το μακιγιάζ, οι κρέμες και τα κοσμήματα καλλωπισμού στην αρχαία Ελλάδα

του Θ. Καρζή
Τα καλλυντικά του προσώπου ξεκίνησαν από τους ανατολικούς λαούς κι από κει τα πήραν αργότερα οι Ελληνίδες. Στην Αθήνα του 5ου αιώνα, οι γυναίκες λεύκαιναν το πρόσωπό τους μ’ ένα λεπτό στρώμα κερουσίτη (καθαρό ανθρακικό μολύβι), που το έλεγαν ψιμύθιον: είναι ακριβώς η ονομασία εκείνη που από τότε καθιερώθηκε στην ελληνική γλώσσα για να υποδηλώνει το οποιοδήποτε φτιασίδι. Εκτός από το μάλλον απαραίτητο κοκκινάδι των χειλιών, «ρουζ» της εποχής ήταν το μίλτον, ένα μίνιο προσώπου, ή το φύκον, παρασκεύασμα από φύκια, ή η έγχουσα, από τη ρίζα του ομώνυμου φυτού, ή ο παιδέρως, από τη ρίζα ενός αγκαθιού. Ζωγράφιζαν τα φρύδια με...
φούμο, τα βλέφαρα με στίμμι, αντιμόνιο σε σκόνη, τα ματόκλαδα, είτε με άσβολον, μια ειδική σβουνιά, είτε μ’ ένα μίγμα από ασπράδι αβγού και γόμα.
Κρέμες για τις ρυτίδες και τις πανάδες, μαστιχόλαδο για τον ιδρώτα, καρυδόλαδο, φοινικόλαδο για το στήθος, θυμαρόλαδο για το λαιμό και για τα γόνατα – μια απέραντη ποικιλία μυραλοιφών από λουλούδια και φυτά, με βάση πάντα το λάδι, είχε στη διάθεσή της η εύπορη Αθηναία για να ευαισθητοποιήσει τις αισθήσεις του συζύγου της. Το πασάλειμμα όλων αυτών των υλικών γινόταν με ειδικά βουρτσάκια, τους χριστήρες, αν όχι και πιο απλά, με τα δάχτυλα. Δεν έλειπαν επίσης τ’ αποτριχωτικά για τις δασύτριχες, παρασκευασμένα από ασβέστη κι αρσενικό.
Ακόμη, η φιλάρεσκη ήταν εξοπλισμένη με: έλικας ή ψέλλια, δηλαδή βραχιόλια γύρω στα μπράτσα, που τα έλεγαν και όφεις ή δράκοντας, ανάλογα με την παράσταση που είχαν χαραγμένη· περισφύρια ή χρυσάς πέδας, πάνω από τους αστραγάλους· περιδέραια ή όρμους στον τράχηλο και στο στήθος· ελλόβια ή έρματα ή ενώτια ή ελικτήρας στ’ αυτιά, δηλαδή σκουλαρίκια, που για να τα φορέσουν τα κορίτσια τρυπούσαν από νωρίς τους λοβούς τους, με τον ίδιο τρόπο που γίνεται και σήμερα. Όπως σ’ όλες τις εποχές, οι άντρες της Αθήνας, μιλώντας για φιλαρέσκεια, είχαν στο νου τους τις γυναίκες. Κι όμως, για να επαναληφτεί αυτό που και σ’ άλλους λαούς παρατηρήσαμε, ακούμε ξαφνικά το Σωκράτη να γκρινιάζει, πως οι σύγχρονοί του αρσενικοί κάνουν κατάχρηση στ’ αρώματα…
του Θ. Καρζή
πηγη