Τα τύμπανα του οικονομικού πολέμου χτυπούν στο Βερολίνο και «παγώνουν» την Ευρώπη

Τα τύμπανα του οικονομικού πολέμου χτυπούν στο Βερολίνο και «παγώνουν» την Ευρώπη. Η Γερμανία γίνεται πλέον επιθετική απέναντι στους μέχρι τώρα συμμάχους της. Η σκληρή και άκαμπτη στάση που τήρησε η Αγκελα Μέρκελ στο θέμα της βοήθειας προς την Ελλάδα προκαλεί έντονες αντιδράσεις στη Γηραιά Ήπειρο και πρωτίστως στη Γαλλία, ενώ διχάζει ακόμη και τους Γερμανούς.
Ωστόσο, είναι φανερό ότι δεν πρόκειται για μια «ιδιοτροπία» της καγκελαρίου ή για κάποια θλιβερή πολιτική παρένθεση, αλλά για ισχυρή τάση που διαμορφώνεται στους κόλπους της γερμανικής ελίτ, στο φόντο της κρίσης - και, κυρίως, της εκτίμησης ότι οι συνέπειές της δεν θα είναι παροδικές.
Η Γερμανία φαίνεται ότι προωθεί, σήμερα, ένα διπλό στόχο: Αφενός, να διασφαλίσει ότι δεν θα αναλάβει το κόστος της ανασυγκρότησης της Ευρώπης από τα ερείπια που άφησε πίσω του το σκάσιμο της χρηματοπιστωτικής φούσκας και η ύφεση που ακολούθησε. Αφετέρου, να εκμεταλλευτεί τη σχετική υπεροχή της έναντι των άλλων ευρωπαϊκών χωρών και την αδυναμία των βασικών ανταγωνιστών της, ώστε να κατοχυρώσει την κυριαρχία της στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Σοκ προκάλεσαν σε ολόκληρη την Ε.Ε. οι δηλώσεις κορυφαίων πολιτικών και πολιτειακών παραγόντων της Γερμανίας το τελευταίο διάστημα. Με αφορμή την αντιμετώπιση της ελληνικής δημοσιονομικής κρίσης, οι Γερμανοί ηγέτες αποκάλυψαν τι είδους ευρωπαϊκή ολοκλήρωση επιθυμούν τον 21ο αιώνα και έθεσαν ευθέως θέμα αναθεώρησης των συνθηκών του Μάαστριχτ και της Λισαβόνας, ώστε να κινηθεί η Ευρώπη προς την κατεύθυνση που απαιτεί το Βερολίνο.
Η πολιτική σκληρότητα των μέτρων που διακήρυξαν οι Γερμανοί, δίνει σαφώς την εικόνα ότι η καγκελαρία επιδιώκει τη μετατροπή της Ε.Ε. σε? «δημοσιονομικό στρατόπεδο συγκέντρωσης»! Πρώτη μίλησε η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ. Να αλλάξουν οι κανόνες, ώστε όποια χώρα παρουσιάζεται υπότροπη στην παραβίαση του Συμφώνου Σταθερότητας να αποβάλλεται από την ευρωζώνη, απαίτησε ενώπιον της Ομοσπονδιακής Βουλής της Γερμανίας. Ελλειμμα πάνω από 3%; Εξω από το ευρώ - ίσως και από την Ε.Ε.!
Ακολούθησε ο υπουργός Οικονομίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Να χάνει τόσο τα κονδύλια από την Ε.Ε. όσο και την ψήφο της όποια χώρα παραβιάζει το Σύμφωνο Σταθερότητας, ζήτησε αυτός. Να εκδιώκεται δηλαδή από την Ε.Ε. απαίτησε ουσιαστικά ο Σόιμπλε, γιατί φυσικά τι να καθίσει να κάνει μια χώρα σε μια Eνωση, όπου οι άλλοι μόνο τη διατάζουν, ενώ η ίδια ούτε λεφτά παίρνει ούτε δικαίωμα ψήφου έχει για οποιοδήποτε θέμα.
