16 Μαΐ 2012

Σμίλη η τραχεία (Smilax aspera): Το φυσικό αντίδοτο για όλα τα δηλητήρια


 Αναρριχώμενο φυτό ( βάτος ) αρκετά διαδεδομένο σε όλη τη Μεσόγειο.

Tο όνομά του προέρχεται από την ελληνική λέξη “Σμίλη = μυθική νύμφη” και την λατινική “asper = τραχύς”.

Στα Κύθηρα και στη Κεφαλονιά είναι γνωστό με την ονομασίααρκόβατος.

Τα φύλλα του γυαλιστερά σαν δέρμα με μικρά αγκάθια στις άκρες.

Ο καρπός μικρή σφαιρική ράγα.

Υπάρχουν περιγραφές του στον Θεόφραστο και τον Διοσκουρίδη ο οποίος το θεωρούσε αντίδοτο για όλα τα δηλητήρια:

σμῖλαξ τραχεῖα· [οἱ δὲ ἡπατῖτις, οἱ δὲ καλυκάνθεμον, οἱ δὲ κυνόσβατον, οἱ δὲ ἀνίκητον, οἱ δὲ ἡλιόφυτον, οἱ δὲ ἀνατολικόν, οἱ δὲ δυτικόν, οἱ δὲ ἑλξίνη, οἱ δὲ κλύμενον, Αἰγύπτιοι λυιαθή, οἱ δὲ κόνυσσον, Ῥωμαῖοι μεργίνα, οἱ δὲ βούλουκρουμ λέντουμ, Θοῦσκοι ῥαδία.] τὰ μὲν φύλλα ἔχει περικλυμένῳ ὅμοια καὶ κλήματα πολλά, λεπτά, ἀκανθώδη ὡς παλίουρος ἢ βάτος, ἑλίσσεταί τε περὶ τὰ δένδρα ἄνω καὶ κάτω νεμομένη· καρπὸν δὲ ἔχει βοτρυοειδῆ, πεπανθέντα ἐρυθρόν, ὑποδάκνοντα ἠρέμα τῇ γεύσει, ῥίζαν σκληράν, παχεῖαν· φύεται ἐν τόποις ἑλώδεσι καὶ τραχέσι. ταύτης τὰ φύλλα καὶ ὁ καρπὸς θανασίμων ἐστὶν ἀντίδοτα προπινόμενα καὶ ἐπιπινόμενα. παραδέδοται δ᾽ ὅτι, ἄν τις ἀρτιγενεῖ παιδίῳ τρίψας τι τούτων δῷ καταπιεῖν, ὑπ᾽ οὐδενὸς δηλητηρίου.

Διοσκουρίδης



Smilax aspera


Στις φωτογραφίες τα άνθη και οι καρποί του αρκουδόβατου (Smilax aspera)

Άλλα κοινά ονόματα στην Ελλάδα: αρκουδόβατοςξυλόβατος και σμιλάγγι.

Στο γένος Smilax ανήκουν 300-350 είδη πολλά από τα οποία χρησιμοποιούνται ευρύτατα στην φαρμακοβιομηχανία του δυτικού κόσμου επειδή περιέχουν πολύτιμες θεραπευτικές ουσίες.

Ο αρκόβατος θεωρείται ότι έχει παρόμοιες ιδιότητες με την Sarsaparilla ή Sarzaparilla όπως ονομάζονται αρκετά είδη της Κεντρικής Αμερικής και της Τζαμάικας.

Τα νεαρά βλαστάρια τρώγονται ωμά και μοιάζουν με σπαράγγι ενώ η ρίζα του φυτού θεωρείται ότι θεραπεύει την ψωρίαση ,την βρογχίτιδα ,το άσθμα και τη ρευματοειδή αρθρίτιδα.

Ο χυμός των ώριμων καρπών θεωρείται θεραπευτικός των δερματοπαθειών.

Η Αρχαία Ελληνική Μυθολογία έχει μια όμορφη ιστορία για την προέλευση του ονόματος.

Η πανέμορφη νύμφη Σμίλαξ ερωτεύτηκε έναν νεαρό Σπαρτιάτη τον Κρόκο με τον οποίο όμως ήταν ερωτευμένος ο ίδιος ο Ερμής.

Η ατυχής ερωτική ιστορία είχε ανάλογη κατάληξη με τον νεαρό να μεταμορφώνεται από τον θεό (ή την Άρτεμη), στο φυτό κρόκος.

Η Αφροδίτη μεταμόρφωσε τότε την τραγική νύμφη σε αναρριχώμενο φυτό για να βρίσκεται μαζί με τον αγαπημένο της στην αιωνιότητα.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Υβριστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται...Επίσης χρησιμοποιήστε ελληνική γραφή για να αναρτηθούν τα σχόλιά σας.