ("γιατί μας τα κρύβουν"!), προς μια κατεύθυνση εντελώς εκτός πραγματικότητας.

Και μέσα σ' όλα, να τίθεται - ναι στον 21ο αιώνα και ναι εν μέσω κρίσης - το ερώτημα αν και πως πρέπει να ανοίξουν τα "κλειστά επαγγέλματα"! Και δεν αναφέρομαι σε αδυναμία ή ικανότητα της Κυβέρνησης να διαχειριστεί το ζήτημα. Αυτή είναι αλλού, εδώ και καιρό. Ούτε στις θέσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Συλλογικά δε φαίνεται να έχουν αντιληφθεί τη σοβαρότητα της τρέχουσας και αμέσως επόμενης συγκυρίας.

Αναφέρομαι στην αδυναμία της ελληνικής κοινωνίας να παράγει λύσεις.Ο κύριος κορμός των λεγόμενων "κλειστών επαγγελμάτων" συγκροτείται κυρίως από επαγγελματίες με επιστημονική μόρφωση. Από την άλλη, σε αυτό το χώρο δραστηριοποιούνται και άνθρωποι που έχουν άμεση επαφή με την αγορά. Θεωρητικά, δηλαδή θα έπρεπε να διαθέτουν πιο μπροστά και πιο δυναμικά από κάθε άλλη κοινωνική ομάδα εκείνο το "αισθητήριο" που θα τους επέτρεπε να διαισθάνονται πρώτοι από όλους "εκείνο που έρχεται".

    Και όμως. Ανακαλύπτουμε αυτό που αποτελούσε "κοινό μυστικό" κι αυτό που σε πολύ λίγο χρόνο θα ανακαλύψουν και οι περίφημοι δανειστές μας και λοιποί αξιολογητές: Η ελληνική οικονομία στηριζόταν εν πολλοίς στον "αέρα". Στην ασώματα αξία που ο κάθε μαγαζάτορας, ελεύθερος επαγγελματίας ή επιχειρηματίας θεωρούσε - και μέχρι τώρα μαζί του συμφωνούσε και η αγορά - ότι άξιζε η επιχείρησή του. Έχεις άδεια φορτηγού; Έχεις άδεια φαρμακείου; Έχεις ψιλικατζίδικο έξω από το Μαξίμου; Ταξί μήπως; Ε τότε μπορούσες να πουλήσεις "αέρα"!

   Δομήθηκε λοιπόν μια οικονομία του "τσαμπουκά" μια οικονομία στην οποία με αγαστή τη σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα ένα ικανό μέρος του ΑΕΠ δεν υπάρχει στην πραγματικότητα αλλά εδράζεται στην κρατική "προστασία" συγκεκριμένων επαγγελματικών τάξεων και κατά συνέπεια περιουσιών. Μια οικονομία που εν πολλοίς συστάθηκε από τις συνδικαλιστικές ιαχές του πάλαι ποτέ "αέραααα" των ενδόξων προγόνων που προκάλεσαν οψίμως και την κριτική του - τα πάντα κρίνοντος πλην του ιδίου βεβαίως - κυβερνητικού Αντιπροέδρου.

   Συμπέρασμα;

   Πολύ σύντομα, μία προς μία οι εσωτερικές "φούσκες" της ελληνικής οικονομίας θα αρχίσουν να "σκάνε", ελλείψει φθηνού ρευστού. Η φθηνή ρευστότητα που εξασφάλιζε Κράτος και χρηματοπιστωτικό σύστημα - λόγω των χαμηλών επιτοκίων του ευρώ - αποτελεί εδώ και ένα χρόνο παρελθόν. Η αδυναμία πρόσβασης στις αγορές θα προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις στο εσωτερικό της ελληνικής οικονομίας με κύριο χαρακτηριστικό τη βίαιη και εκκωφαντική "διάρρηξη" κάθε είδους "φούσκας". Κι όσο οι "φούσκες" θα "σκάνε" τόσο θα συρρικνώνονται τα μεγέθη του ΑΕΠ και δυστυχώς με ρυθμό μεγαλύτερο των προβλέψεων.

  Κάθε τομέας της οικονομίας που βασίσθηκε σε μελλοντικές προσδοκίες αύξησης της αξίας του - είτε άδεια φορτηγού λέγεται, είτε μισθός δημοσίου, είτε ακίνητα, είτε "αέρας" επιχείρησης" για να αναφέρουμε μερικά μόνο - και προεξοφλήθηκε από την αγορά, ήρθε η ώρα να αποτιμηθεί σε πιο "ρεαλιστικά" επίπεδα.

   Αυτό δεν θα ήταν απαραίτητα κακό, εφόσον θα γινόταν με όρους αγοράς και με στρατηγική ανάπτυξης δηλαδή με σκοπό την αναδιάταξη των κεφαλαίων ώστε η οικονομία να προσαρμοστεί σε μια νέα πραγματικότητα. Δυστυχώς υλοποιείται ανεξέλεγκτα, χωρίς σχεδιασμό και μάλιστα με μια Κυβέρνηση που δε φαίνεται ότι μπορεί να ανταποκριθεί. Σίγουρα, οι απαιτήσεις είναι υψηλές και δεν ικανοποιούνται με "συμβατικές" - δηλαδή όπως τις ξέραμε μέχρι σήμερα - λύσεις ή επιλογές. Όμως η πραγματικότητα είναι αδυσώπητη και οι εξελίξεις επιταχύνονται.

Ι. Α. Φωτόπουλος

Σοφοκλεους10