Ο πρόεδρος της Γερμανίας Χορστ Κέλερ, ο οποίος ήταν διευθυντής του ΔΝΤ ακριβώς πριν αναλάβει αυτό το αξίωμα, ολοκλήρωσε το γερμανικό όραμα για την Ευρώπη του μέλλοντός μας. Αυτός ζήτησε να συνταχθούν συγκροτημένες διαδικασίες χρεοκοπίας των κρατών! Μια πρόταση που είχε ξανακάνει προ δεκαετίας ως διευθυντής του ΔΝΤ και είχε αποτύχει «επειδή ήταν συνδεδεμένη με ευρύτατες παραβιάσεις της κυριαρχίας των κρατών», όπως σημειώνει η Frankfurter Allgemeine, προσθέτοντας ότι «το σχέδιο κείται σαν ζωντανό πτώμα στο υπόγειο».
Είναι προφανές πως βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια ριζική αλλαγή στρατηγικής της Γερμανίας σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Απαλλαγμένο από την παρουσία της Σοβιετικής Ενωσης, γεμάτο αυτοπεποίθηση, το Βερολίνο αισθάνεται ότι δεν έχει πια ανάγκη από συμμάχους στην Ευρώπη. Εκτιμά ότι τώρα πια μπορεί να επιβάλει χωρίς προσχήματα και αναστολές η Γερμανία τους όρους της επί της Ευρώπης και να διαμορφώσει αυτή την Ε.Ε. όπως ακριβώς θέλει.
Εντολή της ιστορίας
«Η Αγκελα Μέρκελ έχει βαρεθεί τη διπλωματία του μπλοκ των επιταγών. Για τους προκατόχους της η ενοποίηση της Ευρώπης αποτελούσε εντολή της Ιστορίας. Η Αγκελα Μέρκελ βλέπει την Ευρώπη πολύ πιο νηφάλια. Αυτό ενέχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα για τους Γερμανούς: κοστίζει φθηνότερα», έγραφε χαρακτηριστικά στους τίτλους μεγάλης ανάλυσής της την Κυριακή η προαναφερθείσα εφημερίδα.
Αυτή η στάση της γερμανικής ηγεσίας αναστάτωσε όχι μόνο την Ελλάδα, όπου τα αντιγερμανικά αισθήματα έχουν πάρει πλέον ευρύτατη έκταση απολύτως δικαιολογημένα ή τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου που βρίσκονται λίγο πολύ σε παρόμοια κατάσταση, αλλά πρωτίστως τη Γαλλία. Πολύ λογικό. Το Παρίσι θα ήταν ο μεγάλος χαμένος, αν αυτή η νέα στρατηγική του Βερολίνου επιβληθεί στην Ευρώπη.
«Η ελληνική κρίση απειλεί το γαλλογερμανικό ζεύγος», υπογράμμιζε ο κεντρικός πρωτοσέλιδος τίτλος της γαλλικής Le Monde προ δεκαημέρου. «Φουντώνει η συζήτηση που ξεκίνησε το Παρίσι για τον εγωισμό της Γερμανίας», τόνιζε ο υπότιτλος, αναφερόμενος σε βαρυσήμαντη συνέντευξη της Γαλλίδας υπουργού Οικονομίας Κριστίν Λαγκάρντ στους Financial Times, όπου κατηγόρησε ευθέως τη Γερμανία ότι ακολουθεί πολιτική ενίσχυσης των εξαγωγών της εις βάρος των εταίρων της στην Ε.Ε., προκαλώντας τους ελλείμματα για να συσσωρεύσει αυτή πλεόνασμα.
«Είναι προφανές ότι η Γερμανία αυτή τη στιγμή έχει την τάση μοναχικού καβαλάρη και δυσφορεί να φανεί αλληλέγγυα προς τους Ευρωπαίους εταίρους της. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς Ελληνας πρωθυπουργός για να το καταλάβει. Είναι επίσης αυτονόητο ότι το Βερολίνο επωφελείται από την αδυναμία των άλλων οικονομιών», σημείωνε αρθρογράφος της Monde, μέσα σε πλημμυρίδα άρθρων παρόμοιας κατεύθυνσης. Την ίδια άποψη έχει και η επίσης γαλλική Liberation. «Η Ευρώπη μπάζει νερά στον Πειραιά», ήταν ο τίτλος ενδιαφέρουσας ανάλυσής της.
«Επί πολύ χρόνο ατμομηχανή της Ευρώπης, το γαλλογερμανικό ζευγάρι φαίνεται έτοιμο να καταρρεύσει. Η Γερμανία, υιοθετώντας τον ρόλο του μοναχικού καβαλάρη, επισημοποιεί την αποτυχία της Ε.Ε.», γράφει η Liberation. «Η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ έβαλε τη φωτιά απορρίπτοντας την αρχή της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, την οποία είχε αποδεχθεί τον Φεβρουάριο? Αν δεν υπάρχει όμως αλληλεγγύη μέσα στην Ε.Ε., τότε σε τι χρησιμεύει αυτή;», αναρωτιέται η εφημερίδα.
Όπως όλες οι γαλλικές ελίτ, έτσι και η Liberation δεν εννοεί με τίποτα να χωνέψει την απαίτηση του Βερολίνου να εμπλακεί το ΔΝΤ στις υποθέσεις της Ε.Ε., γράφοντας, μεταξύ άλλων: «Δεχόμενη επίθεση μέσα στο προπύργιό της, η Ευρώπη ετοιμάζεται να παραδοθεί στο ΔΝΤ. Βρίσκεται στα όρια της ταπείνωσης. Στην καλύτερη περίπτωση, είναι ένας εξευτελισμός. Στη χειρότερη, η αρχή του τέλους αυτού του μεγάλου ευρωπαϊκού σχεδίου που ψάχνει κανείς με απελπισία να το βρει...
Η Ευρώπη γεννήθηκε για να επιτρέψει στα μέλη της να μετρούν στην παγκόσμια σκακιέρα, να υπάρχουν οικονομικά και πολιτικά. Και ιδού που παραδίνεται στο ΔΝΤ, το οπλισμένο χέρι μιας «παγκοσμιοποίησης» που αποσκοπεί να κάνει τον κόσμο όλο και πιο επίπεδο και τις αγορές όλο και πιο μεγάλες. Ο λύκος μπαίνει στο μαντρί. Ο Ντομινίκ Στρος - Καν, μέγας μανδαρίνος της παγκόσμιας οικονομίας από τότε που η κρίση οδηγεί σε έκρηξη τα κράτη, μπορεί να γλείφει τα χείλη του».
«Μια τρομερή ιδεολογικο-πολιτικο-οικονομική διαπάλη μαίνεται ανάμεσα στη Γερμανία, τη Γαλλία και το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα», συμπεραίνει η κεντροαριστερή γαλλική εφημερίδα.
ΠΑΝΗΓΥΡΙΖΕΙ Η ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΔΕΞΙΑ
Ανησυχούν ακόμη και οι ευρωσκεπτικιστές Βρετανοί!
Ολοι οι Ευρωπαίοι αισθάνονται ότι η Γηραιά Ηπειρος μπαίνει και πάλι σε μια εποχή πολιτικής παγωνιάς λόγω των ανέμων που φυσούν στο Βερολίνο...
Ακόμη και στην Αγγλία, η νέα γερμανική πολιτική προκαλεί μεγάλη ανησυχία. Οι Financial Times του Λονδίνου είναι η μοναδική σταθερά φιλογερμανική εφημερίδα της Βρετανίας - σε βαθμό, μάλιστα, που έχει βγάλει και καθημερινή έκδοση στα γερμανικά. Είναι έτσι εντυπωσιακό να βλέπει κανείς στην εφημερίδα αυτή ανάλυση με τον εντυπωσιακό τίτλο «Η μυωπία της Μέρκελ ξανανοίγει το γερμανικό ζήτημα της Ευρώπης»!
«Η νέα Γερμανία έχει στενότερη αντίληψη των συμφερόντων της. Δεν βαρύνεται από την ενοχή που διαμόρφωσε μια μεταπολεμική γενιά», επισημαίνει η εφημερίδα, η οποία καταλήγει ως εξής: «Εχει υπάρξει μεγάλη αμηχανία γύρω από το τι είδους Ευρώπη θα αναδυθεί από τη σημερινή εποχή ταραχώδους γεωπολιτικής αλλαγής. Το ερώτημα που προηγείται είναι: Τι είδους Γερμανία;».
Πραγματικά. Η Γερμανία αλλάζει. Γίνεται πλέον επιθετική απέναντι στους μέχρι τώρα συμμάχους της. Ολα δείχνουν ότι της είναι πλέον αδιάφορες παρατηρήσεις σαν αυτή που έκανε στο γερμανικό περιοδικό Der Spiegel ο Γάλλος οικονομολόγος Κριστιάν Στολφαές: «Η Γερμανία πρέπει να προφυλαχτεί για να μη γίνει στόχος μίσους στην Ευρώπη».
Δεν έχουμε να κάνουμε με πολιτική μυωπία της Μέρκελ. Εχουμε να αντιμετωπίσουμε το όραμα των γερμανικών ηγετικών κύκλων, το οποίο εκφράζει σε πολιτικό επίπεδο η Μέρκελ. Το όραμα μιας γερμανικής Ευρώπης, με τις χώρες - μέλη της Ε.Ε. υποβαθμισμένες στο επίπεδο οικονομικών επαρχιών του νέου γερμανικού Ράιχ. Πειθαρχημένες στις δημοσιονομικές αντιλήψεις του Βερολίνου ή πεταγμένες έξω από την Ε.Ε. Αυτή η γραμμή γεννά ενθουσιασμό στη γερμανική Δεξιά. «Η Ευρώπη υποχωρεί στη γραμμή της Μέρκελ», πανηγυρίζει η εφημερίδα Die Welt, περιγράφοντας με εθνική υπερηφάνεια και θαυμασμό τη στάση της καγκελαρίου στην τελευταία σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. «Η Μέρκελ υπαγόρευσε τους όρους για τη βοήθεια στην Ελλάδα σε περίπτωση ανάγκης.
Οι υπόλοιπες κυβερνήσεις της Ε.Ε. συμφώνησαν τρίζοντας τα δόντια τους, γιατί δεν τους απέμενε καμία άλλη επιλογή. Σε όλους όμως είναι τώρα καθαρό. Εχουμε αλλαγή εποχής. Στην Ευρώπη φυσάει νέος άνεμος!». Ακριβώς αυτό αισθάνονται όλοι οι Ευρωπαίοι - ότι η Γηραιά Ηπειρος μπαίνει και πάλι σε μια εποχή πολιτικής παγωνιάς λόγω των ανέμων που φυσούν στο Βερολίνο...
Γερμανικά σενάρια
Ερχεται η νέα Ευρωζώνη;
«Εγκαταλείψτε την Ευρωζώνη», «Η Γερμανία θα πρέπει να διαμορφώσει τη δική της νομισματική ένωση», ήταν ο τίτλος και ο υπότιτλος ανάλυσης του Joachim Starbatty καθηγητή Οικονομικών στο πανεπιστήμιο του Τίμπιγκεν, στην International Herald Tribune τη Δευτέρα. «Γερμανία, Ευρωζώνη: Ο πειρασμός του διαζυγίου» τιτλοφορούνταν η πρώτη σελίδα του οικονομικού ένθετου της Monde την Τρίτη, ενώ «Ευρώ made in USA» ήταν ο τίτλος του σχολίου της ίδιας εφημερίδας την επαύριο της απόφασης της Συνόδου Κορυφής να περιλάβει το ΔΝΤ στον μηχανισμό στήριξης της Ελλάδας.
Η 25η Μαρτίου 2010 έχει ήδη καταγραφεί ως ημερομηνία-σταθμός στην ιστορία της Ευρωζώνης και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης συνολικά. Σηματοδοτεί την έναρξη μιας ανοικτής πλέον κρίσης, που είτε θα οδηγήσει σε συνολική επαναδιαπραγμάτευση της ΟΝΕ είτε, με τη μια ή την άλλη μορφή, αρχικά σε μια Ευρωζώνη δύο ταχυτήτων -με τον Νότο να ανήκει σε μια ντε φάκτο β' κατηγορία- και στη συνέχεια στη σύσταση μιας πιο κλειστής ένωσης γύρω από τη Γερμανία, με μέλη τη Φινλανδία, την Ολλανδία, την Αυστρία και, αργότερα ενδεχομένως, Πολωνία και Τσεχία.
Είκοσι χρόνια μετά την ενοποίηση της Γερμανίας και σχεδόν εννέα μετά την υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ, διαπιστώνουμε τη χρεοκοπία του σχεδίου περί ευρωπαϊκής Γερμανίας, αλλά και την αδυναμία του Βερολίνου να προωθήσει ένα συνολικό όραμα μιας γερμανικής Ευρώπης. Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση έπαυσε να είναι μονόδρομη επιλογή από την ώρα που πραγματοποιήθηκε η ενοποίηση και απορροφήθηκε το κόστος της.
Σήμερα, η Γερμανία είναι ισχυρός παίκτης σε εθνικό επίπεδο και προσπαθεί να διαμορφώσει ευνοϊκούς γι' αυτήν παγκόσμιους συσχετισμούς.

το αρθρο μας εστειλε ο Χαρης Κουκαρας